seling afgebroken leven. In de christelijke symboliek ver
wijst een vijfbladige bloem naar de vijf wonden van Jezus
en is daardoor het teken van martelaarschap.
De taxus of venijnboom blijft evenals hulst en klimop altijd
groen en symboliseert de onvergankelijkheid.
de overledene die zijn krachten verzamelt voor de reis naar
de hemel.
De slang speelt in alle godsdiensten een rol. Van oudsher is de
slang het symbool van leven en dood, van gif en genezing.
Hiermee wordt soms verwezen naar het beroep van huisarts.
De slang, die in zijn eigen staart bijt (ouroboros) verbeeldt
de vergankelijkheid in de eeuwige kringloop van de natuur.
Het symbool wil zeggen: 'Mijn einde is het begin'.
De uil, die weinig voorkomt, is het symbool voor de nacht
en de dood.
De vlinder komt vele malen op grafstenen voor. De vlinder
staat voor de ziel. Het Griekse woord psyche betekent zowel
ziel als vlinder. Zoals de vlinder zich bevrijdt uit de pop, zo
bevrijdt de ziel zich uit het lichaam en stijgt op naar de he
mel. Daarnaast is de vlinder ook het symbool van de kort
stondigheid van het leven.
De flora
De guirlande of bloemenslinger is een van de oudste symbo
len op grafstenen. Zij kan gezien worden als een laatste eer
betoon van bloemen aan de overledene. Bovendien is de
guirlande een teken van de aardse schoonheid die men in
het hiernamaals deelachtig wordt. Ook eenvoudige bloeme
tjes, al of niet verwelkend, komen veel voor.
De hulst staat als altijd groenblijvende struik voor onvergan
kelijkheid. De stekels verwijzen naar de doornenkroon van
Christus.
De klimop staat eveneens vanwege zijn altijd groene bladeren
voor eeuwig leven. Vanwege zijn groeikracht symboliseert
de klimop ook liefde en trouw.
De lauwerkrans van laurierbladen wordt ook gezien als eeu
wigheidssymbool. De krans werd vroeger gebruikt als over
winningsteken en drukt op een grafsteen eerbetoon aan de
dode uit.
De lelie op een grafsteen staat voor zuiverheid of maagdelijk
heid.
Een palmtak is het symbool voor de overwinning op de
dood. Victoria, de Romeinse godin
van de overwinning, werd al afgebeeld
met een palmtak evenals de
Christelijke martelaren.
De papaver of klaproos verwijst door
zijn korte bloei naar de kortstondig
heid van het leven. De papaverbol
(slaapbol) wordt door zijn slaapver
wekkende eigenschappen geassocieerd
met de eeuwige slaap van de doden.
De roos op een grafsteen staat voor
schoonheid en liefde. Een geknakte
rozentak is het symbool van een plot
s'
v-
Ons Bloemendaal, 26e jaargang, nummer 3, herfst 2002
11
