(Foto Frans Wetting)
hagen en de in barokstijl aangelegde bloemperken verander
den in kronkelende paden, bochtige
beekjes en verrassende doorkijkjes. Het uit komende zand
werd opgeworpen tot een heuvelachtig park dat met bomen
werd beplant. Het park werd voorzien van tuingebouwtjes
en bruggen. Tijdens deze verandering legde men in het park
een gracht aan met een zichtas vanaf het herenhuis tussen de
twee dienstgebouwen naar het zuiden (Zijweg). Daar had de
symmetrische gracht een uitgeschulpte kom in het midden
die nu nog gedeeltelijk aanwezig is.
Met de komst van de familie Borski op Elswout, begin 19e
eeuw, zette de uitbreiding en verandering van het grondge
bied door. Zo werd de noordoosthoek, door tuinarchitect
J.D. Zocher jr. bij het park betrokken met het zogenaamde
klaverstuk. Zocher legde ook de hertenkamp aan.
Midden in het park is nog een zichtas aanwezig als de zoge
naamde KerHaan. Daar bevindt zich ook de beeldengroep
Halali, een jongen met twee jachthonden. In het verlengde
van deze laan heeft men in de verte het gezicht op Haarlem
en de Grote Kerk.
Na drie generaties Borski's en hun erven was Elswout aan het
einde van die eeuw uitgebreid tot een oppervlakte van ruim
2.000 hectare. Een groot gedeelte daarvan is dan duingebied.
Maar ook hierin werden veranderingen aangebracht onder
meer ten behoeve van de in 1881 aangelegde spoorlijn
Haarlem—Zandvoort.
In de 19e en begin 20e eeuw zijn het leden van de familie
Borski en nazaten die dan verschillende buitens in de ge
meente bewonen, met name in Overveen en Bloemendaal.
Tegenwoordig heeft de buitenplaats Elswout, als één der
fraaiste in ons land, de status van Rijksmonument. Vanwege
haar cultuurhistorische waarde is een bezoek zeker de
moeite waard.
Bronnen
L.H. Albers, Landgoederen van Zuid-Kennemerland, 1984
C.WD. Vrijland, Elswout in beeld, jaarboek Haerlem, 1963 en 1965
Rijksdienst voor de monumentenzorg, Elswout te Overveen, 1983
Ons Bloemendaal, 33e jaargang, nummer 3, najaar 2009
13
