I-
w
1 41
L-
J. •-
Steen 10024 en andere op het terrein van de school; met zichtbaar dookgat in linkerzijde
van ijzererts en graan laten te
wensen over. Het bedrijf loopt
inkomsten mis. Tot overmaat van
ramp lopen de privéfinanciën
van Anton en Helene en die
van de fa. Muller Co. erg
door elkaar. Helene Kröller-
Müller doet boodschappen op
de kunstmarkt op kosten van
Antons zakelijke portemonnee.
Al gauw verkeren Antons firma's
in financiële problemen. Als blijkt
dat de totale bouwkosten van
het Groot Museum niet onder
de zes miljoen gulden blijven
(vergelijkbaar met ongeveer
43 miljoen nu), voor een
kunstverzameling waarvan de
waarde op ongeveer vijf miljoen
gulden geschat wordt, blaast
Anton de bouwactiviteiten in
maart 1922 af.
De fa. Wm. H. Muller Co.
verkeert nu in zwaar weer. De
ambitieuze plannen van Anton
en Helene Kröller-Müller kunnen
eenvoudig niet verwezenlijkt
worden. De enorme kunstcollectie
van Helene loopt gevaar uiteen te
vallen. Daar is ook de Nederlandse
regering gevoelig voor. Na lang
onderhandelen met minister
H.P. Marchant van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen,
wordt besloten dat de Staat der
Het Kröller-Müller Museum
Architect Henry Van de
Velde ontwerpt, zoals was
overeengekomen, een
'provisorisch' museum waarin de
kunstschatten ondergebracht
worden. Het is de wens van
de Kröller-Müllers dat ooit dit
Provisorium vervangen wordt
door het geplande Groot
Museum. Zover komt het niet.
Helene Kröller-Müller is van de
opening in juni 1938 tot haar
overlijden in december 1939
de eerste directeur van het
Provisorium, dat de naam Kröller-
Müller Museum draagt. Anton
Nederlanden de onroerende
goederen van Anton en de
kunstverzameling van Helene
overneemt voor f. 800.000.
De verzameling wordt
ondergebracht in een stichting.
Door de Staat wordt toegezegd
dat alsnog een museum gebouwd
zal worden. Het Maulbronner
zandsteen blijft in de bosrand
liggen. Op kleine schaal wordt
het gebruikt bij de bouw van
huizen en monumenten op het
Hoge Veluwe-terrein. Stuifzand
en bijzondere mossoorten maken
zich meester van de stapels
Maulbronner zandsteen aan de
voet van de Fransche Berg.
De Eerebegraafplaats
Na de oorlog wordt in de
duinen bij Overveen de
'Eerebegraafplaats' aangelegd.
De Stichting De Eerebegraafplaats
te Bloemendaal verzekert zich in
januari 1946 van de diensten van
de architecten Auke Komter en
Gerard Holt. In het uiteindelijk
uitgevoerde ontwerp verwerken
zij een aanzienlijke hoeveelheid
Maulbronner zandsteen. Komter
en Holt zijn met de Staat der
Nederlanden overeen gekomen
dat 710 m3 ongeveer 2.028.000
kg) Maulbronner zandsteen
uit de voorraad bij de Fransche
Berg gekocht kan worden
voor f. 61.000 (qua koopkracht
vergelijkbaar met ongeveer
300.175 in deze tijd).
Voor het transport wordt een
deal gesloten met het Ministerie
van Oorlog. Tien zestons militaire
trucks van Amerikaanse makelij
van de Aan- en Afvoertroepen
overlijdt in 1941. Hun graf op de
zuidhelling van de Fransche Berg
wordt gesierd met Maulbronner
zandsteen uit de voorraad;
genummerd en al.
Het Kröller-Müller Museum
wordt nadien verscheidene keren
uitgebreid en behoort nu tot de
topmusea van het land.
3
Sr?”
1 z
*'•1
-<