Het klokhuis van
Overveen en zijn
u u rwerk
Het gerestaureerde uurwerk, 1997 (foto Crefo).
afkondigingen waren te doen of om hen te waarschuwen
bij brand, storm en andere rampen.
Prenten
Het klokhuis is in de twee eeuwen van zijn bestaan vele
malen afgebeeld op prenten en tekeningen, al is zijn uiter
lijke verschijning niet altijd geheel en al dezelfde en lang
niet altijd even elegant. Op vele prenten is ook de wijzer
plaat, met de ene wijzer hoog in de romp geplaatst, dui
delijk te zien. Toch ziet het er naar uit dat het uurwerk
niet even oud is als de luidklok, maar pas later is aange
bracht. Wel staat vast dat het uurwerk van vóór 1750
dateert.
Sloop
In 1846 zijn klok èn uurwerk overgebracht naar het nieu
we Raadhuis, gebouwd op de plek van het oude klokhuis.
De sloop van het klokhuis bracht de gemoederen destijds
flink in beweging en ging elke rechtgeaarde Overvener
aan het hart. Een van hen, Anthonie Nicolaas Bijvoet, bol-
lenkweker en bewoner van Schoonoord aan het
Houtmanspad, stortte in 1845 zijn hart uit in een lang
gedicht, waarin hij niet alleen de bestuurderen de nodige
verwijten maakt, maar en passant ook sommige medebur
gers de mantel uitveegt over hun gedrag: 'Aan het klok
huis te Overveen'.
Nog vóór de tweede helft van de 17 de eeuw verrees in
Overveen een houten klokhuis, daar waar de Zijlweg op
de Bloemendaalseweg uitkomt, pal tegenover het
Rechthuis aan de westkant van wat later de Korte Zijlweg
zou gaan heten. Gedurende twee eeuwen zou hij de
dorpskern domineren, met zijn smalle hoge romp, afge
dekt met een tentdakje en bekroond door een windvaan.
Tussen romp en dak smalle openingen die als galmgaten
fungeerden voor de grote luidklok, in 1647 in Amsterdam
gegoten bij dezelfde klokkengieter die tien jaar eerder de
klok voor de Hervormde Kerk in Bloemendaal geleverd
had.
Randschrift
Het randschrift in de klok luidt: 'Assuerus Coster me fecit
Amstelodami anno 1647' en in de mantel van de klok tref
fen we de namen aan van de toenmalige bestuurders: 'Jan
Dyckmans Schout, Huybert Cornelissen van Haes Gerrit
Jorissen Schepenen tot Overveen'. Deze grote luidklok riep
de burgers van Overveen bijeen wanneer er bijzondere
Het klokhuis in 1779, gezien vanuit het zuidoosten. Het is aanmerkelijk
hoger dan voorheen, er zijn twee wijzerplaten zichtbaar en in de romp is
een hoge smalle deur aangebracht. (Tekening van H. Tavernier, in het
bezit van het Gemeente-archief Bloemendaal.)
34
Ons Bloemendaal, 21e jaargang, Lustrumnummer 3, herfst 1997
