Open Monumenten
Klassendag
Signalement
Elswout
Van buitenplaats tot wandelbos
Op de Joodse begraafplaats beantwoorden leerlingen van de
Julianaschool vragen op hun Monumentenkijker.
Daaronder: Leerlingen van de Tjo van Eeghenschool bezoeken
de Antonius van Paduakerk in Aerdenhout
Marie-Christine Marres
Op de vrijdag voorafgaand aan de Open Monumentendagen (OMD) vond
-zoals inmiddels gebruikelijk- de klassendag plaats. Leerlingen van groepen
7 en 8 worden die dag in de gelegenheid gesteld om een monument te
bezoeken bij hen in de buurt. Speciaal voor dit project heeft de Stichting
Open Monumentendagen lesmateriaal ontwikkeld. Stichting Ons
Bloemendaal draagt namens de Stichting OMD zorg voor de organisatie
van deze dag in de Gemeente Bloemendaal. Wij stellen een lijst samen van
monumenten die bezocht kunnen worden en zoeken er vervolgens scholen
bij. Niet alle scholen doen mee, zodat het kan voorkomen dat een monument
graag de deuren opent voor deze dag, maar dat er geen school bij gevonden
kan worden. Scholen die meedoen zijn erg enthousiast. Met behulp van het
geleverde lesmateriaal leren de kinderen wat monumenten zijn en waarom
het belangrijk is dat deze behouden blijven. Dit jaar namen vijf monumenten
deel aan het project.
In Bennebroek bezochten de groepen 7 en 8 van de Sparrenbosschool de
Hervormde Kerk. Hoogtepunt was het beklimmen van de toren, alwaar zij een
geweldig uitzicht hadden over Bennebroek.
In Aerdenhout opende de Antonius van Paduakerk haar deuren voor groep 8
van de Tijo van Eeghenschool.
De Joodse Begraafplaats in Overveen ontving de groepen 7 van de
Julianaschool en in Bloemendaal bezocht groep 7 van de Bornwaterschool
het Landgoed Schapenduinen. Traditioneel werd dit bezoek afgesloten met
een zwempartij.
De dorpskerk in Bloemendaal opende na een grondige restauratie ook
weer haar deuren. Zowel twee klassen van de BSV als een klas van de
Bornwaterschool brachten hier een bezoek.
Langs deze weg bedankt Ons Bloemendaal alle vrijwilligers die op vrijdag
tijd hebben vrijgemaakt om de scholen in bovengenoemde monumenten te
ontvangen. Zij zorgen ervoor dat de klassendag zo'n succes was; zonder hen
zou deze dag niet georganiseerd kunnen worden.
Volgend jaar zal er weer een klassendag plaatsvinden. We hopen weer op
veel enthousiasme bij zowel vrijwilligers als scholen. Mocht er onder de
lezers iemand zijn die het leuk vindt om ook een klas rond te leiden door een
monument, dan heel graag. U kunt contact opnemen met de
redactie@onsbloemendaal.nl
In de Dorpskerk in Bloemendaal mochten leerlingen van de BSV
overal een kijkje nemen.
Leerlingen van de Sparrenbosschool bekijken de Hervormde Kerk in
Bennebroekvanaf het orgel. Foto's: Betrokken schoolbegeleiders
www.onsbloemendaal.nl nr. 4 winter 2015 29
Van lïtutenplüüts tot vwin^ïlws
Auteur: Huub Schous
Uitgeverij: Loutje, Haarlem 2014
ISBN:9789491936029
Prijs 24,95
Marie - Christine Marres
Elswout is de best bewaarde buitenplaats van Nederland.
Huub Schous, auteur van Elswout, van buitenplaats tot
wandelbos vond het dan ook zeer opmerkelijk dat er
nog nooit een boek over verschenen was.
Zoals zovelen uit deze omgeving groeide hij op met
Elswout. Als kind wandelde hij er met zijn ouders en
bezocht hij de Zocherschool die van 1973 tot 1992
in het grote huis gevestigd was. Later maakte hij er
wandelingen met zijn kinderen en nu met zijn kleinkind.
Nieuwsgierig geworden naar de geschiedenis van
vooral het grote huis, ging hij op zoek naar informatie.
Tot zijn verbazing bleken er wel publicaties te bestaan
waar Elswout in vermeld werd, maar een boek over
alleen Elswout was er niet. Schous speurde internet
en archieven af op zoek naar documentatie over de
geschiedenis van de buitenplaats alsmede over de
vele bruggen en bijgebouwen op Elswout. Als
groot liefhebber van de natuur was hij tijdens zijn
vele wandelingen altijd aan het fotograferen. Van
het verzamelen van publicaties over Elswout en
het fotograferen van de vele prachtige plekken op
de buitenplaats was de stap om zelf een boek te
publiceren snel gezet.
De auteur begint met een uitgebreide beschrijving
van de geschiedenis van Elswout. Het grondgebied
waar Elswout gelegen is, werd in 1633 aangekocht
door Carel du Moulin. Hij wilde het gebruiken voor
zandwinning ten behoeve van stadsuitbreiding in
Amsterdam en Haarlem. Waarschijnlijk is toen ook
begonnen met de bouw van een landhuis.
Na faillissement van Du Moulin werd de buitenplaats
eigendom van Gabriël Marselis, die het de naam
Elswout gaf; hij bouwde het huis verder af.
In de loop der eeuwen heeft Elswout verschillende
eigenaren gehad en heeft het park meerdere
gedaantewisselingen ondergaan. Op 7 november
1805 verkocht toenmalig eigenaar Jacob Boreel de
buitenplaats aan Willem Borski. In het leven van deze
Amsterdamse bankier en zijn nazaten zou Elswout
een belangrijke rol spelen. Hoewel zij een dubbel
grachtenpand in Amsterdam bezaten, speelde het
familieleven zich voor een belangrijk deel in Overveen
af. Toen Willem Borksi III in 1884 kinderloos stierf,
bleef het huis lange tijd leeg staan. Het was de Duitse
bezetter die in 1942 het gebouw in gebruik nam
als commandopost. Na de Tweede Wereldoorlog
waren eerst het Jac. P. Thijsse Lyceum en daarna de
Zocherschool gevestigd in het gebouw. Nu is het
grote huis helemaal gerenoveerd en in gebruik als
kantoorpand door eigenaar Cobraspen.
Naast de geschiedenis van Elswout vindt men veel
informatie over alles wat op de buitenplaats te zien is.
Er staan verhalen in over de gebouwen, de weiden,
waterpartijen, bruggen, hekken en folies, en ook
beschrijft Schous de flora en fauna die in Elswout te
vinden zijn, voorzien van hoofdzakelijk door hemzelf
genomen foto's.
Men zal aan dit boek veel plezier beleven; voor
doorgewinterde bezoekers een feest der herkenning,
voor anderen een aansporing om vooral eens een
kijkje te nemen.
Dé echte geschiedenis van Elswout pretendeert dit
boek niet te zijn. Het wachten is op het verschijnen
van het boek dat Wim Post al geschreven heeft over
de geschiedenis van Elswout.
