Schulpweg 12 Aerdenhout (AvK, foto Leo Dubbelaar 1999)
Geert von Bracken Fock en zijn vrouw trekken consequen
ties uit de zo verkregen inzichten. Wat hun relatie betreft
zien ze, het advies van een raadsman volgend, ervan af offi
cieel te scheiden. Maar wel besluiten ze niet langer onder
één dak te verblijven. Hij gaat op kamers wonen in Utrecht.
Maar deze door liefde ingegeven oplossing bevalt hem
slecht. Hij keert dan ook weer snel naar haar terug.
Hun door Tolstoi geïnspireerd idee om het bestaan als ren
tenier op te geven, een mens dient zelf voor zijn eigen
brood arbeid te verrichten, blijkt weinig reëel. Bij hun ver
trek naar Leipzig waar hij een toekomst ziet als pianodo
cent, geeft hij vrijwel zijn gehele vermogen weg. Bankier
Tak die hun geldzaken behartigt, krijgt opdracht al hun
bezit te verkopen. Maar deze poging om aan hun leven een
nieuwe wending te geven, loopt vast. Al na korte tijd laat hij
zijn voornemen om zich te bekwamen als pianodocent los.
Ook zijn echtgenote ziet geen kans voldoende inkomsten te
verwerven. Na zeer korte tijd volgt een terugkeer naar
Middelburg. Hun benauwenis dat hen nu slechts een arm
lastig bestaan rest, blijkt evenwel ongegrond: Tak heeft de
verkoopopdracht niet uitgevoerd alles is er nog!
Een Nederlandse Tolstoi?
Nu von Brucken Fock niet langer als rentenier wil profiteren
van de uitbuiting van de werkende stand, besluit hij om zelf
landarbeider te worden. Hij vertrekt naar een boerderij in
Kruiningen, zijn vrouw blijft in Eversdijk achter. Maar
wederom blijkt zijn bevlogen inzet in de kortste keren te
hoog gegrepen. De start pakt al niet erg gelukkig uit omdat
hij vooral doende is om zijn lotgenoten inzicht te geven in
hun maatschappelijke positie en hen begeesterd duidelijk te
maken dat ze in opstand moeten komen. Voor zijn strijd
tegen de uitbuiting vindt hij echter nauwelijks gehoor en
aan de harde landarbeid komt hij niet eens toe. Dat hij hier
zijn bestemming niet moet zoeken, is hem al snel duidelijk.
Spoorslags keert hij terug in Eversdijk.
Na deze vruchteloze poging zich als een Nederlandse
Tolstoi op te werpen, stort hij zich weer op de muziek. In
zijn door hem op latere leeftijd genoteerde herinneringen
noteert hij
Na mijn experiment in Kruiningen genoot ik weer
met volle teugen van die toen nog intact bewaarde omge
ving en componeerde nog op de avond van mijn aankomst
drie préludes voor piano - later als opus 9 bij Alsbach uitge-
Ons Bloemendaal, 30e jaargang, nummer 2, zomer 2006
23