watertandend omheen draaien.
Ach, een doorkijkje op Haarlem minder, is dat zo erg dan?
Op de eeuwigheid niet. Maar wat ons te wachten staat, werd
onlangs beschreven door landschapsarchitect Adriaan Geuze.
Wie, zoals hij, in Rotterdam woont, moet een half uur in de
auto om een grasspriet te zien. Het open Hollandse land
schap is in Zuid-Holland verruild voor geluidsschermen,
vinexwijken, woonboulevards en bedrijventerreinen, naar
keuze doorsneden door de hsl of de Betuwelijn. Noord-
Holland gaat dezelfde kant op. Elke dag wordt er open land
ter grootte van een stuk of wat voetbalvelden geofferd aan
de vooruitgang. Als dat allemaal democratisch en open en
bloot was besloten, zou ik me er morrend bij neerleggen.
Geen gebrek aan voornemens
Wat zo te denken geeft, en daarom is de toestand in Haarlem
exemplarisch, is dat het
barst van de voortreffelijke
voornemens en prach
tige afspraken, terwijl de
praktijk anders is. Je hebt
de gemeente, de provincie,
het Noordvleugelgenoot-
schap, een werkgroep
Metropolitaan landschap,
een onafhankelijke provin
ciale functionaris voor de
ruimtelijke kwaliteit, een
horde natuurfederaties, het
ministerie uiteraard en dan
vergeet ik best nog één en
ander.
Provinciale bestuurders willen ergens een stempel op zetten.
Dus minimaal een weg, een vrije busbaan, of een tunnel
onder de stad. Twintig hectare gras is te mager voor de man
wiens partij het hele klimaat wil redden.
De slonzige praktijk
Ruim drie jaar heb ik de Gemengde Berichten geschreven,
niet boven op liet nieuws, maar half eronder. Dit Haarlems
verhaaltje is een mooi voorbeeld van wat ik tegenkwam. Of
het in de prachtwijken, in de jeugdzorg of in het onderwijs
was - de rapportenstapel was torenhoog, de vergezichten
stevig in de partijprogramma's verankerd. Maar dan kwa
men de slonzige praktijk, het kortetermijndenken, de vol
dongenfeiten-politiek, en uiteindelijk de virtuoze redenerin
gen als de beleidsdoelen niet werden gehaald. En niemand
die er iets aan kon doen.
Honderden bestuurders, en
allemaal hebben ze nota's
afgescheiden over het
'traditionele landschap dat
een onmiskenbare bijdrage
levert aan het internationaal
concurrerend vermogen
van de regio' (Metropolitane werkgroep), dat er 'alleen bin
nen de bestaande contouren gebouwd mag worden (Noord-
vleugeloverleg)of dat 'cultuurhistorische landschapsele
menten moeten worden hersteld' (regeerakkoord). En aan
het eind van de dag zijn we weer twintig hectare cultuur
landschap kwijt.
Als de zaken zo gaan, moeten politici niet raar opkijken
wanneer hun onderdanen zich alleen trog cynisch uitlaten
over het openbaar bestuur. Ik heb geprobeerd me in te leven
in gedeputeerde Moens. Waarom is het zo onoverkomelijk
die twintig hectare te beschermen? Klaartje Peters schrijft in
Het opgeblazen bestuur over de ambities van het provinciehuis.
Ik heb met chagrijnig plezier voor u bericht uit de bestuur
lijke frontlinie. Dat bestuur blijft zich in Noord-Holland
inzetten voor duurzaam, ecologisch-historisch landschap.
Alleen nu even niet.
Dit artikel van Martin Sommer werd eerder gepubliceerd in
De Volkskrant van 5 juli 2007
Ons Bloemendaal, 32e jaargang, nummer 1, voorjaar 2008
27