I
■iÉ
HEER WOONDE
OSCAR MENDLIK
I
I
19 91 NI 11 Nfl -
gO'..;r
Mendlik was veeleer geïnteresseerd in het schilderen van ‘ongestoffeerde’
schilderijen met de zee en de lucht als zelfstandig onderwerp
www.onsbloemendaal.nl
nr. 3 najaar 2018
21
Oscar Mendlik: zelfportret
Villa Erdölak, gelegen aan de Van Lennepweg 1, op de hoek met de Zandvoortseweg Aerdenhout (NHA)
Marie-Christine Marres
I
I
ZL
Het paar trouwde in 1900 in Amsterdam en vestigde zich in 1904 in Aerdenhout; aan de van
Lennepweg 1 lieten Julia en Oscar villa Erdölak (het boshuis) bouwen met op de begane grond
een atelier voor de beeldhouwster en op de eerste verdieping een atelier voor Oscar. Hier zou hij
ook na het overlijden van Julia in 1936 tot op zeer hoge leeftijd blijven werken. Zij kregen één
zoon.
ee- en portretschilder Oscar Mendlik (1871-1963) werd geboren in het Hongaarse
Radvanc en groeide op in Boedapest. Na zijn eindexamen gymnasium volgde hij een
opleiding aan de tekenacademie, waar hij ook een schildersklas volgde. Dankzij zijn
uitzonderlijk talent kreeg hij in 1898 een stipendium, vergelijkbaar met de Prix de
Rome, om zich in Rome verder te ontwikkelen in de schilderskunst. Hier ontmoette
hij de Nederlandse beeldhouwster Julia Mijnssen, die als eerste Nederlandse vrouw
de Prix de Rome had gewonnen.
De belangrijkste inspiratiebron voor het werk van
Mendlik was de zee; hij maakte talloze zeereizen,
bevoer alle oceanen, bij voorkeur op vrachtschepen.
Hij had goede contacten met rederijen waardoor
dit mogelijk was. In het geheel niet gehinderd
door zeeziekte, maakte hij gedurende die reizen
vele schetsen, studies en aquarellen die hij later in
zijn atelier uitwerkte. Al eeuwenlang was het in de
Nederlandse kunst traditie om de zee in relatie tot
de mens te schilderen, met de zee als decor. Mendlik
was veeleer geïnteresseerd in het schilderen van
'ongestoffeerde' schilderijen met de zee en de lucht
als zelfstandig onderwerp. Hij was gefascineerd door
de enorme verschillen in de kleur van het water
onder invloed van het veranderen van factoren
als het weer of de zeebodem.
Mendlik was ook een begaafd portretschilder
en volgens kunsthistoricus Grad de Graaff
vervaardigde hij als het ware portretten van de
zee met de golven als personages. Portretten van
vooral inwoners van Kennemerland schilderde
hij ook veelvuldig, vooral gedurende de Eerste en
Tweede Wereldoorlog, toen het te gevaarlijk was
om zeereizen te maken.
Mendlik was een gezien man in de omgeving,
had een uitgebreide vriendenkring, was lid
van verschillende kunstenaarsverenigingen
en van de Rotary en nam deel aan talloze
culturele activiteiten, die hij ook bij hem thuis
organiseerde. Men liet zich dan ook graag door
hem vereeuwigen; hij vervaardigde zo'n 270
portretten tegen meer dan 650 zeegezichten.
Het overgrote deel van het werk van Mendlik is
in particulier bezit, en daarom niet makkelijk te
zien voor een groot publiek; een van de weinige
werken van de kunstenaar die op dit moment
te bewonderen zijn, is 'Storm op de Atlantische
Oceaan' in ons gemeentehuis.
Literatuur
Grad de Graaff, Oscar Mendlik 1871-1963:
Hongaarse zee- en portretschilder te Aerdenhout
(Vlaardingen, 2005)
Antoon Erftemeijer, Naar Zee, de zee in de
Nederlandse kunst sinds 1850 (Haarlem 2012)
'Aerdenhoutse schilders: Oscar Mendlik', in
Ons Bloemendaal, jrg 1 (1977) 2, 3-9
Villa Erdölak aan de Van Lenneplaan is na het
overlijden van Mendlik drastisch verbouwd
waardoor het nauwelijks nog lijkt op het
oorspronkelijke huis; tegenwoordig is heteen
vestiging van kinderopvang Les Petits.-^^
Z
