HET
KAPERSNEST
BLOEMENDAAL
'Het Kapersnest Bloemendaal'
volgens De Waarheid
www.onsbloemendaal.nl nr. 1 voorjaar 2016
Frank W. van den Berg
In een kostelijk schotschrift uit 1957 schetst een reda^eur van de
communistische krant De Waarheid in schrille kleuren de schandalen in
Bloemendaal met zijn 'roofzuchtige kapitalisten in protserige paleizen.'
www.onsbloemendaal.nl nr. 1 voorjaar 2016
U denkt misschien dat Bloemendaal
recent negatief in de landelijke pers
gekomen is, om wat voor reden
dan ook. Maar dan zou u eens in
de archieven van de CPN-krant De
Waarheid van de vijftiger jaren moeten
duiken. In ronkend en beeldend proza schrijft de
krant hoe 'dagelijks de kapitalisten van Bloemendaal
zich in hun van nikkel en chroom glimmende
motorvoertuigen op weg begaven om de arbeiders
uit te buiten' De auteur schetst in een pakkende
rapportageserie, verschenen in de krant tussen 9
en 18 februari 1957, een kostelijk beeld vol haat en
afgunst. En eigenlijk ook vol humor. Kennelijk valt de
rapportage bij de lezers in de smaak, want later is hij
ook als brochure van 32 bladzijden uitgebracht door
de CPN-uitgeverij op de Keizersgracht 324, voor
slechts een kwartje te koop.
'Kapitalisme is roof en niets anders. De protserige
paleizen, die er staan, de dure auto's in de garages,
de Perzische tapijten op de vloeren, het goud aan de
vingers en de halzen, de wijn in hun kelders -het is
allemaal betaald met het zweet (en het bloed) van
de werkende mensen hier en overzee Hun villa's,
zoals ze daar liggen op het duin -ongenaakbaar
achter brede gazons, bospartijen, vijvers en bordjes
verboden toegang- hebben iets van de vroegere
roofridderburchten op de hoge Rijnoevers'. De krant
schrijft: 'U moet maar eens gaan kijken hoe ze wonen
in hun paleizen van villa's. Tussen de bossen in de
duinen -aan de Leeuwerikenlaan, Nachtegalenlaan,
de Boekerodeweg en Grenslaan, de Hoge-, Midden-
en Lage Duin en Daalseweg' Inderdaad staan daar nu
en toen fraaie huizen, al zullen de twee-onder-één
kap bewoners van de Grenslaan verbaasd zijn dat ze
volgens de CPN in 'protserige paleizen' wonen.
Hemel op Aarde
'Ze hebben van Bloemendaal een hemel op aarde
gemaakt, een tuin van Eden, een lusthof, waar de
gebraden duiven weliswaar niet met champagne
besprenkeld in het rond vliegen, maar wel in
de ijskasten liggen. En de champagne ligt in de
wijnkelder' De auteur heeft overwogen om het
stuk de titel 'Een Hemel op Aarde' te geven. Maar
volgens de krant zei burgemeester Peereboom
Voller in zijn nieuwjaarsrede van 1957 dat 'het aantal
zedenmisdrijven in Bloemendaal opvallend groot
is en dat de politie elke week weer met ernstige
moeilijkheden op dit gebied te kampen heeft'
Dat is inderdaad opvallend. 'De kop Een Hemel op
Aarde is dus onbruikbaar. Bovendien doet de duivel
het in Bloemendaal op een grote hoop en waar de
duivel is kan de hemel niet zijn' Vervolgens overweegt
hij de titel 'Roofridders in Maatcostuum', want 'ze laten
hun costuums voor 400, 500 en 600 gulden door de
duurste kleermakers in Engeland en Zwitserland
maken, en er zijn er zelfs bij die overhemden, zijden
dassen en ondergoed naar maat dragen'
De keuze voor de titel valt tenslotte op 'Het Kapersnest
Bloemendaal'. 'In vroeger eeuwen waren de kusten
van West Europa bezaaid met kapersnesten. Ze
brachten de rijkdommen van alle werelddelen mee
en in hun kapersnesten lieten ze het geroofde goud
rollen en ze leefden er goed van. De kapervloten
dalen nu 's morgens het duin af Ze gaan
tegenwoordig landinwaarts en de zeilvaartuigen zijn
vervangen door glimmende motorvoertuigen En
de kaperbrieven zijn vervangen door de aandelen van
de grote N.V.'s en die brengen ieder jaar meer op.'
Pastelkleurige badkuipen
De producten van de hedendaagse roddelpers van
Privé en Weekend verbleken bij de opgewonden
verhalen over de misstanden destijds in de gemeente
Bloemendaal. 'Aan de lopende band worden er
partijtjes gegeven die duizend gulden en meer
kosten. Op de ochtend na zo'n feestje vindt het
personeel de gouden armbanden in de plassen
braaksel op de parketvloer en er staat een afwas waar
een meisje een halve week werk aan heeft' De CPN
windt zich ook op over 'de pastelkleurige badkuipen
en wastafels van onbreekbaar Zweeds porcelein
met verchroomde kranen, en de rustieke haarden en
marmeren kozijntegels'. Nogal onschuldig in onze
ogen, en - anders dan in moderne roddelbladen -
geen woord over echtbreuken en andere schandalen
in de privé-sfeer. Daar was De Waarheid te preuts
voor. Het ging om het grote onrecht in hun ogen,
bijvoorbeeld dat 'bankiers zelfs slapend de buit
binnen halen'
De auteur windt zich dan ook heftig op over de
70 miljonairs in Bloemendaal; naar eigen zeggen
weliswaar minder dan in Wassenaar en Den Haag.
Hele tirades volgen over de commissarissen,
bankiers, directeuren en kooplui met veelal ook nu
nog bekende namen. 'Er zijn er tientallen bij, die
meer commissarissenbaantjes hebben dan een
boer koeien'. Topmannen van (voorlopers van de