www.onsbloemendaal.nl
nr. 4 winter 2021
19
kinderfeesten. Bloemendaal Vooruit had het gevoel
tegengewerkt te worden door het gemeentebestuur.
De burgemeester weigerde namelijk erelid te
worden van een nieuw comité, gevormd door
Bloemendaal Vooruit. Vervolgens zei het college
van B&W ook nog expliciet ‘geen moreelen steun’ te
willen toezeggen voor een geldinzameling voor een
kinderfeest en weigerde ook de kinderen vrijaf te
geven. Het conflict leidde zelfs tot een optocht met
een kar met spotprenten over de gemeenteraad,
de burgemeester en het door Bloemendaal’s
Bloei ontworpen gedenkteken. Al zingend
trokken jongens met lampionnen door het dorp.
Bloemendaal Vooruit haastte zich om zich van deze
‘ongepaste’ optocht te distantiëren.
Uiteindelijk organiseerde Bloemendaal’s Bloei in
november toch nog kinderfeesten per school.
Verschillende bestuursleden tastten in hun ‘eigen
buidel’ om het kinderfeest te financieren. De
kinderen kregen een mooi herdenkingsbordje.
Blijkbaar werd er zoveel gefluisterd over de gang van
zaken, dat het bestuur van Bloemendaal’s Bloei het
nodig vond om in het jaarverslag te vermelden dat
zij het plan voor de herdenkingsbordjes al bedacht
had vóór de ontbinding van het comité ‘Plan 1913’.
Sociale en politieke achtergrond
Bij de bestuursleden van Bloemendaal Vooruit
heerste grote verontwaardiging over de gang van
zaken. Men had het gevoel altijd in de hoek geduwd
te worden. Als het om Bloemendaals’s Bloei was
gegaan, zou er wel morele steun geweest zijn. Het
werd gevoeld als een persoonlijke belediging, het
was alsof het college van B&W hen niet fatsoenlijk
genoeg vond.
Daar hadden ze in zoverre gelijk in, dat de leidende
personen in Bloemendaal’s Bloei sterk verbonden
waren met de sociale en politieke elite. Verschillende
bestuursleden van die vereniging zaten ook in
de gemeenteraad, een enkeling schopte het tot
Concours Schietvereniging 'Generaal Joubert'. v.l.n.r. Paul Roozen, overste Wagtendonk, Albert Bos (voorzitter), burgemeester Jhr.
A. Bas Backer, Abr. Koolhoven, Mr. A.W. Jacometti, mevrouw Jacometti. Burgemeester Bas Backer lost het eerste schot. 1910. (NHA)
wethouder. Bij de oprichting van Bloemendaal
Vooruit had dit sociale verschil al een rol gespeeld.
De middenstand vond dat haar belangen binnen
‘Bloemendaal’s Bloei’ niet goed vertegenwoordigd
waren.
Ook in de pers werd geschreven over de sociale
en politieke achtergrond van deze kwestie. Het
Bloemendaalsch Weekblad sprak naar aanleiding van
het conflict rond ‘Plan 1913’ in een fel hoofdartikel
over het ‘geheimzinnige regentengedoe’ van
voorzitter Jacometti van Bloemendaal’s Bloei. ‘Het
college [van B&W] legt zich erop toe om van de
gemeente een parvenu-achtig rijkeluisdorp te
maken, waarin de kiem van een werkelijk volksleven
dadelijk wordt verstikt. Waar is voor hen de gewone
burger?’
Ook het Haarlem's Dagblad vroeg zich af waarom
in dit ‘paradijsje op aarde, waar mensen gelukkig
zouden moeten zijn’ geen eensgezindheid is,
geen openbaar leven.’ De krant weet het aan de
eigenaardige samenstelling van Bloemendaal:
enerzijds de oorspronkelijke bevolking die er
geboren en getogen is, anderzijds een deel dat
de voornaamste belangen elders heeft (vooral
in Amsterdam) en niet werkelijk ‘mededorpeling’
is. Of dit de juiste analyse is, weten we niet, maar
de gebeurtenissen in deze jaren wijzen wel op
tegenstellingen binnen deze kleine gemeenschap.
Het conflict bleef onder de oppervlakte
doorsudderen.
Bij de organisatie van het bloemencorso door
Bloemendaal’s Bloei ter gelegenheid van de
opening van de Zeeweg in 1921 werd de kwestie
weer opgehaald. Sommigen vonden dat het
organisatiecomité niet democratisch samengesteld
was en waren bang dat daardoor de belangen van de
middenstand niet goed behartigd zouden worden.
Het leidde tot een groot hoofdartikel over ‘de kwestie
1913’ in Het Bloemendaalsch Weekblad.
