de oorzaak daarvan alleen of hoofdzakelijk bij de afnemende
grondwaterwinning in de duinen ligt.
Het eerdergenoemde dempen van waterlopen die voorheen
water verzamelden en afvoerden, kapotte rioleringen, in
klinkende klei- en veenlagen, niet of nauwelijks functione
rende drainagevoorzieningen, kunnen ieder op hun beurt
ook (mede) oorzaak zijn van de door Bloemendaalse bewo
ners geconstateerde toenemende wateroverlast.
Daarnaast wijzen deskundigen op het broeikaseffect, waar
door sprake zou zijn van een geringe mate van klimaatver
andering die, volgens sommige meteorologen, op haar
beurt de afgelopen jaren onder meer heeft geleid tot soms
extreem zachte en natte winters. Niet uitgesloten wordt, dat
dit patroon in de nabije toekomst in omvang en frequentie
zal toenemen, ofwel vaker en meer overlast zal geven.
Knelpunten
De provincie Noord-Holland heeft inmiddels de water
schappen gevraagd de knelpunten in het afwateringsysteem
in kaart te brengen. En eerder onderzocht het adviesbureau
Grondmij, op verzoek van de provincie, onder meer gebie
den in Bloemendaal, waar sprake is van ernstige grondwa-
teroverlast. De gemeente zelf is inmiddels begonnen met
maatregelen als het vervangen van rioolvoorzieningen, het
aanleggen van drainagesystemen en het realiseren van drai
nageaansluitingen bij een aantal Bloemendaalse woningen.
Verantwoordelijkheidsgebieden
In de discussies blijkt vaak ook onduidelijkheid over de
vraag bij wie of bij welke instantie nu de verantwoordelijk
heden liggen als het gaat om de gevolgen van grondwater-
overlast.
Volgens de gezamenlijke Nederlandse provincies, de Unie
van Waterschappen en de Vereniging van Nederlandse Ge
meenten, zijn die verantwoordelijkheden als volgt verdeeld:
Het waterschap is de kwaliteitsbeheerder en draagt zorg
voor de afwatering via sloten, vaarten et cetera. Hierbij
moet worden opgemerkt dat delen van Bloemendaal (nog)
niet tot het werkgebied van enigerlei waterschap behoren;
de gemeenten, in ons geval Bloemendaal dus, zijn verant
woordelijk voor de ontwatering van openbaar terrein, door
middel van bijvoorbeeld drainage;
de eigenaar/eigenaresse tenslotte, wordt door bovenge
noemde partijen gezien als verantwoordelijk voor zijn of
haar eigen terrein, waarbij de gemeente op haar beurt aan
sluitingen op afvoermiddelen moet bieden en daartoe coör
dinerende en bemiddelende taken heeft.
De provincie heeft in dit alles een algemene, zogeheten
zorgplicht en oefent toezicht uit op de waterschappen. Vol
gens de provincie Noord-Holland acht zij zich overigens
mede verantwoordelijk als het provinciaal grondwaterbeleid
(bijvoorbeeld het beperken of stopzetten van wateronttrek
king in de duinen) leidt tot vergroting van de grondwater-
overlast. Overigens komt het Rijk op termijn met een wette
lijke vastlegging van al deze verantwoordelijkheidsgebieden.
Waterbeleid
Naast het voorkómen van overlast, is een goed waterbeleid
in onze regio natuurlijk ook van eminent belang voor de
biotoop. In dit opzicht zijn belangrijke punten vanuit ecolo
gisch en hydrologisch opzicht, het handhaven van het laat
ste open gedeelte van de strandvlakte in het zuidelijk deel
van Aerdenhout, de afwatering met relatief schoon kwelwa
ter naar de Houtvaart en de boezem Leidsevaart en de mo
gelijkheid om bij de Aerdenhoutse beek een koppeling tot
stand te brengen met een of meer duikers.
De provincie is overigens niet blind voor de waardevolle
ecologische en hydrologische punten in ons landschap.
Zo wordt in het streekplan Kennemerland gepleit voor het
herstellen van de oorspronkelijke stroming van het grond
en oppervlaktewater. Met betrekking tot het binnenduin-
randgebied wordt aangedrongen op het aanleggen en her
stellen van duinrellen en duinbeken en het versterken van
ecologische verbindingen langs waterlopen. Om in dit be
perkte bestek maar iets te noemen.
Ook een solide en duurzame waterhuishouding in Bloe
mendaal en omgeving draagt bij aan het instandhouden en
waarborgen van al dat waardevolle en unieke dat onze regio
heeft te bieden. Dat geldt voor provincie, voor gemeente en
voor ons als bewoners.
Ton Nillissen
Voor dit artikel werd onder meer gebruikgemaakt van
openbare provinciale stukken van Noord-Holland en van
een notitie van Henk Wijkhuizen (Stichting Duinbehoud).
10
Ons Bloemendaal, 24e jaargang, nummer 3, herfst 2000
