Herstel buitenplaatsen door Landschap Noord-Holland
heeft in beheer: Duin en Kruidberg, Midden Heerenduin,
Heerenduin en Koningshof. Staatsbosbeheer heeft in be
heer: Elswout, Duinvliet en Middenduin.
Een ander deel van de oorspronkelijke landgoederen is op
genomen binnen de gemeentelijke bosparken. Het betreft
de bosparken: Caprera, Bloemendaalse Bos, Wilhelminapark,
Brouwerskolkpark, Enschedepark en Van Haemstedebos.
Recent zijn plannen gepresenteerd voor een kwaliteits
verbetering voor de bosparken. Ieder bospark krijgt een
specifiek thema gerelateerd aan de geschiedenis van het
landgoed en de relatie met de directe woonomgeving. Voor
het Bloemendaalse Bos bijvoorbeeld wordt de relatie met
het historische landgoed verder uitgewerkt.
Belvédèregebieden
Diverse ministeries zijn gaan samenwerken om de situatie
van de landgoederen te verbeteren en de verrommeling van
het landschap tegen te gaan. Daarvoor zijn in de provinciale
structuurplannen speciale belvédèregebieden opgenomen,
overigens niet te verwarren met het gelijknamige landgoed
Belvédère in Overveen. Alle oorspronkelijke buitenplaatsen
en landgoederen in de regio vallen binnen de belvédèrege
bieden. Eén van de projecten binnen de belvédèregebieden
is het herstellen van de cultuurhistorische route tussen
Elswout, Koningshof, Duinlust en Vaart en Duin.
Een mooie toekomst?
Feitelijk hebben de eigenaren van de buitenplaatsen de
sleutel voor de toekomst. Er is nog steeds veel versnip
perd eigendom met uiteenlopende en zelfs tegenstrijdige
belangen. De locale overheid heeft in ieder geval één sterk
instrument in handen, het bestemmingsplan. Juist bij het
opstellen en handhaven van bestemmingsplannen kan de
locale overheid voor een belangrijk deel de regie voor de
toekomst bepalen en het gebruik voor de toekomst wettelijk
vastleggen.
Door Onno de Bruin
De binnenduinrand van Zuid-Kennemerland heeft een zeer rijk cultuurhistorisch verleden. Hier werden in de loop van de eeuwen
veel buitenplaatsen gesticht. De particuliere natuurorganisatie landschap Noord-Holland is eigenaar en beheerder van verschillende
buitenplaatsen: Leyduin, Oud Woestduin.Vinkenduin, Naaldenveld, Alverna, de Overplaats (van de Hartekamp) en het Bennebroek-
bos. Landschap Noord-Holland heeft niet alleen natuurbeheer als doelstelling, maar zet zich ook in voor behoud en ontwikkeling van
landschap en cultureel erfgoed.
Het is u misschien opgevallen, kort geleden is de zichtas tussen het hoofdgebouw van de Hartekamp en de voormalige theekoepel op
de Overplaats hersteld. Dit project maakt deel uit van een groter plan. In nauwe samenwerking met direct betrokken belangheb
benden, zoals gemeenten, gaat Landschap Noord-Holland de buitenplaatsen herstellen. Er worden de komende jaren twaalf projecten
uitgevoerd. Een aantal rond het thema cultuurhistorie, maar ook verbetering van de natuurwaarden en recreatie komen aan bod. In
totaal wordt maar liefst 3,2 miljoen geïnvesteerd.
Op gebied van cultuurhistorie wordt gewerkt aan de volgende tien prqjecten:
Restauratie van de Belvédère van Leyduin
Herstel van de muren en schuren bij de voormalige moestuin van villa Leyduin
Restauratie van het Juffershuis te Leyduin
Terug brengen van contouren van de tuin van Linnaeus (inclusief amfitheater) op de
Overplaats
Opwaarderen van het ravijn en bouw van Zwitserse brug op de Overplaats
Open maken van de zichtas tussen het hoofdgebouw van de Hartekamp en de voorma
lige theekoepel op de Overplaats
Baggeren en zichtbaar maken van de Zochervijver op de Overplaats
Historisch verantwoorde toegangspoorten en helden op de Overplaats
Restauratie van de obelisk vanWilhelmina bij Bennebroekbos
Plaatselijk terugbrengen van historisch hakhoutbeheer
Het komend half jaar staat in het teken van planvoorbereiding, publiciteit en de financiering.
Begin juni zijn de projecten nader toegelicht aan het bestuur van Ons Bloemendaal. Belvédère van Leyduin
26
Ons Bloemendaal, 33e jaargang, nummer 2, zomer 2009
