Een artistieke burgemeester
I-JC'-7 WW
www.onsbloemendaal.nl
www.onsbloemendaal.nl
10
nr. 3 najaar 2023
nr. 3 najaar 2023
11
Gert Jan van Setten
Foto met Margaret
Stoop's bad na de verbouwing
Liftend nozempaar
stelen, zette hij anti-krakers in het pand, die hij weer
liet vertrekken toen de bouwvergunning eenmaal
binnen was. De dramatische gebeurtenissen van
9/11 2001 veranderden echter alles. De markt was
volledig ingestort, het project ‘overleden’ en de anti-
krakers kwamen weer terug. Pas nadat de markt een
half jaar later weer enigszins herstelde, kwamen de
kopers terug en konden de bouwvakkers aan de
slag. Twintig jaar later kunnen we vaststellen dat
met Stoop’s Bad en het PEN-gebouw twee grote,
beeldbepalende gebouwen voor Overveen en
Bloemendaal behouden zijn gebleven.
Gemiste kansen
Dat lukt lang niet altijd. Het schoolvoorbeeld
van een gemiste kans is voor Prins Villa Kareol in
Aerdenhout, dat vóór zijn tijd gesloopt werd. Het
was destijds ontworpen als woonhuis, maar door
het buitenissige ontwerp kon er ook moeilijk iets
anders mee gedaan worden. Ten tijde van de sloop
in de jaren zeventig was er geen geld en geen
markt voor dergelijke mooie, grote en bijzondere
objecten. "Maar als je de kans krijgt om iets te
beschermen, dan moet je die omarmen”. Zo had
hij ook het Marinehospitaal in Overveen graag
behouden. Samen met een Utrechtse bouwer
diende Prins hiervoor een plan in. Cobraspen wilde
het gebouw kopen, maar werd - met geld van de
overheid - overboden door het bestuur van In
Holland, en de overheid gaat voor. Niet lang daarna
is het hospitaal op raadselachtige wijze in brand
gevlogen en teloor gegaan.
n de collectie van de gemeente
Bloemendaal bevindt zich
tenminste één kunstwerk met een
bijzondere status. Het is een beeld
met de intrigerende titel Liftend
nozempaar, in 1968 gehouwen door
de toenmalige burgemeester dr.
D.H. Peereboom Voller (1911-2000).
Vóór de laatste verbouwing was het opgesteld in
het gemeentehuis. Peereboom Voller was van 1954
tot 1976 een algemeen geachte en gerespecteerde
burgemeester - dat kon in die tijd - en er is zelfs
nog bij leven een straat naar hem vernoemd. In Ons
Bloemendaal van 2022 nr. 3 heeft Wim Burggraaf
kort zijn persoonlijkheid en bestuurlijke loopbaan
geschetst.
Onder de naam Dirk Voller heeft de bestuurder
tegelijkertijd als beeldend kunstenaar een imposant
oeuvre geschapen van schilderijen, tekeningen
en etsen, beeldhouwwerken in steen en hout en
plastieken in klei, was en brons. Het overgrote
deel van het tweedimensionale werk bestaat uit
portretten, en dat was ongetwijfeld zijn sterkste
kant. Mij bekende Bloemendalers hebben niet voor
hem geposeerd; dat vond hij vermoedelijk ongepast.
Op pagina 2 van dit nummer vindt u het mooie en
gevoelige portret van Mimi (Marie) Sedee uit 1936,
met wie hij drie jaar later zou trouwen. Er zijn meer
portretten van haar, en zij geven de indruk van een
gelukkig huwelijk.
De belangrijkste les van Prins is dat je "altijd moet
denken in het voortbestaan van het gebouw”, en
een lange adem moet hebben. Om een gebouw
te laten overleven, is het vaak nodig om er een
andere bestemming voor te vinden. Daarom is
splitsing soms onontkoombaar, in het belang
van het gebouw, hoe moeizaam en traag het
vergunningentraject soms ook is. Je moet zorgen
dat het gebouw een nieuwe gebruiker krijgt
die het weer minstens twintig jaar vooruit kan
helpen. Ingrepen moeten echter zoveel mogelijk
omkeerbaar zijn. Het gaat altijd om het gebouw.
Gebruikers zijn slechts passanten.
Dirk en Mimi overleden beiden in 2000. In het
daaropvolgende jaar heeft een van hun twee zoons,
de architect Jan Dirk Peereboom Voller, het boek
Een leven in beelden samengesteld. Het bevat een
twintigtal foto’s, waarop we de ranke burgemeester
(toen van Aalsmeer) in gezelschap zien van
grootheden als Winston Churchill, een ravissante
Princess Margaret en de boomlange koning Frederik
IX van Denemarken, en verder het grootste deel van
de artistieke nalatenschap van zijn vader. Helaas
is het in een zeer beperkte oplage uitgebracht;
dat was ongetwijfeld in overeenstemming met de
wens van zijn vader. Dirk Voller was een bescheiden
man, die ook al niet zo ingenomen was met zijn
straatnaamvernoeming, maar de kwaliteit van zijn
werk en van veel van zijn geportretteerden zou een
ruimere verspreiding rechtvaardigen.
I
-■