Schuilkerk
Het jachthuisje'de Koekoek', met als bijnaam
Brouwershuisje, dateert uit het begin van de 17e
eeuw en behoorde bij hofstede de Achterkoekoek,
thans Koekoeksduin. Het heeft in de loop der
eeuwen wel wat verbouwingen ondergaan,
maar veel historische elementen zijn nog steeds
bewaard gebleven. Het bestaat uit twee in hoogte
verschillende delen. Het linkerdeel, tevens het
oudste deel heeft aan de noordzijde twee fraaie,
bij een verbouwing deels dichtgemetselde lange
boogramen. Het aangezicht van de noordgevel zou
erop kunnen duiden dat de bouwheer dezelfde was
als van sommige bijgebouwen van het Oude Slot
in Heemstede. Onder het huis bevinden zich twee
naast elkaar liggende gewelfde kelders met vloeren
van nog originele tegels. Hier werd het wild bewaard.
Het Brouwershuisje ligt diep verscholen in het bos,
hetgeen het uitermate geschikt maakte voor de
functie waardoor het bekend geworden is, namelijk
als schuilkerk voor katholieke samenkomsten. Op
de bovenverdieping zijn nog restanten te zien: twee
fijne zuiltjes geven de oude afscheiding van de
altaar-ruimte aan en dakspanten zijn tot een soort
tongewelfje vertimmerd.
Ten tijde van de Republiek was het verboden
voor katholieken om erediensten te houden
en werden zij genoodzaakt hun geloof zo
onopvallend mogelijk uit te oefenen. Zij
namen hun toevlucht tot geïmproviseerde
ruimtes in particuliere huizen en bedrijven.
Rond het midden van de 17e eeuw was de
stemming toleranter en werd het houden
van diensten oogluikend toegestaan. Niet
calvinisten begonnen huiskapellen of
schuilkerken in te richten. Deze bevonden
zich meestal op de bovenverdieping van
een woonhuis. De baljuw van Brederode,
onder wiens verantwoordelijkheid het
Brouwershuisje viel, bleek bereid tegen
een vergoeding een oogje dicht te
knijpen. Echter, officieel bleven katholieke
samenkomsten verboden en wanneer deze
"Paepse stoutigheden"aan het gerecht
gerapporteerd werden, konden de boetes
oplopen tot 300 gulden. Vandaar dat alleen
vermogende katholieken, zoals Aerdenhoutse
grootgrondbezitters zich een huiskapel
28 www.onsbloemendaal.nl nr. 2 zomer 2013