Zoekplaatje nr. 5
Colofon
Ons Bloemendaal
Frits van der Veldt
www.onsbloemendaal.nl
Vrijstaande woning bij bosrand
Het Gestelse Straatje
‘Een cultureel hart dat klopt
Als u donateur wordt voor minimaal 23 euro per jaar, ontvangt u gratis dit fraaie en informatieve
kwartaaltijdschrift Ons Bloemendaal.
Uw steun is meer dan
een abonnement
www.onsbloemendaal.nl
34
nr. 2 zomer 2018
Het "Gestelse straatje"geflankeerd door
stapelbedden waarin de gijzelaars tijdens hun
gevangenschap sliepen.
De gedenksteen is in opdracht van de gemeente Bloemendaal
vervaardigd door de Bloemendaalse beeldhouwster Emmy B. Draaisma-
Haije (1924-2000) en werd op 28 juni 1952 door de echtgenote van de
toenmalige burgemeester jhr. mr. C.J.A. den Tex onthuld. Aanleiding
tot dit initiatief vormde de gijzelneming van de burgemeester tijdens
de Tweede Wereldoorlog vanwege zijn onverholen anti-Duitse
houding. Hij werd samen met andere prominente gevangenen lange
tijd vastgehouden op het kleinseminarie Beekvliet in het Brabantse
dorp Sint-Michielsgestel. Enkele gijzelaars sliepen daar in een gang
met aan beide zijden stapelbedden, die door de gegijzelden ‘Het
Gestelse straatje' werd genoemd. Den Tex nam zich voor na de oorlog
in Bloemendaal een in aanmerking komende weg naar het Gestelse
Straatje te vernoemen. Toen in 1951 de Woningbouwvereniging
Bloemendaal-Noord elf woningen bouwde tussen de Donkerelaan en
het Hofje van Stoel besloot de gemeenteraad op voorstel van Den Tex
daar de naam het Gestelse Straatje aan te geven. De gevelsteen, die
hieraan herinnert, stelt voor ‘het leven, de studie, de vriendschap en
de vrijheid, omgeven door prikkeldraad.' Teun Schermerhorn meldde
nog dat een achterneef van hem, de eerste naoorlogse premier prof. ir.
Willem Schermerhorn, eveneens als gijzelaar in dit kamp gevangen zat
en daarbij tot steun van diens lotgenoten een leidende rol vervulde.
De afbeelding die in deze aflevering als zoekplaatje fungeert, betreft een
vaal getinte foto (92x132mm) bevestigd op speciaal fotokarton. Ondanks
de geringe beeldkwaliteit van de opname zijn er toch bijzondere details
zichtbaar. De foto toont een vrijstaand gebouwtje bij een bosrand met
op de voorgrond een omheind stuk grasland. In de topgevel van dit
met riet gedekte huis is een aanzienlijke raampartij met een opvallende
roedeverdeling. De samengestelde rieten kap met ruime overstek is voorzien
van een zogeheten wolfseind. Naar het lijkt is het voegwerk van de gevels
afwisselend in licht en donker uitgevoerd, al valt dit aan de hand van de
afgebeelde foto lastig te beoordelen. Bovendien zijn op de uiteinden van de
gevels decoratieve natuurstenen hoekblokken toegepast, terwijl vlak voor de
woning de vage contouren van twee spelende kinderen zijn te bespeuren.
Hopelijk verschaft het zoekplaatje al met al voldoende aanknopingspunten
voor het verstrekken van meer achtergrondinformatie over dit markante
In de vorige rubriek stond als zoekplaatje een gedenksteen afgebeeld
met de inscriptie GIJZELAARS IN GESTEL. We weten inmiddels
dat deze steen zich bevindt in de zijgevel van de woning aan het
Gestelse Straatje nummer 1 in Bloemendaal. Bij de archiefcommissie
kwamen diverse reacties van lezers binnen naar aanleiding van
de gepubliceerde foto. Vooral de uitgebreide reacties van Teun
Schermerhorn en Gerard Metselaar leverden veel
informatie op.
Doelstelling
Het doel van de stichting is het behoud van het
erfgoed van historie, cultuur en natuur in de
gemeente Bloemendaal en in de omgeving voor
zover deze een directe of indirecte invloed hierop
heeft. Zij wil dit doel bereiken door het bevorderen
van de belangstelling en de waardering voor en de
kennis van dit erfgoed.
Bestuur
Wim Alferink, voorzitter
Joan Lor-de Ridder, secretaris
Gerard Kesler, penningmeester/ ledenadministratie
Ramon Frankfort, bestuurslid
Menzo Kwint, bestuurslid
Elsbeth van Olffen-van Geest, bestuurslid
Rosemarij Schotte, redactie
Redactie
Paulanha van den Berg-Diamant
Marie-Christine Marres
Gert Jan van Setten
Inge de Wilde
Ledenadministratie
Aanmeldingen, opzeggingen en adreswijzigingen
uitsluitend schriftelijk bij de ledenadministratie:
Kennemerweg 20, 2061 HS Bloemendaal
penningmeester@onsbloemendaal.nl
Activiteitencommissie
Fieke van Hulst, Saskia Verveld,
Cyril Meijers, Marion van Bussel
Archiefcommissie
Martin Lor, Elvira Kortekaas en Frits
van der Veldt
Vogelenzang: Dirk Kapteyn den
Boumeester
mail3@dwkdb.nl
Website
Hans Gramberg
www.onsbloemendaal.nl
Groencommissie
Bloemendaal: Wim Burggraaf,
wburggraaf@quicknet.nl
Aerdenhout: Ronald Overmeer:
ronaldovermeer@gmail.com
Redactie
Donkere Spaarne 34 B-C
2011 JH Haarlem
redactie@onsbloemendaal.nl
Overveen: Margreet Pruijt:
pruijt@hetnet.nl
Bennebroek: Martin Bunnik:
martinbunnik@quicknet.nl
archief@onsbloemendaal.nl
Vormgeving, druk en productie
NPD Communications, Zandvoort
Oplage 1400 ex.
Twigt GrafiMedia, Rotterdam
Bennebroek:
The Readshop Express, Zwarteweg 24
Bloemendaal:
Papyrium, Bloemendaalseweg 78
Haarlem:
Boekhandel Vernout, Warmoesstraat 10
Noordhollands Archief, Jansstraat 40
Overveen:
Primera, Bloemendaalseweg 234
Vogelenzang:
Coop Hulsbosch, Deken Zondaglaan 55
Contributie
De minimum donatie bedraagt 23,-
per jaar. Ten behoeve van de betaling
wordt een acceptgiro toegestuurd.
Adviescommissies
Monumenten en Cultuurhistorie
Leo Dubbelaar
Mathilde van der Kleij-Molthof
Joan Patijn-Bijl de Vroe
Wim Post
Danielle Rossmeissl
Theo Nieuwenhuizen
Secretariaat
Paviljoenslaantje 13
2061 DG Bloemendaal
T. 023-8220400
secretariaat@onsbloemendaal.nl
Giften
Indien u het werk van Ons Bloemendaal
met een, in principe fiscaal aftrekbare
gift wilt ondersteunen, kunt u uw
bijdrage storten op onze rekening bij
de ABN Amro Bloemendaal
NL77 ABNA 0562 3202 02 of de
ING NL25 INGB 0003 7622 00
Stichting Ons Bloemendaal, 2018
ISSN: 0166-3852
-
Losse exemplaren
Voor 7,- zijn losse exemplaren van dit
nummer verkrijgbaar bij de volgende
verkooppunten:
Vrijstaande gebouw te midden van een
bouwsel. We zijn benieuwd naar uw reacties die u wederom kunt mailen naar rustiekeomgeving.
archief@onsbloemendaal.nl
Via de website: www.onsbloemendaal.nl/donateur-worden
Via email: administratie@onsbloemendaal.nl
Onthulling van de gedenksteen door mevrouw
A.C. den Tex-baronesse Bentinck, echtgenote van
burgemeester jhr. mr. C.J.A. den Tex (NHA)
Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de redactie worden gekopieerd of
gepubliceerd tenzij hiermee de doelstelling van Stichting Ons Bloemendaal wordt ondersteund.
