“Geen blauwe melk, hoor” riepen sommigen.
9
1960-1980
Aad
1927-2005
1930-2010
Hogerop
Integratie met de buitenwereld kent, met de uitbouw
van het dorp, ook zijn gewin voor de lokale middenstand.
In de jaren twintig verschijnen de eerste huizen op het
binnenduin ten zuiden van de Bennebroekerlaan. De woeste
gronden, onaantrekkelijk voor bewerking, krijgen een
woonbestemming. Op de oude duingrond in het zuidwesten
van de gemeente sticht de Vereniging tot Christelijke
Verzorging van Geestes- en Zenuwzieken in 1928 een
psychiatrisch ziekenhuis, genoemd Vogelenzang. En begin
jaren dertig komen in het noordwesten de eerste delen van
de Bijwegbuurt tot stand. De melkhandelaren Theo Lommerse
en Jan Bakker rijden hogergelegen wijken binnen waar zij
navenant hogere bestedingen door bewoners en inkomsten
voor zichzelf vinden.
Vroeg in de jaren vijftig golft de rationalisering door
Nederland. Voor het boerenland komt de ruilverkaveling op
gang. De woongebieden krijgen met een herverdeling, het
‘saneren' van bedieningswijken te maken. In Bennebroek
ontstaat een beweging voor het saneren van de melkwijken.
Theo Lommerse, vooruitstrevend en goed geïnformeerd
is de centrale man in het overleg tussen de zes betrokken
melkhandelaren.
Teun Clay gaat met pensioen en geeft zijn wijk, Vogelenzang
plus een deel van de Bijwegbuurt, over aan Gerard Lommerse.
De verdere Bijwegbuurt en Rijkstraatweg zijn voor Theo
Lommerse. Jan Bakker doet het oude dorp, zuidelijk van de
Bennebroekerlaan. Frans Lommerse gaat naar Reek, Kerklaan,
Meerweg en aangrenzend stuk in de Haarlemmermeer. Rond
1960 begint Theo's vaste knecht Jan Assendelft een eigen
winkel in de nieuwgebouwde wijk Bloemhof ten zuiden
van de Zwarteweg. De klanten, protestant, katholiek of
anderszins krijgen aan huis de melkboer die bij de sanering
is aangewezen. Als in 1968 aan de oostkant van het dorp
de Meerwijk tot stand komt en de meeste klanten naar de
supermarkt gaan, behoort het bedienen aan huis al snel tot
het verleden.
grepen hem beet, trokken hem van zijn fiets en sloegen
hem in elkaar. Met zijn verwondingen verdween hij in het
ziekenhuis en in het dorp is hij niet meer teruggezien. Zijn
vrouw verhuisde kort daarna even geruisloos. Theo verkocht
weer na zessen, met de tegenzin van weleer maar zonder
angst voor bekeuringen. Van de politieautoriteiten moesten
voortaan twee agenten samen de avondpatrouille doen.
“Helemaal niet nodig', vond het dorp. “De heren begrijpen er
niet veel van."
Verhuizen en motoriseren
Eind jaren vijftig is Nederland hersteld van de oorlog en
de tekenen van een snel groeiende bevolking en een
toenemende welvaart laten zich zien. Bennebroek beleeft
de voltooiing van de Bijwegbuurt en het bouwen van
de Bloemhof, een nieuwe wijk tussen de Bijwegbuurt en
psychiatrisch ziekenhuis Vogelenzang. De familie Lommerse
groeit mee. In 1960 neemt Theo's broer Frans de winkel en
het woonhuis aan de Bennebroekerlaan over.
Theo verhuist zijn winkel, vrouw en twee kinderen
naar de Zwarteweg. Daar krijgt het gezin nog een
derde kind. Vaste winkelkrachten Annie Westmaas
en Fia Guttmann gaan mee naar de Zwarteweg,
evenals Jan Assendelft voor zijn wijk Bloemhof
en Ziekenhuis Vogelenzang. Hij krijgt iets heel
nieuws tot zijn beschikking: een gemotoriseerde
driewieler. De buurt leert hem kennen als de
melkventer met een Sharp transistorradiootje in
zijn cabine. Theo Lommerse is eind jaren zestig de
eerste met een rijdende winkel, in een Volkswagen-
plus-aanhangwagen. Een sensatie in het rustige
dorpsleven. In de zomer gaat hij er met zijn gezin
mee op vakantie. Midden jaren zestig heeft
Theo Lommerse een primeur in Nederland: een
elektrische winkelauto van bijna zes meter lang
met een snelheid van twintig kilometer per uur.
Zoon Nico van dertien reed er ook in, behalve als
de politie in de buurt was. Dan moest hij de auto
op de handrem zetten en wegrennen via poortjes
en achtertuinen. In de jaren zeventig en tachtig had
Theo een elektrische wagen van negen meter lang.
Wijnen en delicatessen
De ventwijken en zuivelwinkels van de familie
Lommerse hebben met de komst van supermarkten
hun functie verloren. Theo ging met pensioen. De
winkels van Gerard Lommerse en Frans Lommerse
zijn verbouwd tot woonhuis. Ook de boerderij
Alie
Frans
Met speciale dank aan Nico Lommerse. Verder
werkten mee: Jan Assendelft, Anne-Mieke
Akerboom-Lommerse, Han Breek, Han Höcker,
Irene Kroes-Westmaas, Frans Lommerse,
Wim Lommerse, Aat Marree, Ton Nederstigt,
Clara Stolp, Leonore van der Werff en Herman
Wubbe. Alle foto's zijn in privébezit.
Bronnen:
A.W.M. Nieuwenhuizen, 1999. Vier eeuwen
Lommerse. Eigen uitgave
P. Reinders en A. Vernooij, 2013. Alles van melk.
Geschiedenis van de Nederlandse zuivelindustrie.
Uitgeverij Wbooks, Zwolle
https://techniekinnederland.nl/nl/index.
php?title=Melkfles_versus_melkpak
1932-1947
1937-1960
1965-1975
1975-1980
1980-1994
van Lommerse is niet meer. De opstallen zijn
afgebroken en vervangen door de kassen van
Tuincentrum Global Garden. Het intensieve leven
van Theo Lommerse duurt nog geen zestig jaar:
“Ach, wat wisten wij vroeger over de gevaren
van roken?" zegt de omgeving. Mevrouw Bep
Lommerse-van der Berg zet, geholpen door
haar kinderen de winkel voort. Zoon Wim is de
enige Lommerse nog actief als ondernemer in
het Bennebroekse. Na het overlijden van zijn
moeder heeft hij de winkel aan de Zwarteweg
overgenomen omzich in wijnen en delicatessen te
specialiseren.
www.onsbloemendaal.nl
nr. 4 winter 2019
Mevrouw Westmaas, assistente in de winkel
Theo Lommerse als melkhandelaar
Bij benadering
Annie
1933-1993
Met winkelwagen op de Krakeling
Theo
Piet
Ouders en kinderen Lommerse van Boerderij
Alida's Hoeve
1921-1980
1923-2005
Josien 1924-1997
Gerard 1926-1982
Bloembollenkweker. Later bij
Cementbouw
Melkhandelaar
Melkveehouder. Nam in 1952
Boerderij Alida's Hoeve van zijn
vader over
Huisvrouw
Melkhandelaar. Theo's compagnon.
Na1960 eigen bedrijf in Vogelenzang
Bedrijfsleider op Franse boerderijen.
Na1964 Railbedrijf Hoogovens
Huisvrouw
1932-heden Melkhandelaar. Nam in 1960 de zaak
van Theo op Bennebroekerlaan over
Ongehuwd
Melkventen met kleine bakfiets
Winkel Melkerij Alida's Hoeve aan
Bennebroekerlaan
1947-1950* Melkventen met paard-en-wagen
1950-1960* Melkventen met grote bakfiets
Winkel Melkerij Alida's Hoeve aan
Zwarteweg
1958-1965* Theo in Volkswagenbus met
aanhangwagen
1960-1965* Jan Assendelft met overdekte driewieler
Electrische winkelwagen, 6 meter lang
Electrische winkelwagen, 9 meter lang
Electrische winkelwagen, 9 meter lang,
door zoon Wim
1980-heden Delicatessenzaak door zoon Wim
Gerard 1893-1952 en Joanna van der Knaap 1888-1967
Johan 1920-1989