www.onsbloemendaal.nl nr. 4 winter 2015
Het interieur van de zojuist gemoderniseerde slagerij van Bram van der Ham jr rijk
gevuld met hangende worsten en vleespartijen. Circa 1960. Foto collectie Mien van
der Ham-van der Lei.
Voormalige slagerij van Adriaan Köhler, nu
bakkerij Van Vessem, Bloemendaalseweg,
hoek Zomerzorgerlaan.
Hendrik Christiaan Köhler 'Junior'
(1874-1963), Korte Kleverlaan
Hein C. Köhler Junior begon rond de eeuwwisseling
een eigen slagerij op de Korte Kleverlaan 10. In 1905
lezen we zijn oproep voor 'een bekwaam Ossen-
en Varkensslagersknecht met goede getuigen en
P.G. (de Protestantse godsdienst belijdend)'. In het
Bloemendaalsch Weekblad plaatste hij rond 1930
advertenties met bijvoorbeeld de oproep om
'Uw Paaschbestelling eens bij Runder- en Varkens-
vleeschhouwerij H.C. Köhler' te doen. Rond 1934
verplaatste Hein junior de zaak naar Korte Kleverlaan
20, hoek Bleekerspad. Na de Tweede Wereldoorlog
werd de winkel overgenomen door J.W. Kuypers die
nog in 1955 reclame voerde met de tekst 'Voorheen
Köhler. Hein jr. overleed in 1963. Hij werd 89.
Lufverdus Köhler (1877-1947),
Rijksstraatweg Bennebroek
Lufverdus Köhler verliet Bloemendaal en vestigde
zich als vleeshouwer aan de Rijksstraatweg in
Bennebroek. Hij beperkte zich niet tot het slagersvak,
maar ontpopte zich als een actief dorpsgenoot.
Zo werd hij in 1907 gekozen tot bestuurslid van
de Vrijzinnige Kiesvereniging Heemstede en
Bennebroek. Ook was hij actief voor de 'Vereniging
tot verfraaiing van Heemstede en Bennebroek en tot
bevordering van het Vreemdelingenverkeer en het
vestigen van Vreemdelingen in die Gemeenten. Hij
werd bestuurslid van de vereniging 'Bennebroek's
Bloei'. In 1937, toen zijn vrouw Antje aan tuberculose
overleed, deed Lufverdus zijn zaak over aan de
Katwijkse slager Arie Spierenburg. Zelf ging hij wonen
aan het Zuider Buiten Spaarne in Haarlem. Aan de
overzijde van het Spaarne lag symbolisch genoeg de
Slachthuisbuurt. Lufverdus woonde er tot zijn dood
in mei 1947.
Geertje van de Vooren-Köhler (1875-1973),
slagersvrouw te Hillegom
Niet alleen drie zoons van Hein senior kozen voor het
slagersvak, ook drie van zijn vijf dochters bleven het
slagersmilieu in zekere zin trouw door met een slager
te huwen.
Geertje uit het tweede huwelijk van Hein
trouwde al jong - ze was negentien - met de
Hillegomse vleeshouwer Franciscus van de
Vooren, die ook bestuurslid was van de plaatselijke
harddraverijvereniging. Toen haar man in 1930
overleed zette de weduwe de zaak voort tot kort na
de Tweede Wereldoorlog. Ze overleed op 97-jarige
leeftijd in 1973.
Johanna Petronella van der Ham-Köhler
(1883-1979), slagersvrouw te Bloemendaal
Dochter Jo of Jopie Köhler (eveneens uit het tweede
huwelijk van Hein Senior) trouwde in 1906 met de
uit Brielle afkomstige vleeshouwer Abraham van
der Ham. 'Bram' was begonnen als slagersknecht
bij de firma Köhler en hij kreeg al gauw een oogje
De drie kinderen van Adriaan Köhler
anno 1912: Geertruida Johanna Maria
('Truus'), Hendrik Christiaan en Jan
Hendrik ('Jan Dak'). Truus had in de
jaren dertig een kapsalon.
Hein (H.C.) Köhler jr en zijn zoon voor zijn
slagerij hoek Korte Kleverlaan-Blekerspad.
De zoon heette ook H.C. en emigreerde in
I95I naar Australië.
Portret van de overgrootmoeder van de
auteur Lefferdina Köhler-Visscher, die in I873
slager Hendrik Christiaan Köhler huwde.
op deze huwbare dochter. De vier getuigen bij
het huwelijk waren - het kan bijna niet anders
- allemaal slager: twee broers van de bruid, te
weten Hein junior en Lufverdus, aanstaand
zwager Franciscus van de Vooren en Cornelis
Halff, slager te Velsen. Mede dankzij Jopies
erfdeel kon Bram in Bloemendaal een eigen
slagerszaak beginnen. Eerst aan de even zijde van
de Bloemendaalseweg en korte tijd later aan de
overkant in een nieuw pand met aangebouwde
worstenmakerij op nummer 65.
Van der Ham en zijn zwager Hein junior waren
aangesloten bij 'Verkoop naar inkoop, de
'Vleeschhouwers-Vereeniging voor Haarlem en
Omstreken, die in september 1917 - midden in
de Eerste Wereldoorlog - in de kranten berichtte
dat er 'met het oog op de tijdsomstandigheden'
bijzondere prijzen voor het 'winkelvleesch' golden.
Bram overleed in 1956 op 76-jarige leeftijd. Jo van
der Ham-Köhler overleefde hem 23 jaar. Zij stierf
in 1979, 95 jaar oud.
Zoon Bram Junior had na de Tweede
Wereldoorlog de zaak van zijn vader
overgenomen. Zijn bedrijf nam een grote
vlucht door handel in verpakte vleeswaren. Na
echtscheiding hertrouwde Bram Junior met de
Haarlemse slagersdochter Jacomina ('Mien') van
der Lei. In de jaren zeventig verkocht Bram Junior
de Bloemendaalse slagerij aan J. Groot en Zn., die
nog steeds op hetzelfde adres is gevestigd.
Lefferdina Hartevelt-Köhler (1883-1967),
van slagersvrouw tot kruidenier
Een derde dochter van Hein senior die een slager
huwde was Jopies tweelingzuster Dien, die in
1903 trouwde met Jacobus Hartevelt. Jacobus,
zoon van een Leidse smid, werkte op dat moment
als slager in Hillegom. Na een Bloemendaalse
periode vestigde hij zich in Zeist, waar hij een
andere weg in sloeg en zilverslager werd bij
de firma Gero. In de crisistijd begonnen zij een
winkel in comestibles, terwijl Dien later een
kamerverhuurbedrijf dreef. Jacobus overleed in
1948, Dien in 1967.<^|^>
Wie meer details wil lezen...
Tot zover een kort overzicht van de slagersfamilie
Köhler, waartoe in de jaren dertig van de vorige
eeuw drie van de vijf Bloemendaalse slagers
behoorden. Een voorbeeld van succesvolle
inburgering van nazaten van een Duitse
immigrant. De auteur, sinds veertig jaar vegetariër
en een kleinzoon van Geertje van de Vooren-
Köhler zendt belangstellenden graag een
uitgebreidere versie van dit artikel.
Gerard J. Telkamp
Tesselschadestraat 38 A
2332 BL Leiden
tel. 071 - 5315747
email: gerardjtelkamp@hetnet.nl
www.onsbloemendaal.nl nr. 4 winter 2015 23
