l
ft
"iwl
www.onsbloemendaal.nl
nr. 3 herfst 2021
15
Schulpboor (Kees Zwaan)
roterende beweging als het ware vooruit, welke
voorwaartse duwbeweging ook wel pompen wordt
genoemd. Aangezien het gat in de boomstam met
de nodige precisie moest worden geboord en de
schulpboor lang en zwaar was, rustte de (verlengde)
boorstang op een schraag of twee kruislings
geplaatste schoorpalen.
Provinciaal archeologisch depot
Bij eerdere rioleringswerkzaamheden in dezelfde
omgeving werd door Theo Nieuwenhuizen al eens
in 2008 een metalen voorwerp in de afgegraven
grond aangetroffen. Weldra bleek het toen om
een nagenoeg gaaf bewaard gebleven restant van
eenzelfde soort schulpboor te gaan. De vindplaats
van deze boor en de onlangs aangetroffen
boomstam met stop liggen hemelsbreed slechts
driehonderd meter van elkaar. De voornoemde
schulpboor is destijds overgedragen aan het
provinciaal depot voor archeologie Noord-Holland
in Castricum. Tussen de archiefcommissie van
de Stichting Ons Bloemendaal en de provinciaal
archeoloog Rob van Eerden heeft inmiddels intensief
overleg plaatsgevonden met als doel de opgegraven
boomstam met toebehoren voor de toekomst te
behouden en - in navolging van de schulpboor - bij
het provinciaal depot onder te brengen vanwege
de historische samenhang tussen deze beide
bodemvondsten.
Kopergravure van Jan Luyken 'De pompemaker'
waarbij de werkwijze van een schulpboor in beeld wordt
gebracht
Huis van Hilde te Castricum
Vooruitlopend hierop is onlangs zowel de uitgeholde
boomstam als de bijbehorende stop naar het
restauratieatelier Restaura in Heerlen overgebracht
om daar een langdurige conserveringsbehandeling
met polyethyleenglycol te ondergaan. Daarna vindt
het eindtransport plaats naar het Huis van Hilde
in Castricum, waar hopelijk de objecten ooit voor
het publiek zullen worden tentoongesteld, want
deze bodemvondst vormt een werkelijk unieke
en tastbare herinnering aan de rijke geschiedenis
van de vele blekerijen die Zuid-Kennemerland in
de periode tussen het eind van de vijftiende en
halverwege de negentiende eeuw telde.
