Beschrijvingen van de
BI o e m e n d a a I se huizen
1914, eveneens gesloopt), alsmede tijdelijke con
structies zoals een houten tentoonstellingsge
bouwtje voor de Staatsmijnen op de eerste
Utrechtse Jaarbeurs (1916), getuigen van een so
bere, functionele, maar nooit saaie vormgeving.
Daarbij ging hij uit van typisch Nederlandse ma
terialen als baksteen, Namense kalksteen, hard
steen en hout.
Behalve die tentoonstellingsgebouwtjes werd ook
het stationsgebouw annex restaurant voor de
Noord-Hollandsche Tramweg Maatschappij op
het plein voor het Amsterdamse Centraal station
in hout en 'houtachtige' materialen opgebouwd.
Dit merkwaardige bouwsel is een 'vreemde eend'
in Lehman's werk en het ontlokte destijds dan
ook de nodige spot.
Zijn laatste villa 'De Zonnetop' te Blaricum
(1920) wijst bijvoorbeeld al weer in een geheel nieu
we, minder zakelijke en meer romantische richting.
Deze nieuw ingeslagen weg heeft hij niet lang meer
mogen bewandelen. Een in die tijd nog onbehandel
bare ziekte heeft op 7 april 1921 een einde gemaakt
aan zijn leven en daarmee aan een veelbelovende car
rière.
Het landhuis 'Erdölak' in welstand, vanuit het zuidoosten, met links de ingang naar de
keuken. Uit: Architektonische Rundschau 1909.
In de familie doet het volgende, volgens ingewijden
waar gebeurde verhaal de ronde: 'Terwijl oom Wil
lem Leliman op zijn sterfbed lag, zong een heel goede
vriendin van hem en tante Mieke, de bekende Hon
gaarse alt Ilona Durigo, onderaan de trap van het huis
in Baarn, op zijn verzoek 'Der Abschied' uit Das Lied
von der Erde van Gustav Mahler. De volgende dag moest zij
deze compositie ten gehore brengen in het Amsterdamse
Concertgebouw met het Concertgebouworkest onder lei
ding van Willem Mengelberg. Zij deed dit zo overtuigend
dat de hele zaal tot tranen toe geroerd raakte. En niemand
begreep hoe dit kwam.'
Landhuis 'Erdölak' in 2001
Aannemer: H. Witzand te Meppel
Aanneemsom (1904): 20.834,-
Inlioud: 2190 m3
Opzichter: G.H. Kleinhout
Dossier P.W. Bloemendaal: niet geraadpleegd.
Landhuis 'Erdölak' ('Boshuis')
Van Lennepweg 1Aerdenhout, gemeente Bloemendaal
Bureau-archief Leliman no. 5 (1903)
Ontwerp: december 1903/januari 1904
Bestektekeningen: 30 januari 1904
Bestek (beschrijving): 1 februari 1904
Opdrachtgever(s): O.J.A. Mendlik, kunstschilder
Een vererende opdracht voor een jong, beginnend architect:
'Het bouwen van eene VILLA aan den Aardenhout (sic.),
gemeente Bloemendaal' voor de kunstschilder Oscar Mend
lik en Julie A.C.Mijnssen, beeldhouwster/kunstschilderes,
met wie Mendlik eind 1900 in Amsterdam was getrouwd.
Het was Lehman's eerste woonhuisontwerp en zijn tweede
grote project. Het uit te voeren werk staat - van fundering
tot nok - nauwkeurig beschreven in een gedrukt bestek
boekje. Daarin vinden we ook precieze beschrijvingen van
de toe te passen materialen en hun maten en vereiste kwali
teit. Het is buitengewoon leerzaam om zo'n beschrijving
door te lezen en er achter te komen hoe er rond 1900 werd
Ons Bloemendaal, 25e jaargang, nummer 1, lente 200 1
19
