De duinen van Zuid-
Kennemerland in '40-'45
Door Coen van Oosterom
Van de talloze sporen, overblijfselen en zelfs nog intacte militaire
bouwwerken die de Tweede Wereldoorlog in de Kennemerduinen heeft
achtergelaten, worden er hierna enkele nader belicht.
In de vermaarde Adantikwall, strekkend van Noord- tot
Zuid-Europa en daarmee het grootste militaire bouwwerk
uit deze oorlog, zijn enorme hoeveelheden beton en beton
ijzer verwerkt. De constructie van deze Atlantikwall is zo
degelijk dat grote delen hiervan nog intact zijn. Wel zijn
veel van de bunkers kort na de oorlog onder het zand ver
dwenen en ook zijn de bunkeringangen vaak dichtgemet
seld om gevaarlijke situaties te voorkomen. Sommige bun
kers worden nu door vleermuizen gebruikt om er te
overwinteren. Vanwege de constante temperatuur, duister
nis en luchtvochtigheid bieden ze daarvoor namelijk ideale
'vleermuisomstandigheden' en bovendien komt het feit dat
de lucht er als het ware stilstaat, de winterslaap van deze
diertjes ten goede.
Voorts vindt men, veelal achter de zeereep, nog veel uit de
oorlog stammende betonwegen indertijd
aangelegd voor het transport van materiaal en
manschappen naar de bunkers.
Bunkerdorp
Op de grens van de Kennemerduinen en Duin
en Kruidberg bevond zich zo'n 15 jaar geleden
nog een compleet bunkerdorp, een overgeble
ven onderdeel van de Atlantikwall. Na de tot
standkoming van het Nationale Park de Kenne
merduinen in 1950, is dit nog jaren achtereen
als een soort kampeerdorp in gebruik geweest.
Het was bijzonder populair bij mensen die
even helemaal in de pure natuur wilden ver
blijven. In 1989 is dit dorp gesloopt.
De Walzkörpersperre
Overigens bevinden zich in
het gebied van de Kennemer
duinen ook nog twee bijzon
dere Duitse militaire bouw
werken, namelijk de
'Walzkörpersperre': twee
enorme betonblokken die
mechanisch gesloten konden
worden, ter afsluiting van de
weg die er doorheen liep.
Deze tot oorlogsmonument
verklaarde betongevaartes zijn
in ieder geval de twee laatste
in Nederland, en naar verluidt
zelfs in Europa!
De fam. Snabilie bij hun vakantieverblijf, een bunker in de kustbatterij Langerak, uitgerust met eenvoudig meu
bilair en een essogas-installatie voor verlichting en kookdoeleinden; toiletgelegenheden en drinkwater waren elders
op het terrein aanwezig (Foto stichting WOVIJ).
IJ m u i d e n
Vooral noordwaarts zijn er
nog veel restanten uit de
Tweede Wereldoorlog te vin
den in de duinen en in de
12
Ons Bloemendaal, 28e jaargang, nummer 3, herfst 2004
