Zoekplaatje nr. 8
38
Frits van der Veldt
Stadsbus lijn 3 Zomerzorgerlaan-Heemstede
Het nieuwe zoekplaatje betreft deze keer bij wijze van uitzondering
een foto uit de collectie van het NZH Vervoer Museum in Haarlem. De
afbeelding dateert uit de tweede helft van de vorige eeuw en toont
een stadsbus (lijn 3) van de NZH onderweg naar Heemstede. Het
eindpunt van buslijn 3 lag in de periode 1956-1966 bij de rotonde aan
de Zomerzorgerlaan te Bloemendaal. Deze toenmalige busroute naar
Heemstede liep vanaf de genoemde rotonde via de Zomerzorgerlaan,
Bos en Duinlaan, Rustenburgherweg, Bloemendaalseweg, Dr. Dirk
Bakkerlaan, Ignatius Bispincklaan, Platanenlaan, Iepenlaan, Kleverlaan
en de Verspronckweg richting station Haarlem. Daarvandaan ging de
busroute verder via onder andere de Wilhelminastraat en de Leidsevaart
naar station Heemstede-Aerdenhout om tenslotte langs onder meer
de Zandvoortselaan, Binnenweg en het Valkenburgerplein te eindigen
bij De Glip in Heemstede. De vraag is waar deze foto indertijd is
genomen en welke houten (nood)gebouwen er op de achtergrond
staan. Suggesties zijn andermaal van harte welkom via het vertrouwde
e-mailadres archief@onsbloemendaal.nl
Het ontwerp van de villa Eben Haëzer is van de hand van de Amsterdamse architect Gerlof Salm (1831
1897) en vertoont sterk eclecticistische stijlkenmerken; een bij uitstek zakelijke en praktisch ingestelde
architectuurstroming gecombineerd met neoclassicistische invloeden. Veel van de door Gerlof Salm
ontworpen gebouwen staan in Amsterdam, zoals de vermaarde poptempel Paradiso, het prominente
Aquariumgebouw van Artis, de synagoge en concertzaal aan de Rapenburgerstraat en de Keizersgrachtkerk
aan de gelijknamige Keizersgracht.
Na een ingrijpende verbouwing in 1994 biedt de vrijstaande villa Eben Haëzer tegenwoordig plaats aan elf
luxe appartementen en kantoorruimte waarin Brederode Woningbouwvereniging is gevestigd.
In het verleden zijn de vier oorspronkelijk aanwezige schoorstenen aan de slopershamer ten prooi
gevallen. Later zijn de drie afzonderlijke dakkapellen aan de oostzijde samengetrokken tot één geheel,
terwijl bovendien de overdekte veranda op de eerste verdieping tot extra kantoorruimte is omgebouwd.
Inpandig is enkel het interieur van de vroegere regentenkamer nog redelijk intact gebleven. Daar hangt een
karakteristiek schilderij van de bekende Bloemendaalse schilder Simon de Heer (1885-1970) aan de wand
waarop de villa vereeuwigd staat.
www.onsbloemendaal.nl nr. 1 voorjaar 2019
Villa Eben Haëzer/ Marijke
Het statige gebouw op de foto in de vorige aflevering werd door
meerdere lezers herkend als de villa Eben Haëzer (Hebreeuws
voor ‘Steen der Hulp') aan de Bos en Duinlaan 2 te Bloemendaal.
Het pand dateert uit 1866 en werd uit de nalatenschap van
baronesse Johanna Jacoba von Ziegesar-Bondt gebouwd ten
behoeve van arme weesmeisjes. Het weeshuis bood niet alleen
opvang aan deze weeskinderen, maar zij werden daar ook
opgeleid tot dienstmeisje. Op 18-jarige leeftijd verlieten zij het
weeshuis en traden daarna veelal in dienst bij welgestelde families in Bloemendaal en omgeving. In 1927
moest het weeshuis uit financiële overwegingen zijn deuren sluiten. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd
de villa in gebruik genomen door de Duitse Organisation Todt, die verantwoordelijk was voor de bouw van
de roemruchte Atlantikwall. Na de oorlog was de villa onder de naam Huize Marijke in gebruik als opvanghuis
voor ongehuwde moeders met kind en als kindertehuis. Tussen 1980 en 1995 werden er jongeren in
gehuisvest in het kader van begeleid wonen.
