Restauratie van een
filtergebouw
In december 2001 vond de officiële oplevering plaats van het in dat
zelfde jaar gerestaureerde filtergebouw aan de eigenaren/bewoners, de
heer en mevrouw Swaak uit Bloemendaal. Daarmee begint voor dit
bijna honderd jaar oude Rijksmonument een tweede jeugd. Vanaf de
De filtergebouwen in Duin en Daal in 1912: rechts het filtergebouw van de
filtergebouw dat later werd aangepast met een nieuwe bovenbouw, dat nu op
ligt (zie pagina 31, foto GAB).
Het filtergebouw in 1992.
eerste bescheiden perspublicatie in 1992 tot aan de oplevering heeft
Harry Swaak zich intensief met dit pand bezig gehouden. Van deze
tienjarige ontwikkelingsgang doet hij hieronder verslag. Voor de histo
rische inleiding heeft hij, veelal letterlijk, dankbaar geput uit informa
tie vergaard door Hildebrand de Boer die in Ons Bloemendaal
1995/3 een artikel schreef over dit waterleidingcomplex.
"Begin 1900 huisvestte de gemeente Bloemendaal vier wa
terleidingbedrijven waaronder
het grootste en het kleinste in
Nederland. Vanuit het toen nog
vrijwel kale duingebied werden
Amsterdam (GWA), Haarlem
(GWH) en het nog kleine Bloe
mendaal (BW) van zuiver water
voorzien. Bovendien werd in
Bloemendaal het hoofdkantoor
gevestigd van het Provinciaal
Waterbedrijf Noord-Holland
(PWN).
Tot 1853 moest elk gezin zijn
watervoorziening zelf verzorgen
door regenwater van eigen dak
of waterput te gebruiken. De
drinkwaterleiding van Amster
dam werd pas in 1851 als eerste
centrale drinkwatervoorziening
in Nederland aangelegd. De
cholera-epidemie
van 1866, die ruim
20.000 doden tot
gevolg had, vormde
een belangrijk keer
punt voor de aanleg
van meerdere
waterleidingen, het
eerst in de grote ste
den Rotterdam en
's Gravenhage.
De vereiste hoogte
van de waterstand
in het hoogreservoir
werd bereikt door
het in een waterto
ren te plaatsen. In
Bloemendaal werd
een hoog punt - de
Hoge Duin en
Daalseweg - geko
zen voor de bouw
familie Swaak, links het enorme
het terrein van de familie Bohan
24
Ons Bloemendaal, 26e jaargang, nummer 2, zomer 2002
