I u
www.onsbloemendaal.nl
nr. 3 najaar 2020
31
In zijn leven was Abraham
Romswinckel geheimraad en
resident (gevolmachtigde) van de
koning van Pruisen te Amsterdam
en groothandelaar in Italiaanse,
Levantijnse en Oostindische waren
in Amsterdam, met als specialiteit
zijde en Turks garen. Als zoon van
Johannes Romswinckel en Catharina
Boddens was hij in 1657 in Lisse
geboren. In 1703 trad hij te Abcoude
in het huwelijk met Margaretha
Romswinckel. Het echtpaar kreeg
een dochter, Catharina Margaretha
(1704-1750). Na het overlijden van
zijn echtgenote ging hij een tweede
huwelijk aan met Cornelia Debora
Warin in 1706, eveneens te Abcoude.
In de periode van de familie
Romswinckel aan het begin van de
18de eeuw is de tuin- en parkaanleg
uitgebreid op het reeds afgezande
deel. In 1725 vond op Elswout een
uitruil plaats van drie stukken land en
werden de grenzen van de hofstede
gewijzigd. De landmeter Maurits
Walraven zette de wijzigingen op een
kaart waarop delen van de aanleg
en de waterlopen te zien zijn. Hieruit
blijkt dat de tuinaanleg naar de toen
heersende mode gedeeltelijk is
uitgebreid in zuidelijke richting met
een tweemaal inspringend kanaal.
Ook de gracht ten noorden van het
huis werd toen waarschijnlijk opnieuw
gemodelleerd. Een tekening van Jan
de Beyer uit 1746 laat zien dat de
zuidelijke vaart in de zichtas van het
huis (de Monsterlaan) tot een vijver
was verbreed. De huidige lindelanen
in de oostelijke tuin zouden ook uit
deze tijd kunnen dateren.
Op 3 februari 1729 wist Abraham
Romswinckel zijn bezit in de
omgeving te vergroten met de
aankoop van hofstede de Graauwe
Olifant voor 820 gulden. Die bestond
uit: 'eener plaisante hofstede met de
huizing en getimmerte daarin en op
staande, van ouds genaamd
De Graauwe Olifant, Tetterodebosch of
de Wildernis, gelegen in de banne van
Tetterode bij Bentveld, groot 2 morgen
494 roeden'. Later werd deze hofstede
een herberg. Thans is deze
bebouwing gelegen aan de Van
Haemstedelaan nr. 2 en 4 te
Aerdenhout.
Abraham Romswinckel overleed
op hoge leeftijd in 1738. Zijn enige
erfgenaam was zijn dochter Catharina
Margaretha (1704-1750), gehuwd met
Gualtherus P Boudaen.
Periode Boudaen - Romswinckel
Mr. Gualtherus P. Boudaen, geboren
op 20 december 1704 als zoon van
de welgestelde predikant Petrus
Boudaen en Margaretha van der Hell,
werd onder meer bewindhebber der
Verenigde Oostindische Compagnie
en burgemeester van Amsterdam. Hij
huwde op 18 april 1730 aldaar met
Catharina Margaretha Romswinckel
(1704-1750) en het paar ging op
Elswout wonen. Het huwelijk zou
kinderloos blijven. De familie
handelde in zijde en Oost-Indische
waren en had schepen in de vaart
naar Japan. In 1751 voer er een schip
dat de naam Elswout droeg, en dat
zou mogelijk door de familie in de
vaart zijn gebracht.
Ten tijde van het echtpaar Boudaen
vonden ook enkele veranderingen
en uitbreidingen plaats. Een daarvan
was de aankoop in 1739 van de
herberg Rockaers of Kraantje Lek.
Deze vermaarde herberg aan de
Duinlustweg aan de voet van het
hoge duin De Blinkert, genoot reeds
veel bekendheid en zou nog lang
deel uitmaken van het grondgebied
van Elswout. In deze periode is van
Elswout een schilderij gemaakt
van het 17de-eeuwse tweede
Abraham Romswinckel
(1657 - 1738) miniatuur
Het echtpaar Mr. Gualterus Petrus Boudaen (1704
-1781) en Catharina Margaretha Romswinckel
(1704 - 1750). Boven de doorgang staan hun
familiewapens afgebeeld, links van Boudaen
en rechts van Romswinckel. Mevrouw Boudaen
draagt een mutsje op haar hoofd, en heeft een
horloge in haar rechterhand. Meneer Boudaen zit
achter de tafel met een oosters kleed. Schilderij
door Jan M. Quinkhard, 1736 (NHA)
rechts twee piëdestallen met vazen die voorzien
zijn van hun familiewapens. (Links Boudaen en
rechts van Romswinckel). Door de poort is de
entree naar het herenhuis te zien. Schilderij circa
1776 toegeschreven aan W. Horstink (Frans Hals
Museum)
poortgebouw, waarschijnlijk midden
18de eeuw geschilderd. Dit tweede
poortgebouw diende als oranjerie en
kolfbaan en als entree naar het grote
huis. Voor deze entree, bij de brug over
de gracht zien we op het schilderij
twee natuurstenen piedestallen met
vazen, waarvan de linker is voorzien
van het familiewapen van Boudaen
en het rechter van het familiewapen
van Romswinckel. Wat opvalt is dat
dit tweede poortgebouw, vergeleken
met het tweede poortgebouw op
het schilderij van J. van der Heyden,
nu voorzien is van een klokkentoren
op het dak. Dit poortgebouw werd
in 1806 bij de grote verbouwing
door Willem Borski I afgebroken. De
stenen werden opgeslagen en jaren
later door Willem Borski II gebruikt
voor de bouw van de witgepleisterde
rentmeesterswoning tegenover het
eerste poortgebouw van Elswout, aan
de Elswoutslaan.
Gualtherus Boudaen overleefde zijn
echtgenote meer dan dertig jaar. Op
16 april 1768 ontving hij stadhouder
Willem V op zijn buitenplaats, en
dat zegt wat over de staat die hij
daar voerde. Met zijn dood in 1781
kwam een eind aan de periode-
Romswinckel.
Gezicht op Elswoutshoek in 1798 met brug en boerenwoning. Links achter de bomen Elswoutshoek.
Tekening door E. van Drielst (NHA)
Herberg Kraantje Lek met de Blinkert en de latere bekende 'holle boom' in de 18e eeuw.
Tekening door Pieter van Loo (NHA)
Gezicht naar het 17e eeuwse tweede
poortgebouw ten tijde van de familie
Romswinckel en Boudaen. Op het dak staat
nu een klokkentoren. Bij de brug staan links en
re
I
d Ei
1
lp
’-J
