www.onsbloemendaal.nl
nr. 4 winter 2021
7
het westen van het land vertrokken, eerst naar een school in
Alkmaar. In 1903 wordt hij in Haarlem benoemd op een lagere
school. Uit de voordracht van het college van B&W blijkt dat
hij al zes jaar klassikaal onderwijs geeft en in Alkmaar een
jaarloon van f 750,-- heeft. Karste ziet uiteindelijk toch af van
de benoeming in Haarlem en blijft in Alkmaar. Daar wordt
in 1905 dochter Sycalina Jantine Tinholt geboren, het eerste
en enige kind van Karste en Trijntje. Het is ook in Alkmaar
waar hij als jong onderwijzer samen met zijn leerlingen een
natuurhistorische verzameling begint op te bouwen om het
onderwijs aanschouwelijk te maken. Deze zou uitgroeien
tot de 'Tinholt-verzameling'. Na een aanstelling op de lagere
school in Hoorn, wordt hij in 1914 door de gemeenteraad van
Bloemendaal benoemd als Hoofd van de Openbare Lagere
School aan de Genestetweg (school C) als opvolger van Arie
IJzerman, onder wiens leiding dit nieuwe schoolgebouw in
1903 werd gebouwd. IJzerman is overgestapt naar de ook
weer onder zijn leiding gebouwde M.U.L.O. en Openbare
Lagere School (school B) aan de Vijverweg. Het gezin Tinholt
neemt zijn intrek in de woning Bloemendaalseweg 9b in
het dorp Bloemendaal en Karste Tinholt zal daar tot aan zijn
overlijden in 1960 blijven wonen.
Maatschappelijk actief
Wie het antwoord op de vraag 'Wie was Tinholt?' in de BVO
Buurtkrant Nr 35 uit 1988 leest, krijgt de indruk dat Karste
Tinholt uitsluitend hoofdonderwijzer en collectioneur is
geweest. Hoewel de Tinholt-verzameling wel zijn levenswerk
genoemd kan worden, was het in zijn tijd vrijwel onmogelijk
dat een hoofdonderwijzer zich tot zijn werk op school kon
beperken. Dat was dan ook niet het geval. Al direct in 1915
wordt Tinholt opgenomen in het bestuur van de Vereniging
Koninginnedag waar hij Bloemendaalse notabelen als J.Th.
Bornwater als voorzitter, zijn voorganger Arie IJzerman als
secretaris, en aannemer S.P. Rijnierse als penningmeester
treft. Bestuursleden zijn verder onder meer de in Overveen
bekende W. Gehrels en F. van Twist, die we in deze serie
ook al tegenkwamen. In hetzelfde jaar wordt hij lid van
de Commissie tegen het Schoolverzuim. Gedurende zijn
werkzame leven en ook daarna zal hij maatschappelijk actief
blijven, waarbij hij meestal secretaris van de vereniging, de
bond of de commissie wordt waarvoor hij wordt gevraagd.
Zo is Karste Tinholt vele jaren secretaris van het bestuur van
de Nederlandse Protestantenbond, afdeling Bloemendaal. De
bond zet zich onder meer in voor het godsdienstonderwijs
aan kinderen. Als in 1921 Stoop's Bad wordt geopend
zit Tinholt als secretaris in de Commissie tot Aanbieding
van een Huldeblijk. Direct na de opening in 1930 van de
Montessorischool aan de Vijverweg wordt Tinholt lid van
de Commissie van Toezicht. Ook is hij in de jaren dertig
van de vorige eeuw tijdens de grote economische crisis
voorzitter van de Commissie ter Behartiging van de Belangen
Gezondheid en pensioen
Vijf jaar na zijn komst naar Bloemendaal maakt Het
Bloemendaalsch Weekblad van 19 juli 1919 in een bericht
melding van het feit dat Tinholt 'vrij ernstig ziek' is geweest
en gelukkig weer geheel hersteld is. Tien jaar later kunnen de
inwoners van Bloemendaal in hetzelfde blad van 26 januari
1929 lezen dat Karste Tinholt 'reeds eenigen tijd ongesteld
is' en dat het college van B&W hem een ziekteverlof van drie
maanden heeft verleend. Had hij een zwakke gezondheid of
werkte hij gewoon te hard? In ieder geval meldt het Haarlem's
Dagblad van 19 april 1935 dat door B&W aan Tinholt eervol
ontslag is verleend en dat hij om gezondheidsredenen op
zestigjarige leeftijd met pensioen gaat. Tinholt laat weten
dat het hem zwaar valt om van de school afscheid te moeten
nemen. Niet uitgesloten is dat B&W Tinholt een klein zetje
richting de uitgang hebben gegeven. In 1934 heeft het
college namelijk bekend gemaakt dat de scholen B en C
zullen worden samengevoegd, omdat het gebouw van de
M.U.L.O. aan de Vijverweg, waar ook school B is gehuisvest,
te klein wordt wegens een grote toeloop aan leerlingen.
Er komt een nieuwe lagere school (de Bornwaterschool)
in een nieuw gebouw onder een nieuw hoofd, aldus B&W
in 1934. Een jaar later is het zover. In september 1935 is de
Bornwaterschool gestart en op de eerste ouderavond worden
de heren Popma (hoofd school B) en Tinholt bedankt voor
hun medewerking aan de verhuizing van beide scholen. Al
eerder heeft Karste Tinholt 'zonder enige drukte' afscheid
genomen van zijn leerlingen en hun ouders in de oude school
aan de Genestetweg, zo meldt het Haarlem's Dagblad van 20
juli 1935. Het schoolgebouw wordt in 1936 gesloopt.
der Werkzoekenden Jeugd in de gemeente Bloemendaal.
Verder was Karste Tinholt betrokken bij de Bloemendaalse
Gymnastiekvereniging en het Muziekconcours. Uit hoofde
van zijn functie als gemeenteambtenaar was hij door de jaren
heen lid van verschillende stembureaus.
Onderwijsvernieuwing
Karste Tinholt heeft zoals we reeds zagen vanaf het allereerste
begin van zijn loopbaan als onderwijzer geprobeerd om het
onderwijs wat betreft de vakken aardrijkskunde, geschiedenis
en natuurlijke historie te vernieuwen door middel van
aanschouwelijk onderwijs. De leerlingen konden allerlei
zaken uit de natuur en uit verre buitenlanden met eigen ogen
zien. Hij begon daarmee in Alkmaar en gaat er na 1914 in
Bloemendaal met volle kracht mee door. De collectie was de
eerste jaren van haar bestaan te aanschouwen op de zolder
van school C aan de Genestetweg. Door de sloop van de
school in 1936 moest een andere plek gevonden worden.
Dat werd een houten gebouw bij de Ruïne van Brederode
met een oppervlakte van circa 200 m2. 'Opening van het
Tinholt-Huis' kopt HetBloemendaalsch Weekblad van 17 juli
