Moeder en dochter Wittgrefe, even vóór de verhuizing (2004),
Mevrouw Wittgrefe in de
winkel.
van een winkelruit te voorzien. Nu, honderd jaar later, wordt
de bovenwoning nog steeds via de winkel bereikt.
De zaak van Wittgrefe was bekend om het glas en kristal dat
uit Bohemen werd geïmporteerd en bruiden konden er een
volledige uitzet voor hun toekomstig huishouden uitzoeken.
Fritz Wittgrefe senior was actief in het dorp Bloemendaal,
hij was lid van Bloemendaal Vooruit en van de vrijwillige
brandweer. De brandbel hing in huis.
Frits junior
Zoon Frits junior wilde het liefst naar de zeevaartschool.
Aan die droom kwam een einde toen tijdens een reis naar
een tante in Amerika bleek dat hij ernstig zeeziek werd!
Toen haalde hij zijn middenstandsdiploma en nam vlak
voor de Tweede Wereldoorlog de zaak van zijn ouders over.
Vanwege haar zwakke gezondheid wilde moeder namelijk
stoppen met het werk toen zij vijftig was geworden. Vader
bleef nog wel in de winkel meehelpen.
De oorlog en daarna
De Tweede Wereldoorlog was voor alle winkeliers een moei
lijke tijd. Frits hield de winkel open tot er niets meer te ver
kopen was en alle Bloemendalers werden geëvacueerd. Alleen
groenteman Van Riessen was nog over. Na de bevrijding ble
ken heel wat Bloemendalers van alles beroofd te zijn. Juist de
arme mensen hadden geen voorraad aan huishoudgoed. Tot
overmaat van ramp waren vrijwel alle artikelen op de bon,
ook het aardewerk. Zo kon het gebeuren dat er drommen
mensen voor de winkel stonden, die thuis niets meer hadden
en soms zelfs samen uit één kopje moesten drinken. Per zes
tegelijk werden ze in de winkel toegelaten om uit de schame
le voorraad een keus te maken. Ook in later tijd gaf Frits wel
stilzwijgend korting aan arme mensen uit de Boslaan.
Frits en Anna
Uiteindelijk vond ook Frits zijn vrouw vlak in de buurt; aan
de overkant van de straat. Op de Bloemendaalseweg nr. 6
woonde Anna van Daalen, haar vader was technisch hoofd
opzichter bij het PEN, de provinciale elektriciteitsmaat
schappij waarvan het hoofdkantoor in Bloemendaal geves
tigd was. Frits en Anna trouwden in 1947 in de hervormde
kerk op het Kerkplein.
Mevrouw Anna Wittgrefe (78) vertelt:
De zaak was elke dag tot zes uur open, ook tussen de mid
dag. Alleen de zondag was een vrije dag. Dan ging het gezin
wandelen in de natuur. Iedere maandag werden door Anna
de etalages opnieuw ingericht. Maar maandag was ook was
dag en dat was voor de huisvrouw heel hard werken, terwijl
ook om zes uur het eten op tafel moest staan. Later ging de
zaak tussen de middag dicht zodat zij dan alvast wat aan het
huishouden kon doen, de kinderen eten geven en de poezen
en kippen achter het huis verzorgen. Haar man ging dan op
de fiets bestellingen rondbrengen.
Nog weer later was er iedere morgen hulp van een dienst
meisje en ging de zaak ook op woensdagmiddag dicht en
kon er aan de boekhouding worden gewerkt.
Schoonmoeder, die op haar 72ste overleed, woonde boven
en moest op het laatst ook nog verpleegd worden. Gelukkig
woonde oma Van Daalen tot 1970 aan de overkant en hielp
zij altijd als het nodig was. Dochter Tineke en naderhand
zoontje Frits stonden in de box in de serre achter de winkel,
speelden tussen de stellingen in de winkel, en hielpen toen
zij groter waren ook altijd mee.
Ons Bloemendaal, 28e jaargang, nummer 4, winter 2004
45
