Restauratie van monumenten
sporen van voorbije waterleidinghistorie. Men kan
wat dat betreft spreken van industriële archeologie.
Voorbeelden van verloren gegaan waterleidingerfgoed
in de AWD zijn het pompstation en woonhuis aan Van
derVlietkanaal en Westerkanaal, het pompstation aan
Barnaartkanaal en Nieuwkanaal, (loop)bruggen over
kanalen, en verschillende zuiveringsgebouwen. Vooral
in de eerste helft van de twintigste eeuw verdween
door modernisering van het waterleidingbedrijf, veel
cultuurhistorie uit het duingebied zoals alle boerderijen,
jachtopzichterwoningen, arbeiderswoningen en vele
oorlogsbunkers.
In de jaren negentig drong in Nederland het besef
door dat ook bedrijven cultuurhistorisch erfgoed onder
hun hoede hebben en daar zorgvuldig mee moeten
omgaan. Bij de Drinkwaterafdeling van Waternet kwam
dit besef iets later maar in 2008 werd het leegstaande
pompstation Oranjekom I tot bezoekerscentrum
getransformeerd. Het monumentale pompstation -
een provinciaal beschermd monument - kreeg zo een
nieuwe functie. Ook het andere (Rijks)monument in
dit duingebied, vinkenbaan Zeerust, is na vele jaren
verwaarlozing in 2005 door Waternet gerestaureerd.
Deze projecten bieden echter geen garantie dat
elders in hetzelfde duingebied ook zorgvuldig met
het cultuurhistorisch erfgoed wordt omgesprongen.
Zo heeft Waternet nog recent de door de Duitse
bezetter aangelegde betonweg langs het Westerkanaal,
weliswaar niet volledig vervangen maar op weinig
fraaie wijze gerepareerd. Ook wordt één van de laatst
overgebleven waterleidinggebouwen in het duin, het
Huis van het Wester, al jaren minimaal onderhouden.
Deze voormalige dienstwoning van de stoker aan
het Westerkanaal, werd een paar jaar geleden door
jongeren uit Zandvoort enige tijd gekraakt met als doel
aandacht te vragen voor de erbarmelijke staat waarin
dit pand zich bevindt. Onderhandelingen van Waternet
met de krakers hebben nog steeds geen oplossing
opgeleverd en het pand staat er nog functieloos bij.
Het zou bijvoorbeeld omgevormd kunnen worden
tot een onbemand informatiecentrum, wat niet heel
ingewikkeld of duur hoeft te zijn. Het pand heeft
echter geen beschermde monumentenstatus en
www.onsbloemendaal.nl nr. 2 zomer 2012 15
