niemand der dischgenooten scheen te ergeren'. Toch
waren er die dit kunststuk als hoogst oneerbiedig afkeur
den. Men poogde toen de schuld af te schuiven 'uitsluite-
lijk op den Overveenschen kok, op Springer zoo bekwaam
in koken en braden als diep onkundig in de
Bijbelgeschiedenis, daar hij van 't Roomsche Geloof was
en meer van St. Hubert - een feest dat jaarlijks bij hem
gevierd werd - dan van Mozes wist'.
Springer's portret is tot ons gekomen, een olijk gezicht, de
jachtpet wat scheef op het hoofd. Teylers kastelein
Wybrand Hendriks tekende hem uit in een duinlandschap
met zijn honden, de snaphaan in de hand, een weitas om,
toelopend op een juist neergelegde brandvos (vos met een
zwarte pluim aan de staart). Het onderschrift luidt: "Op
28 December 1821 geschooten in 't Duyn van Jachtlust".
Jachtlust dat tevoren Hoog Sichtenburgh heette, lag zuid
westelijk van Duin-en-Kruidberg onder Santpoort.
Napoleon
In 1806 wordt ons land een koninkrijk onder Lodewijk
Napoleon. Diens dertigste verjaardag op 4 september 1808
wordt in Overveen 'gevierd' met het uitsteken van de vlag
op het klokhuis en met vetpotjes ter illuminatie van De
Swaen. In 1810 volgt inlijving bij Frankrijk. Naar Frans
voorbeeld komt er een doelmatige rechterlijke organisatie.
Het arrondissement Haarlem wordt verdeeld in 'cantons'.
In Overveen zetelt een 'juge-de-paix', mr. Gerbrand Elias
met zijn griffier Jan Willem Druyvesteyn. De laatste sticht
te het Overveense buiten Duinlust.13' Mr. Elias was vader
van veertien kinderen. Hij was door een beroerte in zijn
bewegingen belemmerd en daardoor wellicht behept met
een 'sentiment personnel excessifOnder het klokhuis
wordt een gevangenis voor vier personen ingericht en er
komt een schutstal, waarin verdwaald vee kan worden
geschut onder het opzicht van een schutter.1'0
De zeer geziene en populaire Springer was een verwoed
jager. Evenmin liet hij zich de genoegens van het vinken
ontgaan. In het Kweekduyn had hij een vinkenbaan in
gebruik. In 1811 waren daar uit het vinkenhuisje allerlei
jachtbenodigdheden gestolen waaronder kruithoorns en
een jachtgeweer. Mr. Elias was belast met het voorlopig
onderzoek. De verdenking viel op een soldaat in garnizoen
te Beverwijk. De blauwselmaker J.M. Reese op
Vreedensrust te Overveen werd van heling verdacht.10
Als keizer Napoleon in de grote vlakte bij Leipzig op 18
oktober 1813 de nederlaag heeft geleden, komen de ver
bonden legers ons land binnen. Op een dag pleistert een
afdeling van zestig kozakken, ruiters in het Russische
leger, enkele uren in Overveen. Ruige kerels die in het
rechthuis worden getrakteerd op kaas, brood en bier. Voor
de dorpelingen een hele afleiding in de verveling van hun
kleinburgerlijk bestaan, maar wel een opluchting toen ze
vertrokken.16'
Bloembollenteelt
In 1817 wordt de mulle Bloemendaalseweg bestraat. De
kosten ervan worden door particulieren opgebracht. Uit de
opbrengst van een tol vóór het raadhuis, die in 1912
wordt opgeheven, wordt het onderhoud betaald. Ook de
Zijlweg wordt verhard en er gaat een omnibus rijden tus
sen Haarlem en Bloemendaal via Overveen. Een en ander
betekent voor het raadhuis meer klandizie. Er wordt nu
ook gelegenheid tot logeren geboden. Regelmatig vinden
er bloembollenveilingen plaats. Van 23 tot 25 april 1827
wordt de eerste bloembollententoonstelling gehouden.
Later zouden er nog vele volgen. Men bedenke wel:
Overveen is de plaats waar de oorsprong ligt van de
bloembollenteelt. Lange tijd was hier het centrum ervan.
Raadhuis
Springer, de kastelein die het rechthuis de 19de eeuw had
binnengeleid, het had gemaakt tot een traditioneel rust
punt van de Haarlemse burgers op hun wandelingen, had
op 7 januari 1832 de wereld en haar onrust verlaten. In
de loop van dat jaar kocht de gemeente het raadhuis van
zijn erfgenamen. De nieuwe logementhouder Frederik
Wilhelm Neussel huurde het gebouw. Eén kamer bleef
disponibel voor het bestuurscollege en voor de gemeente
secretarie. Al spoedig bleek die ruimte onvoldoende te
zijn. Besloten werd tot de bouw van een echt raadhuis op
de plaats van het klokhuis, dat in 1845 werd afgebroken.
Het nieuwe raadhuis naar het ontwerp van de (tuin) archi
tect J.D. Zocher deed denken aan een stijve kubus met een
koepeltorentje, waarin de klok uit het klokhuis werd opge
hangen. Thans heeft ze een plaats gevonden op de Ere
begraafplaats aan de Zeeweg en roept op gedenkdagen tot
bezinning.
Voor het logement komt de naam Van Ouds het Raadhuis
in zwang. Allan vermeldt17' dat A.F. Switsar kastelein is.
Craandijk en Schipperus18' zijn van oordeel dat het loge
ment goed is ingericht en dat 'de buiten de deur geplaatste
stoelen en tafeltjes minzaam tot verpoozing uitnodigen'.
Omstreeks 1890 is G. Rijnierse logementhouder.
Het toenemend aantal zomergasten, zelfs uit het buiten
land, voor wie een direct verblijf aan zee nog wat te kras
was, genoot in Overveen van getemperde zeelucht en
maakte er veel wandelingen, onder meer naar Kraantje-
Lek. Met 'Grand Galet' benaderden Franse gasten zo veel
40
Ons Bloemendaal, 21e jaargang, Lustrumnummer 3, herfst 1997
