M WOONDE
GIZA RITSCHL
r Q
'Villa Ilonka' Hartenlustlaan 13, Bloemendaal
Inge de Wilde
Werkte ze in Carré als circusartieste of als Dirndl in een Duitse Bierkneip in Amsterdam? Vast
staat in ieder geval dat Gizela ('Giza') Suzanna Ritschel (‘Ritschl') in 1869 werd geboren in
Budapest, naar verluidt, als dochter van een postbode. In 1896 komt ze naar Nederland. Zij
krijgt een treinongeluk en dat is het beste dat haar ooit is overkomen. Door de schok valt
ze letterlijk in de armen van de Nederlander Bas Veth, een even avontuurlijk type als zijzelf,
maar wel puissant rijk. In later jaren refereert Giza aan haar treinongeluk steevast als een
Eisenbahnglück.
astiaan Veth, negen jaar ouder dan Giza en geboren in Amsterdam, had vanaf 1879
in Indië samen met een broer fortuin gemaakt met de handelsfirma Gebroeders
Veth. Zij importeerden ‘katoentjes' uit Nederland en exporteerden koloniale
waren. Veth komt in 1891 terug naar Nederland en veroorzaakte hier (en in Indië)
grote opschudding met zijn boek Het leven in Nederlandsch-Indië (Van Kampen,
Amsterdam 1900), waarin hij de kolonie afschilderde als ‘de incarnatie van de
B
