Het licht in de
Bloemendaalse moerbeiboom
van Paul Overhaus
Door Caroline Le Poole
De inspiratiebron voor kunstenaar Paul Overhaus is altijd de natuur.
Hij brengt de natuur terug tot de essentie van licht en ruimte. Het
samenspel van architectuur, ambachtelijkheid en kunst staat voor hem
centraal. In de opdracht voor een groot glas-in-loodraam in
Bloemendaal kon Paul Overhaus deze twee uitgangspunten verenigen.
Het resultaat is een schitterende raampartij waarin een moerbeiboom
een nieuw leven kreeg.
In 1999 werd Paul Overhaus door architectenbureau Brink
man benaderd om zijn licht te laten schijnen over de raam
partij van een monumentaal trappenhuis, onderdeel van een
zeer grondige en zorgvuldige verbouwing in Bloemendaal.
Het ging hierbij in eerste instantie alleen om de ramen op
de eerste verdieping aan het einde van de eerste trap; deze
waren aan vernieuwing toe.
Voor de betreffende gevel stond een moerbeiboom, zeer
gekoesterd door de eigenaars, en Paul Overhaus besloot
deze boom "mee naar binnen te nemen" en zo de harmonie
tussen architectuur en natuur te versterken. Zijn idee om
de boom over de hele gevel te laten groeien vond gelukkig
weerklank en de ramen op de andere verdiepingen, waar
van een aantal weggetimmerd was, mochten opgenomen
worden in het ontwerp.
Overhaus naar een glasbedrijf in België.
De ramen werden uitgevoerd in het atelier van glazenier
Bogtman in Haarlem. Het was een van de laatste opdrachten
van deze beroemde vakman, die net als Paul Overhaus de
eenheid van architectuur, ambachtelijkheid en kunst hoog in
het vaandel had.
Paul Overhaus
Het is niet mogelijk
om Paul Overhaus
bij een bepaalde
kunstenaarsgroep of
stroming in te delen.
Hij is een veelzijdig
kunstenaar die vele
technieken beheerst.
Zijn omvangrijke
oeuvre omvat
schilderijen, pastels,
gouaches, tekenin
gen en houtsneden
met als hoofdonder
werp het landschap.
Daarnaast voert
Overhaus monumentale opdrachten uit zoals wandschilde
ringen, mozaïeken, stucreliëfwanden en glas-in-loodramen.
Vogels, met name duiven, zijn vaak een thema in zijn werk.
Ook maakte hij vele portretten.
Paul Overhaus werd in 1935 geboren in Amsterdam en
Een landschap met gestileerde vlakken en contourlijnen
Moerbeiboom in glas
Paul Overhaus begon zoals altijd met kijken naar de natuur
en schetsen maken, in dit geval van de moerbeiboom.
Het maken van een maquette is bij monumentale opdrach
ten van groot belang. Gebonden aan de vormen van de
bestaande architectuur en lichtinval stond Paul Overhaus
voor een grote uitdaging. Hij besloot om de boom in het
kleine wc-raam te laten beginnen en vervolgens door te
trekken over de hele gevel. Het volgende stadium betrof het
abstraheren tot organische vormen. Vervolgens moesten er
loodtekeningen voor de glazenier gemaakt worden. En dan
was er ook nog de keuze van het glas. Hiervoor reisde Paul
studeerde aan de Rijksacademie van Beeldende Kunsten en
aan het Nationaal Hoger Instituut voor Schone Kunsten in
Antwerpen. Van 1968 tot 1987 was hij lector aan de Rijks
academie te Amsterdam.
Zijn werk is op talloze exposities in Nederland te zien ge
weest, onder andere in het Stedelijk Museum te Amsterdam.
Overhaus is altijd gefascineerd geweest door de zee, het
wad, de duinen en wolkenluchten en schematiseert het
landschap, met kenmerkende hoge horizonnen. Hij ab
straheert om tot de essentie van het onderwerp te komen.
De tederheid van de observatie wil hij doorgeven aan de
beschouwer en het licht in zijn schilderijen is altijd zacht.
40
Ons Bloemendaal, 3 1e jaargang, nummer 1, voorjaar 2007
