Uitgeverij Gottmer in wasserij-
blekerij van Bijvoet
Na de brand op 17 maart 1932 van de stoomwasserij Bijvoet. De lange schoorsteen overleefde de ramp en staat er nog.
Inge de Wilde
Op het terrein tussen de Korte Kleverlaan en de Prof. van Vlotenweg in
Bloemendaal was ruim vijftig jaar Uitgeverij J.H. Gottmer te vinden in
het gebouw waar voorheen de stoomblekerij en -wasserij van de familie
Bijvoet was gehuisvest.
www.onsbloemendaal.nl nr. 2 zomer 2016
Breviarium Romanum
en Toon Kortooms
Uitgeverij Gottmer, in de jaren dertig in
Haarlem opgericht, heeft een merkwaardige
ontstaansgeschiedenis. Oprichter Jan H.
Gottmer (1902-1974) kwam niet uit de
boekenwereld. Hij was aannemer en in die hoedanigheid
in 1934 betrokken bij de verbouwing van drukkerij Amicitia
in de Mr. Cornelisstraat in Haarlem. Hij raakte in de ban van
het drukkersvak en besloot de drukkerij over te nemen.
In 1938 nam hij vervolgens ook het uitgeverijtje Literbo
over; Uitgeverij J.H. Gottmer en Co was daarmee een feit.
Gottmer maakte een vliegende start met de uitgave van
het werk van Pearl S. Buck, die nota bene precies in 1938 de
Nobelprijs voor de Literatuur kreeg. De uitgeverij verhuisde
spoedig daarna naar het Wilhelminapark 12. Behalve met
onder meer een Nederlandse uitgave van Gullivers reizen in
1940 maakte de katholieke Gottmer furore met een editie
van Breviarium Romanum (1946), verplicht brevier voor
katholieke priesters, dat hij met pauselijke toestemming
uitgaf en in 1950 zelfs aan de paus mocht aanbieden. Het
pand in het Wilhelminapark werd te klein en Gottmer kocht
daarop in 1950 het gebouw van de vroegere blekerij en
wasserij van de familie Bijvoet aan de Prof. van Vlotenweg 1
in Bloemendaal. De drukkerij kwam op de begane grond en
de uitgeverij zat op de bovenverdieping. Onder het motto
'Liefde Vertrouwen Vlijt' begon een nieuwe periode en het
ging Gottmer voor de wind, vooral ook door de boeken van
Jannetje Visser-Roosendaal, de 'koningin van de West-Friese
streekromans' en dankzij Toon Kortooms (1916-1999), een
bekend en geliefd schrijver van romans en kinderboeken, die
in 1954 met zijn gezin uit Eindhoven naar de Plantsoenlaan
in Bloemendaal was verhuisd. Kortooms had een baan
aangenomen als redacteur van het tijdschrift De Journalist,
uitgave van De Spaarnestad, maar nam ook snel contact op
met Jan Gottmer, die vanaf dat moment zijn uitgever werd.
Het werk van Kortooms werd een van de grote kassuccessen
van de uitgeverij. Van de roman Beekman en Beekman waren
in 1964 al 250.000 exemplaren verkocht en in 2012 verscheen
bij Gottmer de 32ste druk.
Een vrouwelijke uitgever
Hens Gottmer (1933), een dochter van Jan, was na haar
MMS-opleiding gaan werken bij boekhandel Willa Reinke
in Haarlem en werd in 1959 als 26-jarige tot haar verrassing
door haar vader plots als zijn opvolger in de directie van de
uitgeverij benoemd. Ze zou er tot 1995 blijven en zou als een
van de weinige vrouwen in het boekenvak een belangrijke
rol gaan spelen in de boekenwereld. Ze werd voorzitter van
de Commissie voor Propaganda van het Nederlandse Boek
Breviarium Romanum (J.H. Gottmer
Haarlem 1946)
Jo Dominicus, Portret van Denemarken (J.H.
Gottmer Haarlem 1971; derde druk 1973).
De bekende Portretreeks met reisgidsen
verscheen vanaf 1968
■if'-j ..jilllïimn'i j «fifl
