Huis Holt: Het moderne interieur als
maatpak van de architect
Holt ontwierp het modernistische huis met lichte en ruime
interieurs dicht tegen de duinhelling aan
www.onsbloemendaal.nl
nr. 4 winter 2022
37
Huis Holt in Overveen
Esther de Haan
Holt ontwierp zijn eigen huis in 1956 op instigatie van
zijn vrouw Maria Holt-Bakker. Zij had kort ervoor een
steil oplopend stuk duingrond gekocht en spoorde
haar man aan een huis voor het gezin te bouwen.
Hij ontwierp het modernistische huis met lichte en
ruime interieurs dicht tegen de duinhelling aan; een
huis dat sterk contrasteerde met de grote traditionele
villa’s die aan de laan lagen. Holt ontwierp zijn
eigen meubels en richtte het huis in met werken
van toonaangevende eigentijdse kunstenaars.
Het echtpaar vroeg, nadat het huis gerealiseerd
was, tuinarchitecte Mien Ruys een tuin bij het huis
te ontwerpen. Ruys legde de tuin in 1958 aan en
gebruikte voor het eerst bielzen om de terrastuin
tegen het oplopende duin te kunnen vormgeven.
Het onderhoud van deze tuin was het domein van
Holts vrouw, Maria. De aanleg is, hoewel enigszins
overwoekerd, nog aanwezig en gedeeltelijk voorzien
van de oorspronkelijke beplanting en van enkele
bielzen die de plantvakken omkaderen.
In 1978 overleed Maria Holt-Bakker en Gerard Holt
bleef in het huis wonen tot zijn dood in 1988, waarna
zijn dochter en haar echtgenoot als tweede bewoners
de villa betrokken. Zij wonen er tot op de dag van
vandaag en koesteren het huis met zijn bijzondere
interieur.
Architectenbureau Holt en Bijvoet
Holt groeide op in een rooms-katholiek gezin
en werd opgeleid aan de Haarlemse School
voor Bouwkunde, Versierende Kunsten en
Kunstambachten. Hij koos niet voor traditionele
architectuur, maar omarmde het modernisme of ‘het
Nieuwe Bouwen’ De belangrijkste kenmerken van
deze architectuurstroming waren functionaliteit,
het gebruik van moderne bouwmaterialen zoals
glas, staal en beton en het nagenoeg ontbreken
van ornamentering. Holts werk is nauw verweven
met zijn woonplaats Overveen. Hij ontwierp
onder meer het inmiddels verdwenen openlucht
olt had vanaf de jaren dertig een
eigen architectenbureau en richtte
in 1945 samen met Bernard Bijvoet
een succesvolle praktijk in Haarlem
op; daarnaast was Holt hoogleraar
aan de TU Delft en lid van tal van
adviesorganen en commissies.
Naast zijn eigen werk, waaronder kerken en scholen,
realiseerde Holt samen met Bijvoet vele woonblokken
in onder andere Rotterdam, Velsen en Katwijk aan
Zee. Zij ontwierpen in 1948-1950 de modernistische
Villa Looyen in Aerdenhout, een villa met een tuin
van Mien Ruys, waarvan delen van het interieur nog
in oorspronkelijke staat zijn. In de jaren vijftig en
zestig ontwierpen Holt en Bijvoet theaters in Tilburg,
Nijmegen, Apeldoorn en Tiel. Het ontwerp van het
Okura hotel in Amsterdam, behorend bij het ontwerp
van een nooit op die plek gerealiseerd operagebouw,
is eveneens van de hand van deze beide architecten.
zwembad bij Stoops Bad. Samen met architect A.
Komter ontwierp hij de Erebegraafplaats aan de
Zeeweg als ook het verzorgingshuis Oldenhove. In
Haarlem-Noord realiseerde Holt in de periode 1957
1960 een woonwijk van 256 etagewoningen en
eengezinswoningen. Deze huizen werden in gesloten
blokken zonder voortuinen gebouwd maar wel met
aangelegde gemeenschappelijke tuinen tussen de
gebouwen in.
Het modernistisch interieur
De modernistische landhuizen en villa’s in Nederland
werden vanaf de jaren twintig en dertig van de vorige
eeuw steeds vaker opgetrokken uit bouwmaterialen
die als ‘modern’ werden beschouwd, zoals glas,
staal en beton. De filosofie van het gezonde leven
in een ruimtelijk huis waar het daglicht vrijelijk
toetrad, ging hand in hand met de mogelijkheden
die deze materialen en de toepassing van nieuwe
constructietechnieken zoals de grote bandvensters
en zelfs hele gevels van glas, boden.
Architecten ontwierpen veelal eenvoudige in
horizontale en verticale lijnen vormgegeven
woningen, waarbij de harmonische relatie tussen
binnen en buiten centraal stond. Een belangrijk
terugkerend thema in de modernistische villa was
de verbinding met de natuur: veel modernistische
architecten streefden naar de integratie van het
gebouw in het landschap, door middel van vloeren
en plafonds die visueel doorlopen naar buiten en de
toepassing van grote glasoppervlakken.
De modernistische vormentaal bestond veelal
uit platte daken, kubische volumes, glaspuien en
strookramen. In het interieur werden deze moderne
materialen gecombineerd met luxueus teakhout,
De architect die zijn eigen huis ontwerpt kan exterieur en interieur precies zo
vormgeven als hij zelf wil. Hij kan vrijelijk experimenteren met vormen, materialen en
meubels en tonen hoe in zijn ogen het ideale huis er uitziet. Dat is precies wat architect
Gerard H.M. Holt (1904-1988) in de jaren vijftig van de vorige eeuw in Overveen
heeft gedaan.
H
