De vijvers van Bloemendaal
wege de functionaliteit heel recht zijn: dat maakte het on
derhoud van de vijver makkelijker.
De oude vijvers in Bloemendaal werden veelal niet gegraven
voor de sier. Van oudsher hadden zij een bufferfunctie en
vingen het water op dat onder meer uit de duinen liep.
Hoge duinen die dienen om het zeewater tegen te houden
worden in het algemeen geflankeerd door strandvlaktes
waarin het drangwater uit de duinen terechtkomt. Dat is
zeker zo bij de gemeente Bloemendaal, die als een soort lint
in één lange strandvlakte vanaf het Provinciaal Ziekenhuis in
het noorden doorloopt naar Vogelenzang in het zuiden.
In dit artikel vragen wij u mee te reizen op onze weg langs
een groot aantal Bloemendaalse vijvers. Het betreft hier
voornamelijk de vijvers van historisch belang en de vijvers
die eigendom zijn van de gemeente.
Meertje van Caprera
Oppervlakte 9.690 m2. Het woord 'meertje' zegt het al: het
water hier heeft een natuurlijke schoonheid omdat het ver
van de bebouwing afligt. In de vroege middeleeuwen is dit
water waarschijnlijk ontstaan uit een duinbron; het is zeker
zo'n achthonderd jaar oud. De eerst bekende naam was 'Het
Meertje van Berkhout', maar de familie Teding van Berk
hout ging zelf de naam 'Meertje van Caprera' gebruiken, uit
bewondering voor de Italiaanse vrijheidsstrijder Garibaldi
die op het eiland Caprera (ten Noorden van Sardinië)
woonde en overleed.
Het meertje heeft nu nog steeds een bufferfunctie wat be
treft het drangwater uit de duinen en die functie krijgt
De vijver op Landgoed Meer en Berg
Oppervlakte 10.860m2. Toen Zocher dit landgoed ont
wierp, waren er waarschijnlijk al vijvers. Deze oude vij
ver met zijn cortège van mooie bomen is een fraaie land
schappelijke aanleg die je op veel oude foto's en prenten
uit deze streek terugziet. Omstreeks 1960 is de vijver ver
groot en werd er een eiland in uitgespaard. In het gras
rondom de vijver van Meer en Berg staan veel beuken en
eiken en meer naar de waterkant de zwarte els (Alnus
glutinosa)De zwarte els is een van de bomen die goed
tegen water is opgewassen en wel acht uur per dag met
de wortels in het water kan staan. Een belangrijk facet
van de vijver van Meer en Berg is dat er vanaf de vijver
naar de ruïne van Brederode een ondergrondse rel loopt.
Het is onduidelijk of de bouw van deze rel vóór of na de
aanleg door Zocher heeft plaatsgevonden.
Het grondwaterpeil van dit terrein is enorm
gestegen en wat het effect daarvan is op de
oude bomen, laat zich raden. Vooral in de
buurt van de oude Hertenkamp in de noord
oosthoek van het terrein is het nat. Als er een
nieuw bouwplan komt, zal men daar zeker
rekening mee moeten houden.
Vijvers waren vroeger haast altijd beschoeid
met larikspalen. Tegenwoordig gebeurt dat
met kunststofplaten, maar die zijn in ver
houding minder stabiel - ze wiebelen meer.
Die lariks ging dik vijfentwintig jaar mee. Bij
de vijver van Meer en Berg kun je de reste
rende oude beschoeiing uit 1960 nog zien,
maar de rest is gewoon glooiend geworden.
Nu maakt het niet meer uit of het inkalft of
niet. Vroeger moesten de vijverkanten van-
Het Meertje van Caprera
De vijver van Landgoed Meerenberg
Ons Bloemendaal, 24e jaargang, nummer 3, herfst 2000
11
