Van de redactie
In dit herfstnummer staat, zoals al lang gebruikelijk, het thema van de open monumentendagen centraal: verdedigingswer
ken. Daarmee kan men verwachten dat het programma van zo'n dag geïnspireerd wordt door de vaak rijke en krijfshaftige
geschiedenis van eigen woonplaats of regio: de burchten en borgen, forten, kastelen, kazematten, kazernegebouwen, kruit
huizen, linies en stellingen, en wat dies meer zij. Voor voormalige vestingplaatsen is het dan hooguit een probleem dat men
moet kiezen wat men in expositie, openstelling, lezing of publicatie onder de aandacht wil brengen. Een gemeente als Bloe-
mendaal, met zijn buitenplaatsen die zich in de wildernis van het duin ontwikkelden, lijkt een krijgshaftigheid te ontberen
en voor het nageslacht geen monumenten te hebben achtergelaten. Bij nader inzien berust dit echter op een misperceptie.
Kijk maar naar de kaarslichtlezingen en de excursies in het programma 'Wapenfeiten' van het Brede Rode Lint, een gezame-
lijk initiatief van Stichting Ons Bloemendaal en Stichting Santpoort. Wie ons duingebied vertrouwd is, weet dat het aldaar
wemelt van overblijfselen van de verdedigingslinie waarmee de Duitse bezetter zich zo'n zestig jaar geleden dacht te vrijwa
ren van een geallieerde invasie. Dit historisch erfgoed, met name de 'Atlantikwall' als markant overblijfsel, leek daarom een
geëigend object voor de monumentendagen van 2004. De organisatie daarvan berustte bij een samenwerkingsverband van
enthousiaste, goed geïnformeerde en gedocumenteerde vrijwilligers. Ook hun inbreng aan deze aflevering van dit tijdschrift
wordt door de redactie zeer gewaardeerd. Dit geldt zowel voor de teksten die men aanleverde, als de moeite die men deed
om anderen wegwijs te maken, de roemruchte restanten in het duin op te sporen, ze in een historisch kader te zetten en ze
aldus voor anderen herkenbaar te maken. Met name Henk Grootegoed heeft feiten en achtergronden enthousiast weten te
belichten, zonder hier af te doen aan onze waardering voor de goede samenwerking met Coen van Oosterom (boswachter
PWN) de Werkgroep Bunker-Onderzoek en Archief (BOA) en de stichting Werkgroep Onderzoek Verdedigingswerken
IJmuiden (WOVIJ).
Joan Jalink-Eisema Peter de Natris
met dank aan Hans Scheller
Bunkers aan de Midden Duin en Daalseweg. Opname 1945, kort na de bevrijding.
4
Ons Bloemendaal, 28e jaargang, nummer 3, herfst 2004
