Interview Wethouder Richard Kruijswijk:
n ii’
gemusiceerd en
In Kleveroord waren veel
logés, er werd geschaakt
gediscussieerd
'De gemeente doet niet aan autootje pesten, maar wil de mensen
wel graag de auto uit hebben'
Martha, Betsy, Kitty van Vloten. Gefotografeerd door Willem Witsen
www.onsbloemendaal.nl
16
nr. 1 voorjaar 2018
Marie-Christine Marres en Rosemarij Schotte
Het huis van het gezin Van Vloten, Kleverlaan 1, Bloemendaal met
het trammetje van ENET(Collectie Ons Bloemendaal)
e zee en duinen trokken, maar
doorslaggevend was dat in 1867
in Haarlem een Middelbare
Meisjesschool (MMS) - de eerste in
Nederland - was geopend, voor Van
Vloten de ideale school voor zijn drie
dochters Martha, Betsy en Kitty. De oudste Martha,
geboren in 1857, bezocht de school als eerste,
Betsy (1862) en Kitty (1867) zouden volgen. Het
Bloemendaalse huis was een ontmoetingspunt voor
vrienden als Conrad Busken Huet (ook hij woonde
in Bloemendaal en ook naar hem is vlakbij de
Kleverlaan een weg genoemd) en Karel Alberdingk
Thijm. Er waren veel logés, er werd geschaakt,
gemusiceerd en gediscussieerd.
Reizende dochters
Heel lang bleven de Van Vlotens niet op de
Kleverlaan. Toen mevrouw in 1876 een erfenis kreeg
liet Johannes aan het Haarlemse Florapark door
Pierre Cuypers een villa voor het gezin met de drie
dochters (en vier zoons) bouwen. De dochters Van
Vloten werden uiteindelijk bekender dan hun vader.
Zij kregen een vrije opvoeding, Betsy reisde na de
MMS naar Parijs en Londen en Kitty maakte een
grand tour langs Genève, Scandinavië en Rusland.
Martha werd vertaalster van sprookjes van Grimm
en Andersen. De meisjes raakten bevriend met
de kunstenaars Breitner en Sam Aletrino en de
socialist Franc van der Goes en werden opgenomen
in de kring van 'de Tachtigers'. Zij vonden daar
ook hun echtgenoten. Martha huwde de arts,
psychotherapeut en schrijver Frederik van Eeden,
Betsy de schilder Willem Witsen en Kitty de schrijver
en latere Leidse hoogleraar Albert Verwey. Martha
had in haar huwelijk het liefst naar Kennemerland
willen terugkeren, maar Van Eeden gaf de voorkeur
aan Bussum omdat hij meende daar meer patiënten
te vinden. Het huwelijk strandde in juli 1907 en een
maand later trouwde Van Eeden met Truida Everts.
De jonggehuwden namen hun intrek bij Gizella
('Giza') Ritschl (1869-1942) aan de Hartenlustlaan
13 in Bloemendaal. De Hongaarse Giza was jong als
circusartieste naar Nederland gekomen, waar zij een
verhouding kreeg met de schrijver Bas Veth en een
aantal Nederlandse gedichtenbundels publiceerde.
Giza en Truida konden het slecht met elkaar vinden
en al na zes weken vertrokken Frederik en Truida
naar Berlijn. Betsy woonde met Witsen in Ede, maar
vestigde zich na haar scheiding in 1907 in het door
Willem Bauer ontworpen huis Gimlihuize aan de
Schulpweg 2, in Aerdenhout. Het pand werd in
1941 gesloopt. Ook het huis van de Van Vlotens aan
de Kleverlaan 1 is er niet meer. Het werd in 1956
afgebroken en maakte plaats voor een flatgebouw.
Literatuur
Cornelie van Uuden en Pieter Stokvis, De gezusters
Van Vloten. De vrouwen achter Frederik van Eeden,
Willem Witsen en Albert Verwey (Amsterdam 2007)
Wethouder Richard Kruijswijk (GroenLinks) is enthousiast als wij hem
willen spreken over openbaar vervoer in de gemeente. Hij heeft een
omvangrijke portefeuille, maar over het openbaar vervoer wordt hem
niet vaak iets gevraagd, terwijl het onderwerp hem na aan het hart ligt.
Foto Cor van Iperen
2018 17
D
