Zelfportret
verschillende breedten in eenzelfde raam toepaste. Door
met een pottenbakker samen te werken, trachtte hij de
glaskleuren te verbeteren. Zoals hij aan zijn vriend Pieter
van Eijck schreef, hoopte hij met helder en dieper inzicht in
kleur en glas het glas in lood hoger te verheffen als zelfstan
dige kunstvorm en niet meer als een soort reproductie van
tekening of schilderij of pure decoratie te zien. Hij hield er
niet van zich te beperken tot het ontwerpen van een raam en
de uitvoering aan een ander over te laten. Vanwege de hoge
kosten ging hij zelf niet over tot het aanschaffen van een
oven voor het branden van het glas, maar hij schilderde het
glas wel zelf. In het atelier van Bogtman te Haarlem werd de
kleur ingebrand. Weijand was door zijn betrokkenheid bij
het productieproces goed op de hoogte van het effect van
hitte op de glasscherf, wanneer die na een paar dagen verhit
en weer afgekoeld te zijn de oven verliet. In de tinteling van
glas en kleur zocht hij de werking van een mooie half-edel-
steen.
Ramen in Bloemendaal
Voor de familie De Visser maakte Weijand in 1922 een groot
raam waarop hij de legende van de Griekse dichter Arion
van Lesbos (7de eeuw voor Christus) uitbeeldde. Tijdens
een zeereis wekten Arions kostbaarheden de hebzucht van
de schippers die hem in volle zee overboord wilden zetten
na zich van zijn goud en zilver meester te hebben gemaakt.
Als laatste gunst verzocht Arion zijn zwanenzang
te mogen zingen om daarna vrijwillig van boord
te gaan. De schippers hielden hun oren dicht
om hun ontroering meester te blijven. De zon,
de maan en de sterren echter verschenen tegelij
kertijd en luisterden samen met de winden, de
golven en de vissen naar zijn lied. Toen Arion in
zijn kanariegele Griekse dichterskleed overboord
sprong, werd hij door een dankbaar fabeldier
of dolfijn aan land gezet terwijl het schip in een
storm verging.
Rond 1925 ontwierp Weijand voor Huize
Boekhof in Aerdenhout De Kleurbreking van het
Licht. Eind jaren '40 en midden jaren '50 maakte
hij glas-in-loodramen voor het trappenhuis van
het PTT-kantoor aan de Pieter de Hoochstraat in
Amsterdam, na enige bedenkingen van zijn kant
of het een rendabele opdracht zou zijn. Een
belangrijke opdracht was het ontwerpen van
ramen voor het Nederlands Hervormde kerkje
van Ginneken, eind jaren '20. In de oorlogsjaren
werd dit kerkje helaas verwoest door luchtaanval
len. Voor het Kennemer Lyceum in Bloemendaal
dat in 1925 werd gebouwd door architectenbu
reau Ed. Cuypers onder leiding van architect
H. Smijtink, ontwierp Weijand een serie van
negen ramen, die mogelijk werd gemaakt door het echtpaar
De Visser (zie nummer 1 2007). In 1930 ontwierp Weijand
voor zijn vroegere leerschool de Amsterdamse Rijksacade
mie een driedelig raam met als thema Inspiratie, bijbelse
figuren en heiligen en met wit, paarsblauw, rood en oranje
als voornaamste kleuren. Bovenaan de ramen zijn twee
muzen afgebeeld met knielende figuren. Daaronder wor
den grillig abstract gevormde delen afgewisseld met kleine
bijbelse scènes waaronder Sint Joris en de Draak en Job die
in zijn beproeving de handen opheft naar de omstanders.
Weijand zou door Richard Roland Holst gevraagd zijn om
een schets te leveren.
Twijfels
Ondanks dat het werken met glas in lood welkome opdrach
ten waren, bleken er ook grote bezwaren aan verbonden te
zijn. Het bedenken van het concept ging slecht samen met
het schilderen. Het schilderen van portretten ging nog wel
maar het verdere werk leed eronder. Bovendien leidde de
praktische uitvoering van de ramen vaak tot allerhande
problemen waardoor de beloning niet in verhouding stond
tot het verrichte werk. Zodanig dat Weijand zich zelfs af
vroeg of hij bepaalde opdrachten voor ramen zou moeten
aannemen.
36
Ons Bloemendaal, 3 1e jaargang, nummer 2, zomer 2007
