Vogelenzang, interieur O.L.Vrouwe ten Hemelopneming (foto M. van der Kleij-Molthof)
Vogelenzang
De O.L.Vrouwe ten Hemelopneming verrees tussen 1 858
en 1861. Het is een één-beukige neogotische kruiskerk met
kruisribgewelven. De apsis heeft een driezijdige afsluiting.
Opvallend is dat deze kerk in tegenstelling tot de meeste
katholieke kerken niet georiënteerd is, dat wil zeggen, dat
de lengteas niet naar het oosten is gericht. Dit was al vanaf
de vroegchristelijke periode gebruikelijk in de kerkenbouw.
Mogelijk is in Vogelenzang de ligging van de kerk ten op
zichte van de dorpskern de reden geweest dat men ervoor
koos om het ontwerp 180° te draaien, met de ingang op het
oosten.
Italiaanse inspiratie
De O.L.Vrouwe ten Hemelop
neming in Vogelenzang lijkt met
zijn één-beukige hoofdvorm een
eenvoudige kerk, maar is dat qua
interieur allerminst.
De persoonlijke inzet en bevlo
genheid van bouwpastoor Borret
heeft hier geresulteerd in een
heel bijzondere inrichting en
afwerking, die in 1865-1866
gereed kwam.
Th.J.H. Borret (1812-1890),
afkomstig uit een gegoede
familie uit 's Hertogenbosch,
voltooide als een van de wei
nigen zijn priesteropleiding in
Rome en keerde na een vierjarig
verblijf in pauselijke stad terug
naar Nederland om te promoveren in de theologie. Het is
de Italiaanse inspiratie die zichtbaar wordt in met name
het ontwerp van de wandbetegeling en de mozaïeken in de
vloer van het presbyterium. Dergelijke grote tegeltableaus als
lambrisering zijn ongebruikelijk voor een Nederlandse kerk
uit deze periode.
Borret schroomde niet om in het interieur van de Vogelen-
zangse kerk zijn handtekening te plaatsen. De driedelige
houten koorbank in het priesterkoor toont de geschilderde
afbeeldingen van de drie heiligen naar wie Borret isver-
noemd: Theodoras, Josephus en Hubertus. Bovenin prijkt in
hout gesneden het familiewapen van de Borrets.
Ook hier bestaat de hoofdvorm
uit een groot rechthoekig ge
metseld volume, met transept en
apsis. Een traditionele kapcon
structie met spanten, trekbalken
en gordingen, sluit de ruimte
van boven af. De constructie van
het gewelfhout is identiek aan
die in Overveen: een spitsge-
vormde kruisstructuur die aan
de bovenzijde verbonden is met
de onderste trekbalk van de kap
en aan de onderzijde in de zij
muren is verankerd. Ook hier is
de opbouw van de gepleisterde
gewelfvlakken hangend aan de
schenkels met latjes duidelijk
herkenbaar. De conditie van de
gewelven is na 150 jaar nog
uitstekend.
Ons Bloemendaae, 34e jaargang, nummer 3, najaar 20 10
21
