huis vererft aan zijn weduwe vrouwe Ter Smitten. Deze
hertrouwt en overlijdt uiteindelijk in 1812. De erfgena
men besluiten de boedel op 2 7 maart 1813 in het
Overveense rechthuis te laten veilen (18).
Sloop
Huis en gronden zijn in de tussentijd aanzienlijk uitge
breid en beslaan op dat moment inmiddels twintig hecta
re. Er blijkt geen nieuwe koper te vinden, het huis wordt
verkocht aan de Heemsteedse timmerman en sloper Gerrit
Munk. Een jaar later wordt het huis gesloopt. Het enige
dat gespaard blijft is de tuinmanswoning met koetshuis,
de tegenwoordige boerderij genaamd 't huys te
Bloemendaal en een stenen schuur met kelder voorzien
van tongewelven en muren van meer dan een halve meter
dik. De kelder wordt in 1931 alsnog afgebroken, waarmee
het laatste visuele deel van het middeleeuwse Aelbertsberg
is verdwenen (19).
De gronden worden verkocht aan Willem Philip Kops
eigenaar van het buiten Wildhoef. Via zijn dochter Anna
Johanna Kops, gehuwd met jonkheer Jan Pieter Teding van
Berkhout, komt het land aan de familie Teding van
Berkhout, van wie de gemeente Bloemendaal het in 1919,
toen nog groot zes hectare, koopt.
Slot
Op de plaats waar het oude Aelbertsberg ooit gestaan heeft
is in 1975 een gedenksteen geplaatst met de tekst: 'Hier
stond het Hof te Aelbertsberg, gesticht omstreeks 1100,
woning van de graven van Holland in de twaalfde-veer
tiende eeuw, later geheten Huys te Bloemendaal, afgebro
ken in 1746'. De plaats is te bereiken via de
Aelbertsbergweg, voorbij het clubgebouw van de hockey
club Bloemendaal. Eenieder die Bloemendaal een warm
hart toedraagt en oprecht geïnteresseerd is in haar geschie
denis zal toch zeker eenmaal een bezoek aan deze bijzon
dere plaats moeten hebben gebracht.
Lieuwe Zoodsma
Noten:
1. Besteman, J.C., 'Het archeologisch onderzoek van de grafelijke hof
Aelbertsberg te Bloemendaal' in: Haarlem Bodemonderzoek 20 (1986),
blz. 42.
2. Zie bijvoorbeeld: Groesbeek, J.W., Middeleeuwse kastelen van Noord-
Holland, hnn bewoners en bewogen geschiedenis, Haarlem 1981, blz.
51 en Sliggers, B.,Bloemendaal 350 jaar kerk en dorp, Haarlem 1986,
blz. 11
3. Post, W., Buitenplaatsen van Bloemendaal, Haarlem 1992, blz. 23.
4. Hoekstra, P., Bloemendaal, proeve ener streekgeschiedenis,
Wormerveer 1947, blz. 36-37.
5. Hoekstra, blz. 63-64.
6. Opgraving door de Nederlandse Jeugdbond voor de Bestudering van
de Geschiedenis (NJBG) in 1971 en opgravingen door het Albert Egges
van Giffeninstituut voor Prae- en Protohistorie (I.P.P.) van de Universiteit
van Amsterdam in 1983 en '84. Een uitgebreid verslag van de uitkomsten
van beide opgravingen in Haarlems Bodemonderzoek, nummer 20,
1986.
7. Besteman, blz. 42-43.
8. Hoekstra, blz. 58-60.
9. Groesbeek, blz. 53 en Hoekstra, blz. 36-37.
10. Groesbeek, blz. 55.
11. Vrijland, C.W.D., Geschiedenis van Bloemendaal en Aerdenhout,
Haarlem 1975, blz. 44.
12. Sliggers, blz. 13.
13. O.a. Post, blz. 25.
14. Besteman, blz. 43.
15. Vrijland, blz. 44-46.
16. Post, blz. 25.
17. Besteman, blz. 45.
18. Post, blz. 27-29.
19. Besteman, blz. 49.
Literatuur:
Besteman, J.C., 'Het archeologisch onderzoek van de grafelijke hof
Aelbertsberg te Bloemendaal' in: Haarlem Bodemonderzoek 20 (1986).
Boer, D.E.H. de en Cordfunke, E.H.P., Graven van Holland, Portretten in
woord en beeld (880-1580), Zutphen 1995.
Groesbeek, J.W., Middeleeuwse kastelen van Noord-Holland, hun bewo
ners en bewogen geschiedenis, Haarlem 1981.
Hoekstra, P., Bloemendaal, proeve ener streekgeschiedenis, Wormerveer
1947.
Post, W., Buitenplaatsen van Bloemendaal, Haarlem 1992.
Sliggers, B.,Bloemendaal 350 jaar kerk en dorp, Haarlem 1986.
Vrijland, C.W.D., Geschiedenis van Bloemendaal en Aerdenhout
(Duinlustpark, Bloemendaal-dorp, Overveen, Bentveld en Vogelenzang),
Haarlem 1975.
Illustraties: AVK (Archiefdienst voor Kennemerland te Haarlem, (voorma
lig Gemeentearchief Haarlem) en KA (Kennemer Adas, de voormalige
Stedelijke Atlas van het Gemeentearchief Haarlem)
54
Ons Bloemendaal, 21e jaargang, Lustrumnummer 2, zomer 1997