Bezettingsjaren
Concours hippique
'-r-'3§M>
iSifilW
Eikenstraat 27 in 2011
Paviljoen Woestduin, waar de familie Laan heeft gewoond. Foto Frans Wetting
nemen voor het welzijn van de familie Steenkist. Hoewel
de zonen en vervolgens hun kinderen een beetje
huiveren als Jan begint te praten, met zijn door doofheid
vervormde stem, vinden zij hem een lieve en betrouwbare
man.Terwijl Van der Werff tijdens de economische
crisis van de jaren dertig bezig is zijn aandacht van
het inkrimpende tuinbedrijf te verschuiven naar zijn
rentmeesterschap op het landgoed Caprera, groeien de
families Steenkist en Laan verder naar elkaar toe.
Maar Kees Laan is ook in zijn hart te raken. Dat blijkt als de
Duitsers hem aan het begin van de bezetting bruuskeren
door Beau Regard te confisqueren. Zij gaan zelf vanuit
de hoge villa over de duinen uitkijken, net zoals zij dat
vanuit naburige villa's doen. Zij willen zien wanneer de
geallieerden over de Noordzee komen aanvliegen om
hun afweergeschut en de jachtvliegers radiografisch te
waarschuwen. Zo rijgen de Duitse officieren langs de hoge
duinrand een keten van luxueuze uitkijkposten waarin
zij zich overigens minder bezig schijnen te houden met
vijandelijke bommenwerpers op weg naar Duitse steden
dan met cognac in de salons en vrouwelijk schoon in de
etages daarboven.
Kees Laan heeft Hoog Bloemendaal dan al de rug
toegekeerd. Hij heeft het grote landgoed Woestduin
van H. Smidt van Gelder gekocht, zeven kilometer naar
het zuiden op het binnenduin van Vogelenzang. Het
beslaat 33 hectare bos, met daarin een voormalige
paardenrenbaan en bijhorende gebouwen.
Het hoofdgebouw van Woestduin aan de spoorlijnkant
van het duin is niet te koop. Omdat een nieuw huis
bouwen er in de oorlog niet bij is, besluit Laan een
bungalow te maken van het vervallen paviljoen bij de
renbaan waar een restaurant in is geweest. Het heeft
rondom een overdekte gaanderij en een stenen midden
met een torentje waarop vroeger de namen van de
paarden en hun eigenaren stonden vermeld. Voor Laan's
doen is het een villaatje van bescheiden omvang en in
tegenstelling tot het kleine kasteel waar Beau Regard iets
van weg heeft, een vriendelijk, fijnzinnig juweeltje dat laag
verscholen tussen de bomen ligt. Huis en bos noemt hij
Oud-Woestduin, hoewel de plaatselijke bevolking gewoon
Woestduin blijft zeggen.
Het rijtuigenhuis, Vogelenzangseweg 41 a, heeft de
vroegere eigenaar van de renbaan J. van Stolk al
gedeeltelijk laten ombouwen tot woonhuis. Kees
Laan laat het verder verbouwen voor zijn twee auto's,
woonhuis voor het gezin van de chauffeur Dirk van Baak
en opslag van de meubels die niet in de kleine bungalow
passen. Het langgerekte stalgebouw bij de moestuinen
en boomgaarden aan de oostkant van het landgoed
neemt de familie Laan niet in gebruik. Wel spelen de
kleinkinderen er soms, waarbij één van hen een keer tot
grote schrik door de vliering zakt.
Jan Steenkist krijgt een vaste betrekking en vrij wonen
op Woestduin aangeboden en grijpt in de kommervolle
oorlogstijd zijn kans met beide handen aan. Hij verhuist
met vrouw, dochter Arti en zoon Wouter van het rijtjeshuis
in Haarlem naar de losstaande tuinmanswoning op
de Vogelenzangseweg nummer 41De dochters Jo en
Dien zijn al getrouwd en het huis uit. Piet van der Werff,
achtergebleven in Bloemendaal, verliest in één klap de
diensten van een prima tuinman en de opdrachten van
een goede klant. Ondanks alle begrip raakt de overstap
van Steenkist hem tot in het diepst van zijn ziel.
Op 10 tot 12 oktober 1941 houden de Duitsers een
concours hippique op Woestduin. Zij hebben ontdekt dat
er aan het begin van de eeuw en daarna nog een enkele
keer paardenrennen en harddraverijen plaatsvonden
en gebruiken het terrein nu opnieuw voor een hippisch
evenement. Jan Steenkist ziet vanaf veilige afstand hoge
Duitse pieten, onder wie rijkscommissaris Seyss Inquart
en SS-commandant Rauter, acte de présence geven.
www.onsbloemendaal.nl nr. 1 voorjaar 2012 17