De stem van
Signalement
het Polygoon
Journaal
Herinneringen
aan Philip
Bloemendal
I MIJN
DE STEM
‘Polygoon spant de kroon ...voor zijn karretje’
www.onsbloemendaal.nl
nr. 1 voorjaar 2023
27
Inge de Wilde
Philip enMartha op de Dam
Twee derde van het boek is
gevuld met herinneringen aan
zijn jeugd en vooral aan de
oorlogsjaren, waar de Joodse
Philip 24 naaste familieleden
verloor inclusief zijn broer Harry,
net als hij voormalig leerling van
het Kennemer Lyceum. Guido
van Rijn schreef hierover in zijn
artikel ‘De bitterheid in steen
gevat’ in nr 3 van
Ons Bloemendaal van 2022. Zelf
wist Philip met veel geluk en
een vals persoonsbewijs op de
naam van ene ‘Petrus Johannes
Zalm, woonachtig op het Hofje
van Stoel in Bloemendaal’, aan
de Holocaust te ontkomen.
Meteen na de oorlog trouwde
hij met Martha Bakker, nota
bene de dochter van een
NSB’er. Zij wees hem op een
krantenadvertentie waarin een
nieuwslezer bij ‘Radio Omroep
Herrijzend Nederland’ werd
gevraagd. Hij werd onmiddellijk
aangenomen en vandaar kwam
hij bij de Polygoon filmfabriek
in Haarlem, die de wekelijkse
iets wees erop
dat Philip
(‘Flip’ voor
intimi), in 1918
geboren als
zoon van een
socialistische
slager, in de
filmwereld terecht zou komen.
Hij ging naar het Kennemer
Lyceum en daar leerde hij de
onberispelijke dictie en licht
geaffecteerde toon, die hem zo
beroemd maakten.
Philip Bloemendal Prijs
De Stichting Philip Bloemendal Prijs keert sinds 2002 een keer per twee jaar een prijs uit aan een
jonge talentvolle presentator. In 2022 ontving de radiopresentator van BNNVara Stephan Komduur
deze stimuleringsprijs van 3.500 euro.
bioscoopjournaals verzorgde.
Huwelijkstrouw was niet
zijn meest kenmerkende
eigenschap. Hij was ‘altijd op
jacht’, zoals zijn zoon schrijft. In
Bloemendaal gaat het verhaal
dat Bloemendal enige tijd op
de Zuiderstationsweg woonde.
Wonen is misschien teveel
gezegd, maar hij ‘logeerde’ er
allicht wel in die jaren met vele
escapades. In 1977 scheidde hij,
waarna hij hertrouwde met Ellen
Mieke Olman.
‘Twee rollen en een geintje'
Philip was redacteur,
commentator, later
hoofdredacteur en van 1981
tot 1983 directeur bij Polygoon.
Hij spreekt de commentaren in,
schrijft zelf zijn teksten en doet
vaak eigenhandig de montage.
Hij is een perfectionist en
streng voor de cameramensen
die hij op pad stuurt, met de
boodschap: ‘twee rollen en een
geintje’. Met andere woorden:
ze moesten zuinig zijn met
het filmmateriaal en zorgen
dat er iets te lachen viel. Het
leverde hem het verwijt op
dat zijn journaals te weinig
kritisch waren, maar dat hij het
vooral luchtig wilde houden.
Zijn relatie met het Koninklijk
Huis was prima. Er ging geen
item over de Oranjes de deur
uit dat niet eerst door hen
was goedgekeurd. Dat leidde
ertoe dat Wim Kan de slogan
’Polygoon spant de kroon’
veranderde in ’Polygoon spant
de kroon voor zijn karretje’.
In de jaren zestig daalt de
populariteit van Polygoon door
de opkomst van de televisie. Het
Tuschinski-concern vertoont
al in 1962 de journaals niet
meer in zijn voorprogramma’s.
Uiteindelijk stopt de productie
pas in 1986.
In het boek van zijn zoon staan
QR-codes waarmee online
beelden en geluidsopnamen uit
het archief van het Instituut voor
Beeld en Geluid kunnen worden
gedownload. Voor wie de
legendarische stem van Philip
Bloemendal nog graag eens wil
horen.
Robert Bloemendal en Rob de
Lange, De stem van mijn vader.
Het wonderlijke leven van Philip
Bloemendal (Van Gorcum Assen
2022) 22,50 euro.
Hij was een zeer Bekende Nederlander, maar toch zou niemand hem op straat
herkennen. Zijn stem was echter wereldberoemd in Nederland als presentator van het
Polygoon bioscoopjournaal tussen 1946 en 1983. Na zijn pensioen vertelde hij over
zijn leven tijdens wandelingen met zijn zoon Robert, die er opnamen van maakte. In
totaal zestien uren geluidsmateriaal. Die vormden de basis voor het boek De stem
van mijn vader dat Robert schreef samen met een vriend, Rob de Lange.
r
Met wonderlijke leven
van Philip Bloemendal
N
Robert BhurJuctittai
