In 1807 werd voor de Borski s een herenhuis in classicistische stijl gebouwd naar ontwerp van architect B.WH.Ziesenis (1770-1820). Dit tweede huis
Elswout werd omstreeks 1882 afgebroken. (J.F.Cassee, Bloemendaal in oude prenten, 1969)
Johanna Borski op Elswout vooral stilte en rust, precies zoals
Willem Borski dat ruim dertig jaar eerder ook al had gedaan.
Hij schreef al in 1813 aan een zakenpartner in Liverpool: "Ik
ben dus zwak en ongesteld en blijf apparent de hele winter
buiten om zoveel mogelijk stilte en rust, zoals ik ook de hele
zomer onafgebroken buiten was."
Laatste contract
Tot enkele weken voor haar dood heeft Johanna Borski haar
zaken op en rond de landerijen bij Elswout nauwgezet in
Eerste zilveren gulden van het Koninkrijk der Nederlanden, met beeltenis van
koning Willem I.
de hand gehouden. Op 3 februari 1846, zeventien dagen
voor haar overlijden, tekende ze eigenhandig een overeen
komst met de Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij,
waarin ze ten behoeve van de nieuwe spoorlijn van Haarlem
naar Leiden en Den Haag een klein gedeelte van haar grond
afstond: "Ondergetekende Johanna Jacoba van de Velde
weduwe Willem Borski, onder meerder eigenaresse van den
na te noemen laan, geeft bij deze aan de Hollandsche IJzeren
Spoorweg Maatschappij gevestigd te Amsterdam, zoo lang
de Spoorweg van Haarlem op 's Gravenhage zal bestaan, en
mits genietende de recognitie hierna te bepalen, het regt
van overgang en overrid over de laan gelegen aan de Leydse
trekvaart onder de gemeente Heemstede En zulks over
zodanig uitgestrektheid van voorschreven laan als de tegen
woordige aanleg van den spoorweg over denzelve laan thans
bewezen heeft nodig te hebben."
De handtekening onder dit document, was de laatste die de
succesvolle zakenvrouw zou zetten. Het is tekenend dat deze
haar zowel zakelijk als privé raakte: zij was grootaandeel-
houdster van de Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij
en de transactie omvatte juist de grond onder de rook van
haar geliefde Elswout.
24
Ons Bloemendaal, 34e jaargang, nummer 1, voorjaar 20 10