Bestuur
Stand van zaken
www.onsbloemendaal.nl
30
nr. 3 najaar 2023
31
Zanderijvaart met, achter het schuurtje, de linde (1915)
Bestuur Ons Bloemendaal
www.onsbloemendaal.nl
nr. 3 najaar 2023
ulianalinde
Deze linde is geplant door
zandafgravers ter ere van de
geboorte van prinses Juliana op
30 april 1909, vandaar de naam
‘Julianalinde’. Zo lang was er
uitgekeken naar een troonopvolger
dat de vreugde in het land enorm
was. In Bloemendaal werd in de
tuin van de politiepost aan de Busken Huetlaan
3 door Bloemendaals Bloei ook een Julianalinde
geplant. Deze is in 1941 herplant in een plantsoen
aan de Brederodelaan. De boom moest daarvoor
sterk gesnoeid worden. Dat kun je nu nog zien aan
de vorm van de linde. Ga maar eens kijken, er staat
een bordje bij.
Zomerlinde
Bijzonder aan deze Julianalinde is dat het een
Zomerlinde (Tilia platyphyllos) is, een grootbladige
lindesoort die in Nederland van nature voorkomt.
Hij kan wel veertig meter hoog worden. De
Zomerlinde is onder andere herkenbaar aan de
grote bladeren met scheve bladvoet en de witte
toefjes haren aan de onderkant van het blad.
De Julianaboom die in Bloemendaal staat is
vermoedelijk een Hollandse Linde (Tilia x europea
of Tilia spec.) een kruising van een zomer- en
De vlakte die door de zandafgraving in het duin
ontstond werd later bollenland en kreeg in de jaren
negentig een natuurbestemming. De voormalige
zanderij is door Staatsbosbeheer omgevormd tot een
fraaie natte duinvallei, waar waterviolier en parnassia
te zien zijn. Staatsbosbeheer kan met de imposante
linde de herinnering aan de zandafgravers én aan
Juliana ook in de toekomst levend houden.
winterlinde. Lindebomen zijn gemakkelijk te
herkennen, vooral door de vele jonge scheuten -
waterloten - die in de zomer ontstaan aan de voet
van de boom. De gele bloeiwijze met bloemen die
een zoete geur verspreiden, waar veel insecten op
afkomen, valt ook op.
Zanderij
Het Middenduin was tussen 1850 en 1948 een
zanderij. Ondernemers uit Amsterdam zagen
brood in het vele zand in de duinen. Voor
stadsuitbreidingen in Amsterdam en Haarlem werd
het door de zandafgravers handmatig gewonnen en
met schuiten afgevoerd via een gegraven vaart, de
Zanderijvaart (Zie: www.onh.nl/verhaal/de-zanderij-
van-middenduin). Op een oude ansichtkaart in
1915 verstuurd aan ‘De Jongejuffr. J. Steggerda’ in
Amsterdam is op de hoek bij de nieuwe spoorbrug
een boom te zien, waarschijnlijk deze linde, terwijl de
rest van het duin nog vrijwel kaal is.
Tijdens een gezamenlijke bijeenkomst van bestuur
en redactie gaf Sylvia van de Bunt in juli een
uiteenzetting over ‘Grace', een project dat streeft naar
het behoud van immaterieel erfgoed. Ben van der
Sluis van de Zocherlounge vroeg aandacht voor het
project Memento Arbore waarin theater en bomen
op Park Brederode een grote rol spelen.
Als u dit leest is het hoofdgebouw van het
voormalige Provinciaal Ziekenhuis, nu Park
Brederode, hoogstwaarschijnlijk opgesierd met een
sierlijke windvaan, het eerste concrete resultaat
van de Werkgroep Behoud Cultureel Erfgoed
Park Brederode. Namens de gemeente bood
burgemeester Elbert Roest deze windvaan aan. De
oorspronkelijke was verloren gegaan maar onze
onvolprezen smid Van Riessen maakte een getrouwe
kopie.
Graag hadden we gezien dat de klokkentoren, die
ooit terecht gekomen is in de tuin van een particulier,
inmiddels was gerestaureerd en teruggeplaatst
ergens in Park Brederode. Deze klokkentoren
werd eind 19e eeuw geplaatst op een, inmiddels
afgebroken, PZ gebouw. Hij stond daarna op een
grasheuvel in het park waar hij op een gegeven
moment in de weg stond. We schreven hier al over
in de december nieuwsbrief. Helaas zit dit project nu
in een impasse omdat de restauratiekosten wel erg
hoog lijken te worden.
Over bomen gesproken: onze gemeente is zwaar
getroffen door de grote storm begin van de zomer.
Alle complimenten voor de gemeente die snel heeft
opgeruimd. Dat geldt ook voor Staatsbosbeheer en
PWN die er veel werk aan hadden en hebben. Zo
lijkt klimaatverandering opeens dichterbij te komen.
In de maart nieuwsbrief wezen wij al op de brede
werkgroep die zich bezighoudt met het gevaar van
natuurbranden in de duinen dichtbij bebouwing.
Nu wij over de ‘stand van zaken’ berichten zowel in
het tijdschrift als ook in de nieuwsbrief, zal er wel
vaker enige overlap optreden. De nieuwsbrief is
actueler, maar het bereik is beperkter. We hebben wel
voor elkaar gekregen dat de nieuwsbrieven makkelijk
toegankelijk zijn op onze website
www.onsbloemendaal.nl.
In de juli nieuwsbrief stond ons pleidooi tegen de
aanleg van hoge hekken langs de Zeeweg, voor
een lagere maximum snelheid en vooral voor een
betere bewustwording van het feit dat deze weg
dwars door een schitterend Nationaal Park loopt.
We verwijzen daar graag naar. We blijven input
geven aan de provinciale werkgroep die het groot
onderhoud in 2028 voorbereidt, maar ook kijkt naar
mogelijke aanpassingen op korte termijn.
Aan de gemeente hebben we gemeld tegen
plaatsing van zonnepanelen in onze weilanden te
zijn. Dat lijkt ons erg lelijk. Gelukkig zijn er wel veel
bewoners die zulke panelen op hun daken leggen.
Ook dan moeten we blijven opletten dat dat niet al
te lelijk wordt.
In dit blad staat een interview met Bloemendaler
en projectontwikkelaar Luigi Prins. Al zijn we het
lang niet altijd eens met zijn plannen, toch vinden
we het zeer terecht dat de redactie gemeend
heeft aandacht te moeten besteden aan de grote
verdiensten die hij had en heeft voor het behoud
van erfgoed in onze gemeente.
Elsbeth van Olffen heeft aangegeven na vele jaren
met haar bestuurslidmaatschap te willen stoppen.
Ze is inmiddels een autoriteit op het gebied van
monumentenbehoud en ruimtelijk ordening.
Gelukkig blijft ze nog wel lid van de Commissie
Gebouw en Omgeving. Heeft u belangstelling of
weet u iemand die haar zou kunnen vervangen in
het bestuur bel dan met Frank Verveld 0653747828.
J
