Aerdenhout
Nuijssenburg
Grenspalen
Ons Bloemendaal nummer 1/1997
Met veel belangstelling hebben wij uw lustrumnummer 1
gewijd aan Aerdenhout, gelezen. Proficiat, een feestelijke
uitgave!
Wij betreuren het daarom zeer, dat er een aantal ernstige
onzorgvuldigheden is geslopen in die artikelen waar over
de landgoederen Nuyssenburg en Spiegelenburg wordt
geschreven. Onzorgvuldigheden/fouten die simpel te
voorkomen waren als de auteurs kennis hadden genomen
van onze - in het gemeentearchief aanwezige - publicaties:
"(Van) Nuyssenburg, huis en geslacht", 1985
"Van Nuyssenburg, Huis en Geslacht", Ons
Bloemendaal, no 4/1985
*"Lourens J. Spiegel en Spiegelenburg", Ons Bloemendaal,
no. 2/1994
Enkele correcties:
Niet Dirk Nuys noemde zijn huis Nuyssenburg, maar
dat deed jonkheer Dirk/Diderick van Nuyssenburg.
Diderick van Nuyssenburg bewoonde niet alleen in de
zomer zijn hofstede, maar deed dat het hele jaar door.
Zijn hofstede, met grondgebied, vormde zijn huis en zijn
inkomen.
Niet Hendrik Lz. Spiegel en zijn vriend Roemer Visscher
- twee dichters - woonden ooit in Aerdenhout op
Spiegelenburg, maar de neef/oomzegger van Hendrik, te
weten Laurens Jansz. Spiegel bezat, als zomerverblijf, het
boerderijachtige Spiegelenburg (Hendrik Spiegel en
Roemer Visscher kwamen in de zomer soms vanuit
Amsterdam naar Aerdenhout om bij neef Laurens een glas
wijn te drinken).
Het is niet precies bekend in welk jaar Diderick zijn hof
stede Nuyssenburg stichtte. De teruggevonden haardplaat
met het jaartal 1568 bewijst uitsluitend dat er vóór
Nuyssenburg op dezelfde grond een andere woonstede of
boerderij gestaan moet hebben. Als de suggestie dat het
jaartal op de haardplaat wijst op een mogelijk bouwjaar,
juist zou zijn, dan zou Diderick als jongen van tien jaar als
bouwer van zijn hofstede zijn opgetreden! Dat komt ons
onwaarschijnlijk voor.
N.B. Op deze pagina wordt overigens wèl correct gespro
ken over jonkheer Diderick van Nuyssenburg en Laurens
Jansz. Spiegel, maar het is ons bekend dat Theo
Nieuwenhuizen van wanten weet.
Als monumenten in Aerdenhout worden vermeld:
"Munterslaantje. Grensstenen". Deze zijn onvindbaar.
"Oosterduinweg. Grenspalen, ingang Munterslaantje".
Deze zijn eveneens onvindbaar.
Bij navraag blijkt, dat met de laatste grenspalen bedoeld
zijn de hekpalen die onze oprit (Oosterduinweg 199) sie
ren. Deze hekpalen stonden ooit voor een geheel ver
bouwd/ vernieuwd Nuyssenburg (begin 19de eeuw ges
loopt). Zij zijn ons in bruikleen gegeven door de
gemeente Bloemendaal.
Aerdenhout, Nieuw Nuyssenburg, april 1997,
Drs. Jac. van Steen en Hanny van Steen-Saijet.
Met een aan ongeloof grenzende verbazing las ik in het
eerste lustrumnummer van 'Ons Bloemendaal' dat grens
stenen in het Munterslaantje en grenspalen aan de
Oosterduinweg op de gemeentelijke lijst van monumenten
staan.
Nu heb ik twintig jaar in Aerdenhout gewoond, maar van
de genoemde grensafbakeningen weet ik niets. Ik heb dan
ook twee middagen ijverig gezocht totdat de allervriende
lijkste bewoner van Nieuw Nuyssenburg aan de
Oosterduinweg mij uit de droom hielp: die grensstenen
zijn er niet en met de grenspalen worden bedoeld de twee
18de eeuwse hekpalen van het oorspronkelijke
Nuyssenburg die nu staan te pronken voor Nieuw
Nuyssenburg.
Toch zijn er in Aerdenhout andere grenspalen. En wel de
grenspalen "Claverbladt" (herberg De Haringbuys) bij de
Viersprong (Zandvoorterweg, Oosterduinweg,
Boekeroodeweg)Maar komen deze palen dan niet voor
op de gemeentelijke lijst van monumenten?
W.M. ten Hacken, Haarlem.
14
Ons Bloemendaal, 22e jaargang, nummer 1, voorjaar 1998
