Mensen en ideeen achter de
Bloemendaalsche School-
vereeniging 1901-1913
Zelfgedacht en
zelfgedaan
Ouders die rond de eeuwwisseling zochten
naar alternatieven voor het reguliere lager
onderwijs, besloten in enkele gemeenten zelf
een school op te richten. Over deze zogeheten
schoolverenigingen is nog maar weinig bekend.
In dit artikel het verhaal van de oprichters van
de Bloemendaalsche Schoolvereeniging, en de
vooruitstrevende ideeën over onderwijs en
opvoeding die zij in deze school ten uitvoer
brachten.
Rond de eeuwwisseling waren in Bloemendaal veel ouders
ontevreden over de lagere scholen in hun gemeente. Zij
wilden voor hun kinderen een gedegen voorbereiding op
de H.B.S of het gymnasium, terwijl op de Bloemendaalse
scholen slechts elementaire kennis van lezen, schrijven en
rekenen werd bijgebracht. Veel kinderen reisden daarom
dagelijks naar Haarlem om daar de Nassauschool te bezoe-
De schooljeugd geniet van de sneeuw bij het schoolgebouw van de B.S.V.
dat op 1 mei in gebruik werd genomen, (foto 1902, GAB)
ken die aanvankelijk aan de wensen van de ouders vol
deed. Toen problemen tussen de Bloemendaalse ouders en
één van de onderwijzeressen daar uitliepen op een grote
ruzie, werden veel kinderen van school gehaald. Voor hen
moest iets anders worden gezocht. "Meer dan te voren
werd nu gevoeld hoe noodig te Bloemendaal zelve eene
school moest wezen, waar onderwijs gegeven werd, dat
aan den eisch der tijd voldoet".1
B.S.V.
Onder de ontevreden ouders bevond zich ook Adriaan
Stoop, miljonair geworden in de petroleumhandel in
Indië. Stoop had duidelijk voor ogen hoe modern onder
wijs eruit moest zien. Met zijn vrouw Miente ontwikkelde
hij in het voorjaar van 1901 plannen voor de oprichting
van een nieuwe school in Bloemendaal. Vanaf het begin
onderhield het echtpaar daarbij intensief contact met
Cornells Vrij, hoofd van de in 1898 opgerichte Nieuwe
Schoolvereeniging in Amsterdam.2 Zo adviseerde Vrij hen
om onderwijzer Lodewiekes Alexander Barth Ulehake aan
te stellen als hoofd van de nieuw op te richten school.
Bijgestaan door andere ouders zetten de Stoopen vaart ach
ter hun plannen. Al in september 1901 begonnen de les-
24
Ons Bloemendaal, 22e jaargang, nummer 2, zomer 1998
