De hertenkamp en
de historie
Dit jaar bestaat de hertenkamp zeventig jaar, een mijlpaal voor de ge
meente Bloemendaal. Menig dorpsgenoot zal dit jaar even stilstaan bij
de hertenkamp om zich de vele tochten weer voor de geest te halen die
men als ouder of als kind ondernam om er de dieren te voeren. Dit
traditionele uitje is nog steeds moeilijk weg te denken uit het bestaan
van oud en jong in de gemeente Bloemendaal.
Saxenburg
De aanloop naar de hertenkamp werd genomen op 21 sep
tember 1920, de datum waarop de gemeente Bloemendaal
het voormalige Saxenburgerbos aankocht. Dit bos, later
omgedoopt tot Bloemendaalsebos, lag op de gronden van
de buitenplaats Saxenburg. Toen, net als nu, stond het bij
behorende herenhuis Saxenburg achter de fraaie, oude toe
gangspoort tegenover de Bloemendaalse Schoolvereniging
aan de Mollaan.
Een korte historie van de oude hofstede Saxenburg is hier
op z'n plaats. De buitenplaats Saxenburg werd gesticht door
de rijke Haarlemse bierbrouwer Joost Vergraft in het begin
van de 17 de eeuw. Het buiten bestond toen uit een riant
herenhuis met koetshuis, siertuin en een vijver die voorzien
was van een fontein. In het midden van de 18de eeuw
kwam er als extra uitbreiding en verfraaiing een tuinmans-
De hertenkamp in het Bloemendaalsebos. (GAB)
woning annex theekoepel bijhet bouwsel dat wij nu ken
nen als het Pannenkoekenhuisje. Wij weten dat ook het
monumentale toegangshek van Saxenburg uit diezelfde
periode stamt, want de sluitsteen van het hek geeft het
bouwjaar 1762 aan.
Saxenburg is in die tijd allang niet meer de enige buiten
plaats van Bloemendaal. Na de stichting van Saxenburg was
een hele reeks andere buitenplaatsen gevolgd, zodanig dat
'Aelbertsberg' zoals de gemeente Bloemendaal toen heette,
bekend was in Kennemerland als een plek waar het 's zo
mers aangenaam vertoeven was. Het nabijgelegen Harten-
lust, eveneens in de 1 7de eeuw gesticht, dankte haar naam
aan de 'harten' in de hertenkamp van die buitenplaats - die
trouwens uitsluitend toegankelijk was voor de bewoners
zelf, niet voor het grote publiek.
Ten tijde van de Franse overheersing kwam het einde van
Saxenburg in zicht. In 1798 werd Saxenburg te koop aange
boden en aangekocht door de vermogende eigenaar van het
buiten 'Wildhoef, de Haarlemse Willem Ph. Kops. Deze liet
enige tijd later het fraaie 1 7de eeuwse herenhuis en de an
dere opstallen binnen het ringgrachtje met de grond gelijk
maken en trok deze gronden bij zijn buiten Wildhoef.
Ons Bloemendaal, 24e jaargang, nummer 1, voorjaar 2000
17
