Signalement
Signalement
Een 'gewone'familie
tussen de 'betere milieus'
Stormschool op Wildhoef
Herinneringen aan Aerdenhout
www.onsbloemendaal.nl nr. 2 zomer 2016
Herinneringen aan Aerdenhout
en familiewetenswaardigheden
Inge de Wilde
Een adellijke dame in Aerdenhout verbiedt haar
puberzoon een fietstocht te gaan maken met een
schoolvriendje. Ze heeft geen bezwaar tegen de
fietstocht, maar tegen het vriendje, want, zo legt ze haar
zoon uit: 'Het is iemand waar je later niets aan hebt'
Het is een van de vele anekdotes en verhalen die Arnold
Pieterse memoreert in Herinneringen aan Aerdenhout en
familiewetenswaardigheden (2015) over zijn jeugdjaren
in het villadorp. Al eerder, in 2011, publiceerde Pieterse,
een gepensioneerd bioloog, over het werk van zijn vader,
architect W.J.
('Wim') Pieterse (1902-1968), die tussen 1923 en 1966
maar liefst 27 landhuizen in Aerdenhout bouwde
en talloze verbouwingen realiseerde. In zijn nieuwe
boek wisselt zoon Arnold zijn eigen herinneringen
aan de lagere en middelbare schooltijd af met
familiegeschiedenissen.
De pijnlijke standsverschillen waar hij als jongen rond
1950 geregeld mee werd geconfronteerd is hij niet
vergeten. Zelfs als kind van een gewaardeerd architect
was hij niet welkom op sommige feestjes en werd
hij op een hockeyclub aanvankelijk geweigerd. De
jeugd van zijn vader, geboren in 1902 als zoon van
een griffier bij het Amsterdamse kantongerecht,
nam een spectaculaire wending toen deze als
veertienjarige samen met een oudere broer van
huis was weggelopen. De twee jongens gingen als
liftboy en piccolo werken in een chic Amsterdams
hotel, waar ze werden opgemerkt door de puissant
rijke, ongehuwde Anna Huberta d'Abo, die zich over
de jongens ontfermde en in hun levensonderhoud
voorzag. Ze konden daardoor ook een opleiding
tot bouwkundig tekenaar afronden. Wim Pieterse
werd opzichter bij de bouw van een kapel bij het
Alverna klooster en kwam als 21-jarige in contact
met de directeur van de Spaarnebank Mr.ThJ.M.A.
Westerhoudt die hem de opdracht gaf een villa voor
hem te bouwen in Aerdenhout. Zo kwam Pieterse
ook zelf in Aerdenhout terecht. Hij woonde op de
Teding van Berkhoutlaan, eerst op nummer 51 (nu
57) en vanaf 1930 op nummer 45, waar in 1939 zijn
zoon Arnold werd geboren. In zijn boek wijdt de
auteur aparte hoofdstukken aan de oorlogsjaren
en aan zijn lagere schooltijd van 1945-1951 op de
Schoolvereniging Aerdenhout-Bentveld. Ook zijn
middelbare schooltijd op het Coornhert Lyceum en
het Jac.P. Thijsse Lyceum komen aan bod.
Sommige familiegeschiedenissen - zoals over twee
mysterieuze tantes en een oplichter in de familie
van zijn moeder - zijn misschien vooral voor familie
en vrienden van de auteur van belang, maar voor
wie meer over het leven in Aerdenhout in de jaren
veertig en vijftig wil lezen is het boek zeker de moeite
waard. Ook de oorlogstijd vooral in de buurt van de
Teding van Berkhoutlaan wordt besproken. Helaas
komt de nieuwsgierige lezer niet helemaal aan zijn
trekken, omdat Arnold Pieterse zo discreet is van veel
personen alleen de voornaam of helemaal geen naam
te noemen. Ik zou bijvoorbeeld graag willen weten
wie de dame was die haar zoon afraadde om te gaan
met een jongen aan wie hij in zijn latere leven 'niets
zou hebben.
Arnold Pieterse, Herinneringen aan Aerdenhout en
familiewetenswaardigheden (eigen beheer 2015).
Te bestellen voor 21 euro (inclusief verzendkosten)
via email: arnold.pieterse@gmail.com
www.onsbloemendaal.nl nr. 2 zomer 2016
31
Gert Jan van Setten
Ruim zeventig jaar geleden, op 1 oktober 1945,
werd het '6e Koninklijk Nederlands Infanterie Depot'
ondergebracht op het landgoed Wildhoef, in de
oorlogsjaren geoccupeerd door de Wehrmacht. In
het jaar daarop werd die prozaïsche naam veranderd
in 'Stormschool Bloemendaal. Dat deed meer recht
aan het karakter van de instelling, want die had zich
inmiddels ontwikkeld tot opleidingsinstituut voor
de elite der infanteristen: de commando's, die er
vooral werden klaargestoomd voor uitzending naar
het roerige Nederlands-Indië. In april 1949 werd de
school verplaatst naar Roosendaal, en daar is het Korps
Commandotroepen nog steeds gevestigd.
Dit jubileum was voor de Stichting Oorlogshistorie
Bloemendaal, onder de immer bezielende leiding van
Rob Verrijk, aanleiding om terug te kijken naar de jaren
dat de Stormschool opvallend aanwezig was in het
overigens zo vreedzame dorp. Er is een tentoonstelling
ingericht op het terrein van Wildhoef die op
Pinksterzondag werd geopend door een stoet veteranen
met bijbehorend rollend materieel; er was zelfs een
reïncarnatie van prins Bernhard te bewonderen.
Bovendien werd een boek uitgebracht: Herinneringen
aan de Stormschool Bloemendaal 1945 - 1949. Het is
gebaseerd op dagboeknotities van de commandant van
de stormschool, de kapitein (later majoor)
J. H. A. K. Gualthérie van Weezel, nog later
hoofdcommissaris van politie in Den Haag en
bekend als berijder van een prachtige schimmel.
Het boek is mooi uitgevoerd en rijk geïllustreerd met
foto's, documenten, krantenknipsels en grappige
tekeningen door een insider die zich bediende van
het opmerkelijke pseudoniem 'Fritz. Al met al is zo,
een interessant tijdsdocument tot stand gekomen.
Het blijkt dat de Stormschool al spoedig kon bogen
op een zeer goede reputatie. In de Daily Mail werd
ze zelfs geprezen als het beste trainingskamp van
het continent. Dat zegt nog niet zo veel in Engelse
ogen, maar talrijke bezoeken van vooraanstaande
buitenlandse militairen duiden toch wel op verdiende
roem. De beroemdste van die bezoekers was
(behalve natuurlijk de echte prins Bernhard) de
Franse chef-staf, generaal Jean de Lattre de Tassigny,
op 7 september 1946.
Deze held van twee wereldoorlogen veroorzaakte
nog een komisch incident. Op het stormbaanterrein
was een zestal grafkruisjes aangebracht, niet om de
laatste rustplaats van omgekomen stormtroepers te
markeren maar met een educatief doel. Op een ervan
(ook op de tentoonstelling te zien) stond bijvoorbeeld
het opschrift: 'Hij maakte zijn handgranaat schoon
zonder het slagpijpje er uit te halen. Maar die
macabere humor begreep de generaal niet; plechtig
maakte hij front en bracht de eregroet. Niemand
durfde hem op het misverstand te wijzen, maar
nadien zal er wel wat af gelachen zijn.
(De tentoonstelling is tot 31 juli dagelijks van 10 tot
16 uur gratis toegankelijk. Het boek is voor 5 euro
verkrijgbaar aan de balie van Huize Wildhoef en bij
boekhandel Papyrium, Bloemendaalseweg 78.)
dootArnqU