Villaparken in ontwikkeling
Het groen staat bij de buren
Tijdens de jaarvergadering van Ons Bloemendaal op 14 april in de Hartenlustschool
hield de landschapsarchitecte Wenda Stoffel een boeiende lezing over het wel en vooral
het wee van de bomen in onze gemeente. We zijn erg verheugd dat haar kennis en in
zicht op dit punt, met onderstaand artikel nu alle donateurs bereikt.
Door Wenda Stoffel, landschapsarchitecte
Langs de Midden Duin en Daalseweg in villapark Duin en Daal is goed te zien welke ontwikkelingen plaatsvinden in de villaparken in Bloemen
daal. Bijna huis aan huis worden huizen uitgebreid of vernieuwd, wordt het verhard oppervlak in de tuin vergroot met zwembaden, garages of
terrassen, worden vele bomen per perceel gekapt, hellingen ontdaan van bomen en hoge hekken met poorten rond percelen geplaatst. Dit gebeurt in
een als beschermd dorpsgezicht aangewezen deel van Bloemendaal waar bovendien net een nieuw bestemmingsplan van kracht is geworden gericht
op behoud van het karakter van het villapark.
In dit verhaal worden de ontwikkelingen gesignaleerd maar
wordt ook een poging gedaan oplossingen te vinden die
moeten voorkomen dat Bloemendaal over enkele jaren van
karakter is veranderd en bestaat uit wijken met losstaande
huizen met een enkele solitaire boom en waar substantieel
groen alleen te vinden is op bijvoorbeeld Lindenheuvel, het
Naaldenveld of in het Bloemendaalse Bos.
de illusie van een ongedeeld geheel met fraaie huizen op
fraaie percelen in een fraaie omgeving. Norm voor het
karakter van de verschillende percelen was het aanwezige
openbare groen en de natuurlijke gesteldheid. Dit werd
beschermd middels servituten die ervoor moesten zorgen
dat eigenaren zekerheid kregen over de esthetische kwaliteit
van het geheel, van belang voor de economische waarde
van hun eigendom. Sinds de
instelling van bouwverorde
ningen en welstandsbepalin
gen in 1914/1920, is deze
beschermende taak overgeno
men door de gemeente.
Een relatief groot deel van
Bloemendaal bestaat uit vil
laparken. Het oudste is het
Bloemendaalse Park, in 1882
ontwikkeld op de voormalige
buitenplaats de Rijp. Vele
parken zijn daarna ontwik
keld door de Binnenlandse
Exploitatie Maatschappij voor
Onroerende Goederen, waar
onder Duin en Daal en delen
van Aerdenhout. De villapar
ken lagen steeds op plaatsen
die vanuit een grote stad, hier
Amsterdam, per trein of tram goed bereikbaar waren. Ze
konden daardoor permanent worden bewoond, in tegen
stelling tot de buitenplaatsen die alleen zomers bewoond
werden.
Impressie Midden Duin en Daalseweg in april 2008: veel gebouwen, weinig groen
Kenmerken aanleg
In het boek Villaparken in Nederland beschrijft Jannes de
Haan de kenmerken van villaparken bij hun aanleg, met als
voorbeeld Duin en Daal in Bloemendaal. Villaparken boden
22
Ons Bloemendaal, 32e jaargang, nummer 2, zomer 2008
