Nieuw huis
Vazen
Bedenkelijk vermogen
eerste plaats lijkt het te zijn gegaan om het prestige
dat ze zich als eigenaren van zo'n buitenplaats met de
grote mogelijkheden voor de jacht (ruim 500 hectare)
verwierven. Het was bovendien een voormalig koninklijk
jachtgebied. Van der Hucht had vast de jachtpartijen van
zijn zwager Kerkhoven op deVeluwe meegemaakt. Hij
was in Indië ook lid van de befaamde Nimrod-Club, onder
voorzitterschap van Plate, de president van de Factorij
der Nederlandsche Handel Maatschappij, een belangrijk
netwerk op Java in het midden van de negentiende
eeuw.
Het Engelse huis van de architect Hitchcock met zijn grote
veranda's sprak vermoedelijk de beide Angelsaksische
vrouwen wel aan. Het deed hen misschien denken aan
de ruime Indische behuizingen, die ze hadden gekend
op Java en Sumatra. Ook de uitgestrekte Engelse tuin
met de grote vijvers en het ruige duinlandschap, zullen
aangesproken hebben. Het interieur werd door beide
echtparen opgeluisterd met vele aziatica, zoals overigens
al eeuwen gewoon was in Nederland.
staan hun twee buitens afgebeeld: het huis op Sumatra
en Duin en Berg (het oude huis dus nog). Hier werd door
tijdgenoten wel een parallel getrokken tussen een Indisch
landhuis en een Santpoortse buitenplaats.
Toen Cremer en zijn vrouw permanent in Santpoort
gingen wonen, besloten ze naast het oude, een nieuw
huis te bouwen. Misschien ook omdat het zestig jaar
oude huis wel enigszins vervallen was. Het werd groots
aangepakt. Cremer had een kinderrijk gezin en hield er
een grandioze levensstijl op na, waarin het geven van
grote jachtpartijen een belangrijke rol speelde. Prins
Hendrik, echtgenoot van koningin Wilhelmina, was er
regelmatig te gast.
Toch is het huidige Duin en Kruidberg niet een
Indisch huis. Het is qua ruimte en indeling een Engels
countryhouse, zij het in de stijl van de Nederlandse
Gouden Eeuw. De vele Indische kunstvoorwerpen maken
ook nu nog duidelijk dat de familie Cremer zich goed
bewust was waar hun
vermogen verdiend was en werd. De familie bleef nog
meerdere, generaties verbonden aan en betrokken bij de
Deli Maatschappij.
Onlangs kreeg het Haags Gemeentemuseum van
een inwoner van Santpoort, na diens overlijden, twee
kolossale Rozenburg vazen ten geschenke, afkomstig
uit Duin en Berg. De vazen waren indertijd een cadeau
van broers en zusters voor het echtpaar Cremer bij hun
vijfentwintigjarig huwelijksfeest in 1898. Op de vazen
De manier waarop zowel Van der Hucht als Cremer hun
vermogens hadden vergaard geeft te denken. Beiden
slaagden erin de ondernemingen die aan hun leiding
waren toevertrouwd, De Billiton Maatschappij en de
Deli Maatschappij, tot zeer bloeiende ondernemingen
te maken, die gedurende vele jaren enorme dividenden
konden uitkeren. Dat ging vaak ten koste van zeer
goedkope arbeidskrachten. Chinese koelies werkten
in beide ondernemingen onder abominabele
omstandigheden. In hun tijd zat men daar nog niet zo
mee. Als minister had Cremer moeite om zijn koelie
ordonnantie te verdedigen.
Hoe dat ook zij, in ieder geval is Duin en Kruidberg nog
steeds één van die indrukwekkende monumenten van
een koloniaal tijdperk dat definitief is afgesloten,
Norbert van den Berg. Zijn betovergrootmoeder is een zuster van (oom)
Willem van der Hucht; hij is medeauteur van Het album voorMientje,
een fotoalbum uit 1862 in Nederlandsch-lndië. 2005. Bussum.