Tussen Het Groen
Kunst en de
ijsvogel
Door Loes de Vita
Weet u nog hoe hoog de gemoederen opliepen toen
hockeyclub Bloemendaal aankondigde twee kunstgrasvelden
aan te willen leggen tegen de noordelijke bosrand van
Caprera?
Ook wij waren niet gelukkig met de uitbreiding nabij het
stiltegebied en vreesden, met velen, dat het prachtige uit
zicht vanaf de Brederodelaan op dit bijzondere landschap
voorgoed zou veranderen. En eerlijk gezegd zijn wij nog
steeds van mening dat de situatie onveranderd had moeten
blijven. Maar het is nu eenmaal anders gelopen en dan kun
je je blik beter op de toekomst richten en je bezighouden
met de wijze waarop het nieuwe plan gestalte moet gaan
krijgen.
Als 'tegenprestatie' voor de aanleg van de kunstgrasvelden
heeft de hockeyclub op zich genomen een natuurcompensa
tieproject uit te voeren. Om tegelijkertijd hun eigen afwate
ringsprobleem op te lossen, is er gekozen voor een nieuw
sloten- en bekenstelsel dat uiteindelijk afwatert op het
meertje van Caprera. Dat klinkt simpel maar ik kan u verze
keren dat dat geenszins het geval is. Naast de visie van direct
betrokken partijen lieten ook deskundigen van Stichting
Duinbehoud, PWN, Landschap Noord-Holland e.a. hun
licht schijnen op zowel de technische mogelijkheden voor
de aanleg van het nieuwe bekenstelsel als ook op de meest
natuurlijke wijze van invoeging in het bestaande landschap.
U begrijpt het: zoveel mensen zoveel meningen.
Gelukkig heeft het uitstekende coördinatiebeleid van de
afdeling groenvoorziening van onze gemeente ertoe bijge
dragen dat aangedragen kennis en belangen zijn meegeno
men in een duidelijk plan van aanpak.
En nu, in juni, kunt u zelf bekijken of één van uw meest
favoriete landschappen binnen de gemeente, Caprera, u nog
steeds zo bekoort als voorheen.
De beek die zijn oorsprong vindt bij de nieuwe hockeyvel
den (in noord-zuidrichting) meandert in west-oostrichting
over het weiland. De oevers zijn bewust glooiend gehouden
opdat het vee die niet te zeer vertrapt. Tevens zorgt die
glooiing voor een geleidelijke overgang van droog naar nat
hetgeen weer van invloed is op de flora, zoals holpijp en
beekpunge, die ons in de toekomst moeten gaan verrassen.
De meidoornhaag die werd aangeplant om de hekken van
de kunstgrasvelden aan het zicht te onttrekken, zal metter
tijd wellicht een plek worden waar kleine vogels zich veilig
voelen. Ook de glanzende Marchigiana koeien, een ras dat
reeds in de Middeleeuwen in het Italiaanse gebergte voor de
ploeg werd gespannen, kunnen met hun kalveren weer
vredig het weiland begrazen.
Maar dit verhaal heeft nog een staartje en wel dat van de ijs
vogel. Want binnen het natuurcompensatiebudget waarover
de hockeyclub beschikte, bleek nog ruimte voor de sugges
tie van Bloemendaler Gijs de Jong om een ijsvogelwand aan
te leggen op de rand weiland/moeras. Dit gebeurt met be
hulp van Landschap Noord-Holland dat geweldig werk doet
met zijn Ijsvogel Projekt, waarvoor vrijwilligers als Dick van
Galen, coördinator Zuid-Kennemerland, zich inzetten.
Wie ooit een ijsvogel heeft gezien is onmiddellijk betoverd
door dit behendige vissertje dat met zijn kobalt tot azuur
blauwe verenkleed als een pijl het water induikt om er weer
uit te komen, meestal met een klein visje in de snavel waar
hij prompt korte metten mee maakt door het stevig op een
boomtak te slaan.
Helaas staat deze Europese ijsvogel (Alcedo atthis) op de
Rode Lijst van bedreigde diersoorten. Veel steile beekwan-
den zijn door kanalisering in de loop der tijd verdwenen en
hiermee verloor de ijsvogel zijn ideale plek om te broeden.
Bij het meertje van Caprera, waarvan de oever ook te laag is,
is nu een aarden wal aangelegd om ijsvogelpaartjes een
geschikte locatie te bieden voor het graven van een nesthol
te. De methode blijkt succesvol. Eerder werden in de oever
van het weiland in de vijver van Duin en Daal twee broed-
wanden (steilwanden) aangelegd.
Regelmatig wordt de ijsvogel gesignaleerd bij Brouwers
kolk, Elswout, Brederode Park, de Ruïne van Brederode,
Duin en Daal en het Halve Maantje.
Willen wij in de toekomst van die bijzondere ijsvogel kun
nen blijven genieten dan zullen wij de soort een handje
moeten helpen. Dat het werkt, is inmiddels wel gebleken.
Ijsvogelwand (uit: Landschap Noord-Holland, 2004).
Ons Bloemendaal, 29e jaargang, nummer 2, zomer 2005
11
