Opmerkelijk voorbeeld van
wederopbouwarchïtectuur
Flatgebouw Hartelust vijftig
jaar oud
Door Erik Lips
Vijftig jaar geleden, om precies te zijn in het voorjaar van 1955,
betrokken de eerste bewoners de appartementen van het oudste flatge
bouw in Bloemendaal, Hartelust. Dit markante gebouw, dat be
schouwd kan worden als een interessant voorbeeld van wederopbouwar
chitectuur, is ontworpen door Karei Aanstoot, architect te Overveen.
Samen met enkele andere regionale architecten is Karei
Aanstoot (1905-1975) verantwoordelijk voor de nodige
wederopbouwarchitectuur binnen de gemeentegrenzen,
zowel in de particuliere als corporatieve sfeer.
Na een periode van verguizing staat deze architectuur
momenteel meer en meer in de belangstelling. Dat is ook
nodig. Deze gebouwen zijn inmiddels toe aan omvangrijke
renovaties, waardoor het gevaar bestaat dat veel kenmerken
de aspecten ongedocumenteerd verdwijnen. De externe
renovatie van het flatgebouw Hartelust van enkele jaren
geleden is gelukkig zeer terughoudend uitgevoerd, waar
door de oorspronkelijke belijning en markante dakopbouw
behouden zijn gebleven.
Flat Hartelust toen en nu.
De wederopbouw
Zoals tal van gemeenten kende ook Bloemendaal na de
Tweede Wereldoorlog een omvangrijke woningnood.
Gedurende de oorlog had de bouw stil gelegen, terwijl er
om verschillende redenen een grotere vraag naar woningen
was ontstaan. Niet alleen wachtten veel jongere Bloemen
dalers op een huis, ook moest aan een groot aantal uit
Nederlands-Indië gerepatrieerden en uit Velsen geëvacueer-
den onderdak worden geboden. In dit licht is het begrijpe
lijk dat ook in de gemeente Bloemendaal het meergezins-
huis in diverse vormen zijn intrede deed. De duplexwoning
bijvoorbeeld leek een goede - als tijdelijk bedoelde oplos
sing. Een duplexwoning is een dubbel bewoond woonhuis
dat, wanneer de woningnood tot het verleden zou behoren,
eenvoudig tot een eengezinswoning kan worden omge
vormd. Woningbouwvereniging Bloemendaal-Noord liet er
enige tientallen bouwen, onder andere aan de Donkerelaan.
Enige jaren later, in 1956, liet Bloemendaal-Noord even
eens aan de Donkerelaan veertien flatwoningen van de hand
van Van Asdonk verrijzen. Deze in twee bouwlagen uitge
voerde flats buitten de mogelijkheden van de etagebouw
uiteraard niet ten volle uit. Daarbij moeten we bedenken dat
hoogbouw in de gemeente Bloemendaal in de vroege jaren
vijftig geenszins een vanzelfsprekendheid was. Maar het
gemeentebestuur zat in een lastig parket: enerzijds wilde zij
het groene, landelijke karakter van de ge
meente behouden, anderzijds kon de woning
nood natuurlijk niet worden opgelost door de
bouw van enkele villaatjes. Bovendien was
bouwgrond een nijpend probleem.
Burgemeester Den Tex somberde in 1950:'Als
ik honderd woningen kon bouwen dan zou ik
geen terreinen kunnen aanwijzen'. Dit moet
de weg hebben geëffend voor het ontwerp
voor aanvankelijk vierentwintig flatwonin
gen van Karei Aanstoot, dat in 1953 bij de
gemeente werd ingediend door de Heem-
steedse aannemer Thunnissen.
Het terrein waarop de flat zou moeten verrij
zen was gelegen aan de Bloemendaalseweg op
de hoek met de Vijverweg. Het terrein was
niet eerder bebouwd geweest. Een luchtfoto
24
Ons Bloemendaal, 29e jaargang, nummer 2, zomer 2005
