De toevoeging van verschillende soorten metaaloxides is
verantwoordelijk voor het ontstaan van de verschillende
kleuren. Specialistische bedrijven hebben zich op dit werk
toegelegd.
Glas en lood: het zijn materialen die diametraal tegenover
elkaar lijken te staan. Het breekbare glas is uiterst hard ter
wijl lood heel zacht en gemakkelijk te vervormen is.
Het is een uitdaging om met die uitersten tot een optimaal
resultaat te komen.
Michiel: "Dit type werk is zeer arbeidsintensief.
Er gaat alleen al in de voorbereiding veel tijd zitten. Denk
maar eens aan al het rekenwerk dat er aan te pas komt. Be
treft het een ontwerp met rechte vormen dan gaan we alle
afzonderlijke ruitjes berekenen. Is er sprake van figuren en
vloeiende lijnen dan werken we met mallen.
We tekenen dan alles op ware grootte uit, waarna we het
uitknippen. Nadat we met die vormen de stukken glas heb
ben uitgesneden, kunnen we met loodstrips aan weerszij
den, het tot een paneel aan elkaar solderen.
De naden tussen het glas en het lood vullen we met een
speciale pasta op. Dit werd vroeger ook al gedaan om wind
en regen tegen te houden maar die pasta verleent een raam
ook de vereiste stevigheid. Geduld is bij al dit werk een
absolute vereiste, naast een niet aflatende concentratie.
We staan urenlang heel dicht op ons werk waardoor je
gemakkelijk iets over het hoofd kunt zien."
De ontwikkelingen in de glas-in-loodtechniek staan niet stil.
Vrij recent is de techniek om mozaïeken in dubbel glas uit
te voeren. In toenemende mate wordt van deze mogelijk
heid gebruik gemaakt.
Bij moderne ontwerpen blijkt de computer een onmisbaar
hulpmiddel. Momenteel voert het bedrijf een opdracht uit
voor het Openbaar Ministerie in Middelburg. Het gaat om
een kunstwerk van Arno Coenen dat maar liefst zeven bij
veertien meter meet!
Hoe spectaculair dit ook mag klinken, toch illustreert ook
deze opdracht perfect de ware essentie van het glas-in-lood-
ambacht: het bereiken van grootse resultaten met letterlijk
kleine middelen.
Foto's: Chris Hoefsmit
Met dank aan het tijdschrift Stoockx
Aan het woord: glazenier Kees Schmit
"Glas in lood is veel toegepast in woningen en gebou
wen uit de dertiger jaren. Onze werkzaamheden bestaan
uit het restaureren van deze panelen en aanpassen en
eventueel vernieuwen bij verbouwingen. Want geluk
kig is er ook in nieuwe bebouwing belangstelling voor
beglazing met lood. Ons laatste glaskunstwerk - een glas-
in-loodkoepel hebben wij gemaakt voor het in decem
ber jongstleden opgeleverde Frans Hals Hotel in Haarlem.
Ook hebben wij regelmatig in de gemeente Bloemendaal
gewerkt. Ooit waren wij betrokken bij aanpassingen in
het toenmalige woonhuis van Frans HeerkensThijssen
in Aerdenhout. Naast antiquair was hij ook fokker en
keurmeester van Welsh terriërs en hij vond het daarom
een leuk idee om de voorstelling van zo'n hond in een
gebrandschilderd raam uit te laten voeren. Aan de hand
van fotomateriaal hadden wijzo waren wij zelf van
mening, een prachtige terriër geschilderd maar volgens
keurmeester Frans ontbraken er nog een paar haartjes on
der de kop. En bij nader inzien moest de rug ook nog
wat rechter en ja, eigenlijk zat er op de pootjes meer
haar... Kortom, na iedere aanpassing hebben wij het
glas opnieuw gebrand in de oven - met alle risico's van dien totdat we de bijna volmaakte hond hadden! Het was
een grote uitdaging om voor een hondenkenner als Frans een perfecte glas-in-loodterriër te maken. En eenmaal
geplaatst in zijn woning vond hij het prachtig... Gelukkig!....".
Kees Schmit
Links de terriërs van Schmit, rechts van Bogtman (foto (WW)
Ons Bloemendaal, 31e jaargang, nummer 1, voorjaar 2007
9
